Helgarpósturinn - 26.01.1984, Blaðsíða 17

Ný Bjarmalands-
kvikmynd í
bígerd
Handritshöfundar nýju
Bjarmalandsmyndarinnar?
Jakob Frímann Magnússon,
Valgeir Guðjónsson og Egill
Ólafsson.
Smartmynd
Metnabarfyllsta verk okkar til þessa
Hann talar af yfirvegun.
Röddin hljómar einkar vel í síma.
Jakob Frímann Magnússon heitir hann og
segist vera að bursta í sér tennurnar rétt í
þessu. Hann kveðst engu að síður geta tjáð
mér iítillega af fyrirhugaðri kvikmynd
Bjarmalands esseff svo árla morguns. Og
byrjar . . .
„Það má kalla þetta gamanmynd með al-
vöruþrungnu ívafi, ellegar öfugt; alvöru-
mynd með gamansömum fléttum."
Hann segir undirbúning vegna myndar-
innar vera á fullu um þessar mundir. Aætlað
sé að byrja tökur í júní og ljúka þeim um mitt
sumar, en síðan verði þetta stykki frumsýnt
um miðjan desember.
,,Nei, þessi kvikmynd verður á engan hátt
framhald af Stuðmannamyndinni ,,Með allt
á hreinu'1. Hér verður um algjörlega sjálf-
stæða mynd að ræða sem vonandi mun ekki
eiga nokkurn sinn líka.“
Um þá Bjarmalandsmenn sem standa að
þessari filmu segir Jakob — og er nú loks bú-
inn að leggja rafmagnstannburstann á hill-
una:
„Við erum þrír sem sjáum um handrits-
gerðina. Auk mín eru það Valgeir Guðjóns-
son og Egill Ólafsson. Eg verð sjálfur leik-
stjóri myndarinnar, en mér til fulltingis á því
sviði verður Egill Eðvarðsson. Tökumaður
verður síðan Karl Óskarsson." Og Jakob
heldur áfram:
„Bjarmalandsmenn verða í ýmsum hlut-
verkum myndarinnar, en hvað öðrum rull-
um viðvíkur hefur ekki verið ráðið í þær enn
sem komið er. Ætlunin er þó að nokkrir
landsfrægir leikarar og túlkarar taki að sér
veigameiri hlutverkin.“
— Verdur eirts mikid sungid í þessari
mynd og heyrdist í ,,Með allt á hreinu"?
„Það er allt útlit fyrir að svo verði ekki. Að
minnsta kosti verður myndinni ekki haldið
uppi af tónlist í jafn ríkum mæli og var í Stuð-
mannamyndinni.
En þarna verða samt einhverjar ballöður,
enda byggist söguþráður myndarinnar að
hluta til upp á sögu tónelskra fjölskyldna á
landsbyggðinni," svarar Jakob og vill að
öðru leyti ekki tjá sig um efni verksins.
Það er Bjarmaland esseff sem mun fram-
leiða þessa kvikmynd og að henni standa
flestir þeir sem voru á bak við Stuðmanna-
myndina, að undanskildum Ágústi Guð-
mundssyni leikstjóra. Hvað kemur til?
„Ástæðan er einfaldlega sú að hann er á
kafi í öðru verki og átti því ekki heiman-
gengt þegar við hinir duttum niðrá þá hug-
mynd að leggja í þetta verk.
Nei, nei, Gústi er ekkert dottinn út úr
Bjarmalandi. Við vonumst til að hann stýri
okkur þegar við tökum til við framhald Stuð-
mannamyndarinnar, sem verður ef til vill á
næsta ári.
— Er hugmyndin um gerð Tívolí-myndar-
innar úr sögunni?
„Nei, nei, sú mynd er ennþá í bígerð. Og
hún verður framkvæmd einhverntíma,
enda fer þar góð og gild saga, symbólísk og
geðsleg."
— Snúum okkur aftur afþvísem þið œtlið
að fara að filma í sumar. Kemur sú kvik-
mynd til með að verða á einhvern hátt viða-
meiri en „Með allt á hreinu"?
Já, það verður öðruvísi að þessu verki
staðið og eiginlega hálf erfitt að bera það
saman við Stuðmannamyndina. Með þessari
mynd erum við að búa til mjög óvenjulega
samsetningu af mannlegum þáttum, svo
maður gerist dálítið dulur í tali. Þetta er
metnaðarfyllsta verk sem við félagarnir höf-
um lagt í til þessa.“
-SER
KVIKMYNDIR
Og daginn þaráeftir: Ekkert.
Bíóhöllin. The DayAfter. Bandarísk, árgerð
1983. Framleidd af Robert A. Papazian fyrir
ABC sjónvarpsstöðina. Handrit eftir Edward
Hume. Tónlist: David Raskin og Virgil
Thomson. Kvikmyndataka: Gayne Rescher.
Aðalhlutverk: Jason Robards, Jobeth Willi-
ams, Steven Guttenberg, John Cullum o.fl.
Leikstjóri: Nicholas Meyer.
„Kannski mikilvægasta kvikmynd, sem
nokkurn tíma hefur verið gerð,“ segir í und-
irtitli þessarar kvikmyndar. Nokkuð mun
það ofmælt, en hitt er þeim mun vissara að
hún fjallar um mikilvægasta efni, sem hægt
er að taka til umfjöllunar á vorum dögum,
sama í hvaða miðli er, semsé ógnir kjarn-
orkuvopna.
Með hverjum mánuðinum sem líður fáum
við nánari útlistanir á hvað það hefði í för
með sér ef kjarnorku„stríð” skylli á. Mann-
legt samfélag mundi leggjast í rúst — þeim
fáu sem eftir lifðu sprengingarnar sjálfar
yrði í einu vetfangi skotið aftur á steinaldar-
stig; fimbulkuldi og helmyrkur mundi ríkja
um jörðina gervalla. Síðast en ekki síst
mundi hver einasta manneskja, og að líkind-
um hver einasta lifandi vera (hugsanlega að
undanteknum fáeinum skordýrum) á jarðar-
kringlunni deyja á einn eða annan hátt
næstu misserin eftir að sprengjurnar
spryngju.
Hér er um að ræða svokallaða gereyð-
ingu, fyrirbrigði, sem afar erfitt er að skilja^
þó merking orðsins sé nokkuð auðskilin. I
ljósi þessa er einfalt mál, að ekki.er hægt að
taka fyrir mikilvægara efni en kjarnorkuger-
eyðinguna. Því hvers virði er nokkur hlutur,
nokkur húgsjón, nokkur skapnaður yfirleitt,
ef engin skyniborin vera er eftir á jörðinni til
að skynja hann eða njóta hans.
Það er þessi hlið gereyðingarinnar, sem er
nokkuð torskilin, eða kannski réttara sagt
torskynjuð. Okkur eru gefin einhver innri
apparöt til að skynja okkar eigin persónu-
lega dauða og vera hrædd við hann (flest
okkar), en við eigum enga náttúrulega inn-
byggða hræðslu við eyðingu alls kynstofns-
ins. Fólk kýs sér til leiðsagnar menn, sem
hlaða upp gereyðingar„vopnum“ „til þess
að vernda lýðréttindi og frelsi" (sumum eru
reyndar skikkaðir svipaðir leiðtogar), eins
og hverjum meðalhálfvita ætti ekki að vera
fullljóst að lýðræði og frelsi eða kommún-
ismi eru harla lítils virði dauðu fólki.
Heimskan og geðveikin eru orðin svo
gegndarlaus að manni blöskrar þegar há-
menntaður maður — og sagður skynsamur
(!) — eins og Henry Kissinger, lætur hafa eftir
sér, þegar búið er að sýna The Day After í
bandaríska sjónvarpinu, að: „Við getum
ekki látið stefnu okkar byggjast á hræðslu."
En þetta á víst að heita kvikmyndaumfjöll-
un, og því varla tóm til að fara nánar útí or-
sakirnar fyrir ástandi mála, eða umræðu um
hvaða afleiðingar þessi fallöxi, sem hangir
yfir hvers manns höfði, hefur á tilfinninga-
og vitundarlíf okkar, bæði leynt og ljóst. Þó
eftir Lárus Ými Óskarsson
að ekki fari hjá því, að þetta sé nokkuð á
heilanum.
Kvikmyndin, sem fjalla ber um, byrjar á að
kynna okkur fyrir nokkrum venjulegum
manneskjum, sem búa í og í námunda við
borgina Kansas í Bandaríkjunum, gleði
þeirra og sorgum. í bakgrunni eru fréttir um
síharðnandi átök í Þýskalandi, sem enda á
að Bandaríkjamenn senda kjarnorku-
sprengjur á Sovétríkin eftir gegndarlausan
yfirgang þeirra síðastnefndu, sem var aftur
afleiðing af því sem Bandaríkjamenn höfðu
gert áður o.s.frv.
Síðan er lýst óttanum og æðinu sem grípur
fólk, eftir að vitað er að sprengjurnar eru
lagðar af stað beggja vegna hafsins. Þar á eft-
ir sjálfri sprengingunni, með hennar að-
greinanlegu fyrstu afleiðingum. Mestur hluti
myndarinnar fer samt í lýsingu á hörmung-
um þeim sem á eftirlifendum dynja. Þvi lýsir
myndin betur en minn sljói penni og skal því
ekki tíundað hér. Svo mikið þori ég þó að
fullyrða, eftir að hafa gluggað nokkuð í lærð-
ar skriftir um efnið, að þarna er á ferðinni
mjög væg lýsing. Þó nógu krassandi til að
fólki með skynfærin í lagi og eitthvað af til-
finningum eftir undir húðinni þyki nóg um,
Okkur sem búum á þessum annálaða hjara
veraldar hættir til að láta okkur litlu skipta
karpið á fjölbýlli slóðum, og er ekki illt eitt
um það að segja, en þegar málið snýst um
hvort við lifum af morgundaginn og hvort
niðjar okkar ná að komast til vits og ára eða
yfirleitt sjá dagsins ljós, þá ættum við að
sperra eyrun, draga okkar ályktanir og
breyta þar eftir. Við skulum láta hrellast, og
ein aðferð til að gera það, og skilja kannski
aðeins betjir hvað á seyði er, er að far^ í Bíó-
hóllina tif áð sjá Dagirin eftir.
Myndin er allvel gerð. Hún byggir á heim-
ildamyndum að hluta, sem laglega eru ofnar
inn í það sem sértekið er. Ekki er hún hræði-
legri en svo, að þið, sem teljið ykkur við-
kvæmar sálir, getið farið.
H E LGARPÓSTU Rl N N 17