Helgarpósturinn - 17.05.1984, Qupperneq 7

íkveikjueldarnir loga, brunarannsóknirnar sjaldnast sendar saksóknara, og:
TRYGGINGA-
FÉLÖGIN
BORGA
BRENNU-
VÖRGUNUM!
eftirÓlaTynes myndir Jlm Smartog DV
Líkur benda til að allnokkur hópur manna sem
kveikt hafa í fyrirtækjum sínum, eða öðrum eign-
um, til að fá greitt tryggingafé, gangi laus á Is-
landi. Þeir þurfa lítt að óttast að til þeirra náist.
Þeir aðilar sem málið helst snertir (að frátöldum
oss vesölum sem borgum brúsann) visa hver á
annan og senda ýjur um ábyrgð frá sér hraðar en
auga á festir. Þetta er eins konar borðtennisleikur
kerfisins. Meðferð þessara mála er með þeim
hætti að ef þetta væri kvikmynd, væri erfitt að átta
sig á hvort hún væri eftir Disney eða Kafka. Aðeins
virðist þó farið að örla á skilningi á að þetta sé
kannske ekki alveg nógu sniðugt og til dæmis hafa
menn verið sendir til útlanda til að sérmennta sig í
brunarannsóknum.
Einn þeirra er Guðmundur
Gunnarsson, verkfræðingur hjá
Brunamálastofnun, sem rætt var
við þegar f jallað var um brunatjón í
Helgarpóstinum, 12. apríl síðast-
liðinn. Guðmundur sagði þar,
meðal annars, að eldvamir og
brunarannsóknir væru í mesta
ólestri víðast hvar á landinu. Guð-
mundur sagði einnig að hvað
íkveikjur snerti teldu þeir hjá
Brunamálastofnun að mjög hefði
sigið á ógæfuhliðina á undanföm-
um árum. Eins og fram kom í fyrr
nefndri grein getur það verið
greiðasta leiðin út úr fjárhags-
örðugleikum að kveikja í hjá sér.
Ef til dæmis er um að ræða fyrir-
tæki, getur tekið mörg ár að fá inn
söluandvirði, ef þá yf irleitt tekst að
selja. Hinsvegar er tryggingafé
greitt fljótt og vel. Ekki er nokkur
leið að geta sér til um hve margir
fyrirtækjabrunar á undanfömum
árum hafa orðið vegna íkveikju.
Þaðan af síður er hægt að geta sér
til um hvort það hafa verið eigend-
urnir sjálfir sem kveiktu í, eða þá
bara einhver brennuvargur útí bæ.
Hins vegar hafa fleiri en einn
fulltrúi tryggingafélags sagt í
spjalli við Helgarpóstinn að
stundum séu þeir gráti nær þegar
þeir séu að skrifa út ávísanir til
manna sem þeir em VISSIR um að
hafi kveikt í sjálfir.
En hversvegna em þessir menn
ekki settir í steininn frekar en að
láta þá hafa stórar ávísanir? Á
þessu er að vísu að verða nokkur
bót núna, en undanfarin ár hafa
bmnarannsóknir verið í molum
hér á landi. Sérfræðiþekking hefur
ekki verið fyrir hendi, allavega ekki
nógu mikil. Jafnvel þótt rannsókn-
armenn hafi komist að þeirri nið-
urstöðu að lítill vafi léki á íkveikju,
og jafnvel þótt þeir hafi verið í jafn
litlum vafa um að eigandinn væri
sekur, hefur ekki verið hægt að
leggja fram óyggjandi sannanir. Og
þótt saksóknari fái í hendumar
skýrslu sem segi lítinn vafa leika á
íkveikju, þá getur hann lítið að-
hafst ef ekki er hægt að leggja fram
rökstuddan gmn um hver sé sekur.
Það getur allt eins verið einhver
kóni útí bæ sem er fyrirtækinu eða
fasteigninni alis óviðkomandi.
Tökum dæmi um tvo bmna sem
talið er allt eins líklegt að hafi verið
íkveikjur. Það fyrra er frá 11. júní
1982, þegar þakpappaverksmiðj-
an Silfurtún hf. í Garðabœ brann.
Niðurstöður rannsókna vom á þá
leið að líklegasta orsök bmnans
hafi verið ofhitun efna í asfaltsuðu-
kari. Talið var ólíklegt að það hefði
getað orðið vegna bilunar í hita-
stillum þar sem þeir vom fjórir og
allir hefðu þurft að bila í einu til að
valda eldsvoðanum.
Það var því talið líklegast að eld-
urinn hefði kviknað vegna þess að
SJÁNÆSTUSÍÐU