Helgarpósturinn - 29.11.1984, Blaðsíða 9

Bandalag jafnaðarmanna og
Kvennaframboðið hafa verið frem-
ur í varnarstöðu í umræðunni þegar
samvinnu eða sameiningarmál ber
á góma. Konurnar hafa óttast að
vera um of tengdar Alþýðubanda-
laginu, en þó tekið þátt í þessari um-
ræðu. Kunnugur bendir þó HP á að
þar sé tónninn einnig að breytast.
Þær komi nú mun jákvæðari til
þessarar umræðu en áður og bendir
hann á ræðu fngibjargar Sólrúnar
Gísladóttur á ráðstefnunni. Stefán
Benediktsson, þingmaður BJ, gaf
þó ekki ástæðu til að ætla að hans
skoðanabræður gengju fyrirvara-
laust til þessarar umræðu. „Hvort
er mikilvægara, afstaða til ein-
stakra mála eða flokkspólitík?"
spurði hann. „Það er ekki félags-
hyggjan sem á erfitt uppdráttar,
heldur flokkarnir." Málflutningur
hans var nokkuð á öðrum nótum en
annarra en hann sagðist þó ekki
geta ímyndað sér annað en að þau
sem þarna væru gætu sameinast
um að vinna bug á fátækt og ófrelsi.
„Það eru uppi mismunandi
áherslur innan BJ,“ segir einn ráð-
stefnumanna sem telur að margir
innan þess flokks séu jákvæðari
gagnvart þessu en Stefán Ben. Einn
starfandi bandalagsmaður segir HP
að fyrir hálfu ári hafi þeir verið tor-
tryggnir gagnvart öllum sameining-
arhugmyndum. Þá hafi bandalagið
staðið mun verr að vígi en nú og því
óttast að verða kokgleypt. Eftir
ferðalög bandalagsmanna um land-
ið í sumar og skyndilega fylgis-
aukningu skv. skoðanakönnunum
nú í haust séu þeir öruggari en enn
séu viss stórmál til staðar sem mikið
beri í milli. Hann harðneitar því að
þeir séu að færast til hægri í stjórn-
málunum.
Samhygðarfólkið úr Flokki
mannsins hefur verið nokkuð utan-
veltu í þessari umræðu. „Á að fara
að setja á fót enn nýja nefnd með
þessu málfundafélagi?" sagði einn
talsmaður þess á fundinum. „Á bara
að tala áfram í stað þess að gera eitt-
hvað nýtt?“ I samtali við HP segja
þau það ekkert einsdæmi að reynt
væri að útiloka þau í pólitíkinni.
Þeim hafi ekki verið boðið að vera
með á fundinum og sé það í sam-
ræmi við aðferðir allra flokkanna
að láta sem þau séu ekki til; þeir til-
heyri öðrum tíma en Flokkur
mannsins sé með nýjungar. Þau hafi
stofnað 40 grunnráð og starf þeirra
sé öflugt um land allt. Skoðana-
kannanir séu misvísandi þar sem
þær séu unnar uppúr símaskrá en
flestir fylgismenn þeirra séu ekki
skráðir; ungt fólk o.s.frv. Nú sé fé-
lagatalan komin í 3000. „Það er
kjánaskapur að þykjast geta stöðv-
að okkur. Betra er að koma til liðs
við okkur strax því núna fær ekkert
stöðvað okkur," segja þau.
HP hafði samband við nokkra
þeirra sem staðið hafa að þessum
samvinnuþreifingum til að forvitn-
ast um afstöðuna til Flokks manns-
ins. Ymsir bentu á að hann væri
ekki með neitt nýtt í raun. Menn
væru ekki neikvæðir gagnvart hon-
um en umræddar þreifingar félags-
hyggjufólks væru á einstaklings-
grundvelli. Samhygðarfólkið vill
koma fram sem flokkur. „Mér virð-
ist þetta vera óljós trúarhreyfing
sem hefur tekið ýmislegt góðkynja
frá öðrum flokkum," var svar eins.
Sameiningar-
tækifæriö ’78
Enn er geysileg tortryggni til stað-
ar í vinstri flokkunum gagnvart
samvinnuhugmyndinni. „Það má
alls ekki vanmeta persónulega þátt-
inn,“ segir Guðmundur Árni, og al-
þýðubandalagsmaður segir að inn-
an síns flokks gæti tortryggni gagn-
vart þessum vinnubrögðum hjá
þeim sem vilja halda uppi hefð-
bundnum áróðursaðferðum. Bent
er á að menn gráti enn það tækifæri
til sameiningar verkalýðsflokkanna
sem gafst 78 er þeir náðu að verða
jafn stórir. Ef annar hvor þeirra
hefði fengið forsætisráðherrann við
stjórnarmyndunina sem þá var,
hefði þróun mála á vinstri væng
stjórnmálanna getað orðið önnur.
Tengslin við verkalýðshreyfing-
una skipta og miklu. Alþýðubanda-
lagið hefur glatað þar áhrifamætti
og nú ávarpar formaður ASÍ flokks-
þing Alþýðuflokksins, og vill taka af
öll tvímæli um það, í setningarræðu
ASI-þingsins, að verkalýðshreyfing-
in geti ekki hallað sér að einhverj-
um stjórnmálaflokki eða -flokkum.
Þau tengsl séu rofin hvað varðar af-
stöðu verkalýðshreyfingarinnar til
þjóðmála. Einn úr hópi félags-
hyggjufólksins bendir þó á þau orð
hans að „allt félagshyggjufólk verði
að snúast gegn þeirri mannfyrirlitn-
ingu sem nú sæki fram“, sem vott
um stuðning hans við samvinnu-
hugmyndina. Fleiri frammámenn í
ASI hafa og gefið í skyn hvatningu
til samstöðu félagshyggjuafla.
BSRB-verkfallið hefur haft sín
áhrif. Þar sameinuðust menn í póli-
tískri verkfallsbaráttu án tillits til
flokkslitar. Þannig á vaxandi umrót
í pólitík sér að miklu leyti stað um
ákveðin málefni. Ógetið er hreyf-
ingar sem lítið hefur farið fyrir opin-
berlega. Þar eru nú skrásettir 90
menn sem ræða þar saman um sam-
vinnumál og gagnrýna Samvinnu-
hreyfinguna. í stjórn sitja bæði
framsóknarmenn og kratar ásamt
alþýðubandalagsmönnum: Reynir
lngibjörnsson, Andrés Kristjánsson,
Árni Gunnarsson og Sigurður Þórð-
arson. í varastjórn eru Sigurður Þór-
hallsson og Svanur Kristjánsson.
Þessi félagsskapur hefur haldið
fundi þar sem menn eins og Valur
Arnþórsson, stjórnarformaður SÍS,
og Guðmundur Einarsson, þing-
maður BJ, hafa setið fyrir svörum
um málefni Samvinnuhreyfingar-
innar. Meðal félaga eru Sighvatur
Björgvinsson, Guðrún Hallgríms-
dóttir og Þröstur Óláfsson, Jónas
Jónsson búnaðarmálastjóri, Ey-
steinn Sigurðsson hjá SIS og Aðal-
heiður Bjarnfreðsdóttir, formaður
Sóknar. Þetta er önnur samsetning
en samráð félagshyggjufólksins.
Menn eru þannig að starfa saman á
ýmsum vettvangi um afmörkuð
málefni.
Einn þeirra minnist þess að á ein-
um fundi samvinnumanna hafi stað-
ið upp sjálfstæðismaður sem lýsti
því yfir að hann væri samvinnu-
maður sem kysi Sjálfstæðisflokkinn
útaf utanríkismálunum.
Bæta áródursstöðuna
Það færist í vöxt að afstaða til ein-
stakra málefna ráði æ meiru um at-
ferli kjósenda. Oft með mótsagna-
kenndum hætti. Flokkshollusta fer
þverrandi og menn kjósa ekki
flokka í sama mæli og áður vegna
heildarstefnu þeirra. Kosninga-
könnun Ólafs Harðarsonar sem birt
var í sumar um afstöðuna til örygg-
is- og utanríkismála sýnir í veiga-
miklum atriðum að afstaða kjós-
enda í þeim málum fellur hreint
ekki alltaf saman við stefnu þess
flokks sem þeir kusu.
Öngþveitið á vinstri vængnum á
sér sínar orsakir í þessu. Erlendis
tala menn stundum um „neytenda-
kjósendur" og segja að sífellt fleiri
kjósendur geri fyrst upp hug sinn
þegar kemur að kosningum. Þá velji
þeir sér flokk á sama hátt og varn-
ing í búð. Hver hann verður ræðst af
aðdráttarafli hvers flokks og kjósa
menn þá út frá áherslu sinni á þau
mál sem hverjum og einum þykja
mikilvæg, oft í fyllsta ósamræmi við
þá afstöðu sem flokkurinn hefur til
annarra mála. Helsta áhugamál fé-
lagshyggjufólksins hér er að bæta
áróðursstöðu sína, koma á fót út-
varpi, koma „málapakka" sínum á
framfæri við kjósendur þegar þeir
ganga næst að kjörborðinu. Hvort
þær þreifingar sem nú standa yfir á
vinstri vængnum leiða til samstöðu
í þeirri „kjósendakaupmennsku" er
opin spurning enn.
Hægri menn eru kampakátir,
enda hafa þeir nú undirtökin. Þeir
brosa því í kampinn — en leggja þó
við hlustir.
ARriARIiÓLL
BÝÐUR ÞIG VELKOMINN ÍIL HÁDEGISVERÐAR í DESEMBER,
VIÐ ERUM ÞÆGILEGA STAÐSEHIR í HJARTA BORGARINNAR ÍINGÓLFSSTRÆTI, VIÐ HLIÐINA
Á GAMLA BÍÓI (ÓPERUNNI).
FYRSTA FLOKKS MATREIÐSLA OG ÞJÓNUSTA í ÞÆGILEGU UMHVERFIÁ SANNGJÖRNU
VERDL
AUK ÞESSA MATSEÐILS SEM VIÐ KYNNUM ÞÉR NÚ, GETUR ÞÚ EINNIG VALIÐ AF
KVÖLDVERÐARSEÐLIOKKAR, EN VIÐ HÖFUM OPIÐ ÖLL KVÖLD VIKUNNAR. SÍMI: 18833.
HÁDEGISVERÐARMATSEÐILL
3.-7. des 1984
Súpa fylgir öllum réttum
Lambakötilettur I raspi
meö brúnuöum kartöflum
Karrý-pottréttur meö hrís-
grjónum og hvítlauks-
brauöi
Pönnusteiktur karfi meö
hnetujógúrtsósu
Gufusoöinn skötuselur í
rjómalagaöri dillsósu
Ristuö smólúöuflök meö
beikoni og eplum í papr-
ikusósu
Chef's special:
Svartfuglsbringa meö
kartöflugratíni og epla-
salati
Jólaglögg
10.-15. des. 1984
Súpa fylgir öllum réttum
Reyktur lambshryggur
hjúpaöur meö rauövíns-
sósu
Snitzel meö rauökóli og
kraftsösu
Roast-beef meö rjóma-
soönum kartöflum og
estragonsósu
Gratíneruö rauöspretta ó
greniplanka
Ofnbakaöur skötuselur
meö karrýsósu
Gufusoöiö heilagfiski meö
rjómalagaöri rœkjusósu
Chef's special;
Svartfuglsbringa meö
kartöflugratíni og epla-
salati
Jólaglögg
17.-22. des. 1984
Súpa fylgir öllum réttum
Hangikjöt meö kartöflu-
jafningi
Nauta-jólapottréttur meö
ribsberjahlaupi
Heilsteiktur lambshryggur
Glóöarsteikt smólúöuflök
meö sinnepssósu
Smjörsteiktur skötuselur
meö sherrýsósu
Saltfiskur og skata meö
hamsatölg
Chef's special:
Jólabuff eins og viö einir
gerum
Jólaglögg
Viljum einnig benda hér á gjafakort, sem henta sérlega vel til
jóla- og tœkifœrisgjafa.
Nánari upplýsingar I síma 18833 8114944
HELGARPÓSTURINN 9