Helgarpósturinn - 29.11.1984, Blaðsíða 18
SKAK
Skoski leikurinn
eftir Guömund Arnlaugsson
Nöfn taflbyrjana koma úr ýms-
um áttum. Stundum eru þær
kenndar við þá menn er beittu
þeim fyrst eða gerðu þær kunnar,
stundum við þá staði þar sem þær
litu dagsins Ijós, stundum hefur
einhver hugmyndaríkur maður
látið sér detta snjallnefni í hug
sem síðan loðir við.
Skoski leikurinn var eitt sinn
vinsæl byrjun, en sést sjaldnar nú
á dögum. Hann dregur nafn sitt af
bréfaskákakeppni milli Lundúna
og Edinborgar, er hófst árið 1824
og stóð í fjögur ár — menn hafa
gefið sér góðan tíma til umhugs-
unar í þá daga. Fimm skákir voru
tefldar samtímis og báru Skotarnir
sigur úr býtum í þremur þeirra.
Ein þessara skáka að minnsta
kosti stendur fyllilega fyrir sínu
enn þann dag í dag. Hún hefst án
hávaða, streymir rólega fram eins
og lygn á, en þegar hún nálgast ós-
inn verða í henni mikil iðuköst:
Hrókar hvors um sig komast að
baki víglínanna hjá hinum og ger-
ist þá ýmislegt sögulegt. En sjón er
sögu ríkari.
EDINBORG - LONDON
01 e4 e5 02 Rf3 Rc6
03 d4 Rxd4
Það eru fyrstu þrír leikir hvíts sem
ákveða byrjunina: Skoskur leikur.
04 Rxd4 exd4
06 Bc4 Rc6
08 Rc3 Bb4
10 Bb5 Bd7
12 0-0 0-0
14 Dg3 Bxb5
16 Rc3 Rc4
18 b3 f6
20 hxg3 Bd4
05 Dxd4 Re7
07 Dd5 Df6
09 Bd2 d6
11 Dc4 Bc5
13 Dd3 Re5
15 Rxb5 c6
17 Bg5 Dg6
19 Bcl Dxg3
21 bxc4 Bxc3
Svartur hefur snúið sig býsna lag-
lega út úr öllum erfiðleikum og
virðist standa síst lakar.
22 Hbl b6 23 Hdl Hae8
24 Hb3
Á réttum tíma, því að nú kemst
biskupinn hvorki til d4 né e5
(Be5 f4). Hann verður því úr leik
um sinn.
24 ... Ba5 25 f3 f5
26 exf5 He2
Vígreif taflmennska, en kannski
var öruggara að eiga þetta í bak-
höndinni og leika Hxf5 fyrst (Hxf5
Kf2 Hfe5).
27 g4 Hxc2 28 Bf4 Hxc4
29 Bxd6 He8 30 Ha3 h6
Og hér virðist Hc2 og Hee2 all-
óþægilegt fyrir hvít.
31 Bc7 He7 32Hd8+Kh7
33 Hc8 Hcl +
Enn virðist tvöföldun hrókanna á
annarri röð eðlileg og öflug.
34 Kh2 Heel 35Kh3Hhl +
36 Bh2 Bc3
Svartur heldur áfram samkvæmt
áætlun, Bh2 er sýnilega í bráðri
hættu.
37 f4 Bd2 38 g3 Ba5
39 He3 Hc2
Hótar mannvinningi og máti í
senn, en hvítur svarar með ann-
arri máthótun um leið og hann
forðar kóngi sínum úr hættunni.
40 g5 Hhxh2 + 41 Kg4 h5 +
42 Kf3 Hhf2+ 43 Ke4 g6
Enn vofði máthótun yfir: g6+ Kh6
Hh8 mát.
44 Hc7 + Kg8 45 Ke5! Hc5 +
Eða Bc3+ Hxc3! Hxc3 Kf6 og
vinnur.
Hvíti kóngurinn er lagður upp í
ævintýraför til að styðja menn
sína og þrengja að nafna sínum.
Ferðalagið er óvenjulega langt,
alla leið frá g til h7.
46 Kf6 Hxf5 + 47 Kxg6 Hf8
Hrókurinn komst heim í tæka tíð
til þess að forða svarti frá máti.
48 Hg7 + Kh8 49 Kh6
Við Hee7 á svartur góða vörn í
Bc3; því verður kóngurinn að
halda sínu furðulega ferðaiagi
áfram. Nú hótar hann meðal ann-
ars he3-e6-g6 og Hh7 mát.
49 ... Bb4 50 He6 Hf5
Hótar nú að leppa hrókinn.
51 Hh7 + Kg8 52 Hg6 + Kf8
53 Hxc6 Hc5 54 Hf6+ Ke8
(Kg8 Hg7 + Kh8 Hfg6 og Hh7
mát).
55 g6 Hc3 56 g4 Bf8 +
57 Hxf8+ Kxf8 58 g7+ Kf7
59 Hh8 Hc6+ 60 Kh7
og svartur gafst upp.
VEÐRIÐ SPILAÞRAUT LAUSN Á KROSSGÁTU
Um helgina verður breytileg átt
og gola eða kaldi og él á víð og
dreif um landið, ef einhver er
einhverju nær! Vesgú!
S -
H Á-K-6-5-4
T Á-K-D
L Á-K-5-4-2
S Á-6
H 7-3-2
T G-10-6-4-2
L 7-6-3
Vestur spilar sex lauf. Norður læt-
ur spaðakóng. Hvernig spilum
við?
LAUSN Á BLS. 23
T F • 5 P . R O • G fí
• F f- N 1 .5 B ú T fí R G s fí G
D R 'fí P fí N • fí F fí fi R o 5 'T • F U
6 R U N fí £ u R r u R 5 K fí N fí R
fí U 5 fí G fí F F fí L 'o 5 Æ T fí N
5 fí rt S U L L u S fí R fí 5 K fí R 1< N 'fí
H F) F fí L V fí ■ 5 m 1 F? • V 'fí y ■ 1 L T fí N
■ U L L £ R r L V /< • 5 1< 1 r N fí J f) fi L
/7) fí /n fí fí • 'fí N fí F N fí • fí 5 k B '0 N ■ 'fí
fí rfí E N G £ K K N fí V r • r o 'fí R • (5 fí
■ V c N D fí n u m fí U f) u 6 u m r / A/ fí R
• E H N 1 - 0 R m fí s -r fí /n fí R • u N 6 J M
S L N 1 ■ Æ X 1 • i< fí T fl 7 N ■ 'fí fi N fí Ð /
H'oTfl RblPl —u c - 'KjflfT SlÖNÓU /T)ÆLfl 5 ELJ0 VX/TT HflFP/R 'I HYUJu PL'fíSS mjö6 % GEflfí Hl/nDDR
fíGNlP. Sflmsr 'ATT /ÐKflfl Gflmu
óÚiKfíK TruFLr VDNVfíyJ
n\ fv.« v7a- -fv) - Ss ÉFSTIIZ RoK
y; kjfírifíR nsj<fl “PÖGG FÉLflfí FLOt) flFL
/C p Kimi
ÚT K/BHVflR 6\imNN lÆKKfí
/ fjóm ELU FLflUé /Nfí tR ÉKX/ v/SÍ þuNN sk’an flUál- rydd /LflnfíR
W KúfíflR áRfíFfí ELTy, S772TÐ/ HEltWk
HVflB Fi-öSKu HfllöRR- flúkomo rnENtfí
Vfí/ZG - /?£?/ NíUFR SK-ST 'fí. FOTurri JflíTÐ fíVfí
OL/JOH flNGM TU6 L.
) /fíTT STRUNt flt? 130R6fí WrlS T/L V£Rfí
f : FR'fí , SoáN FfiR- L£ll<l.
KtMOiR RtfT '/ fltzSiO
YöKVI VEJffl SfíiYiFT. trygg uR tj'os KER VoLfí StRHL L£R £FT
SKORW ÞtFfí
r uRm- ULL. V/NNU SA/nuR HlTAfll *
útj-im L/tRU/
Guj'fl LPi05Pl WRG F)Ð/ /oRRL>r /N GRflmo^ Fopsj
SflrflHL- TvLNNV SKbLi
KREPPTij. HrJEFfíR HR'o TR£ /N fí fiFiTfl '/LffíT
r~ J SRfíP ífíR 5 loFfí mfluR
18 HELGARPÚSTURINN