Helgarpósturinn - 07.04.1988, Blaðsíða 6

FJÓRÐUNGSSJÚKRAHÚSIÐ Á AKUREYRI:
/ september 1987 var samþykkt aukafjárveiting til
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri upp á 8,7 milljónir
króna. Fjárveitingin var ekki til komin vegna alkunns
rekstrarvanda þessa og annarra sjúkrahúsa — FSA var
í fyrra rekiö meö 5% halla miöaö viö fjárlög. Aukafjár-
veitingþessiskyldivera skaöabœtur „á boröiö“ til handa
fertugri konu, sem varö fyrir þvíaö fara íeinfalda bakaö-
gerö, en vaknaöi upp sem 100% öryrki meö litla von um
bata — og enga von ef tœkninni fleygir ekki fram. Bæt-
urnar uröu meö kostnaöi 10,4 milljónir króna og til þess
var œtlast aö máliö lœgi síöan í þagnargildi — því vœri
þar meö sópaö undir teppiö. En HPkíkti réttsem snöggv-
ast undir þaö!
EFTIR FRIÐRIK ÞÓR GUÐMUNDSSON MYND JIM SMART
Málsatvik eru þau, að í október
1985 var 38 ára kona frá Húsavík
skorin upp á baki í Fjórðungssjúkra-
húsinu á Akureyri (FSA). Aðgerðin
var á hryggjarlið konunnar og
markmiðið að draga úr verkjum
sem hún fann fyrir. Samkvæmt
áreiðanlegum heimildum HP innan
læknastéttarinnar er slík aðgerð
með hinum allra einföldustu sem
framkvæmdar eru og í slíkum tilfell-
um eiga sjúklingar að vera fljótir að
ná sér og dveljast aðeins örfáa daga
í sjúkrahúsi þegarallt er með felldu,
enda mun konan hafa fengið aðeins
vikufrí frá vinnu, en hún var starfs-
maður ríkisins.
I aðgerðinni fer hins vegar eitt-
hvað úrskeiðis hjá viðkomandi
lækni og einföld aðgerð breytist í
margra klukkustunda björgunarað-
gerð.
SAGAN LYGINNI LÍKUST
Konan vaknaði upp við þann
vonda draum að aðgerðinni hafði
verið klúðrað með hörmulegum af-
leiðingum. í stað þess að bakverkur
væri horfinn blasti við henni sá
raunveruleiki, að hún var 100%
öryrki vegna alvarlegra tauga-
skemmda. Hún er nú alveg lömuð
vinstra megin og bundin hjólastól
eða hækjum þegar best lætur, en
þarf að notast að öðru leyti við sér-
stök hjálpartæki, sem hún getur
ekki án verið. í hennar tilviki er
ekkert frekar hægt að gera í von um
frekari bata — annað en bíða og
vona að tækninni fleygi fram.
Þess skal getið að blaðamaður
HP hafði samband við viðkomandi
konu, en hún vildi að svo stöddu
ekki skýra frá þessari reynslu sinni.
,,Mín saga er lyginni líkust og skelfi-
leg frá upphafi til enda. Ég hef verið
marghvött til að upplýsa málið öðr-
um til viðvörunarog ef til vill kemur
að því. En í dag er ég ekki reiðubúin
til að upplýsa þig um málið."
Kona þessi, sem bjó á Húsavík,
hefur aðeins einu sinni komið þang-
að aftur eftir aðgerðina — til að
pakka saman og flytja búslóð sína
suður. Hún hefur meira eða minna
dvalist í sjúkrahúsi nú á þriðja ár og
meðal annars leitað til sérfræðinga
í Sviþjóð.
Þegar endanlega varð Ijóst hvaða
afleiðingar aðgerðin hefði í för með
sér var málið kært af lögfræðingi
konunnar.
EKKI TILHLÝÐILEG
AÐGERÐ
Samkvæmt lögum er landlækni
skylt að sinna kvörtunum eða kær-
um, er varða samskipti almennings
og heilbrigðisstétta, en það er síðan
hlutverk læknaráðs að láta dómstól-
um, ákæruvaldi og stjórn heil-
brigðismálanna í té sérfræðilegar
umsagnir varðandi læknisfræðileg
efni. Þar með á læknaráð að láta í té
álit sitt á því hvort tiltekin aðgerð,
hegðun eða framkoma heilbrigðis-
starfsmanns ,,sé tilhlýðileg eða
ekki“.
Ólafur Ólafsson, landlæknir og
um leið formaður læknaráðs, vildi
aðspurður ekkert tjá sig um málið
án samráðs við málsaðila, en taldi
ER ÞAÐ RAUNVERULEG STAÐREYND AÐ
SJÚKUNGAR VERÐI AÐ HUGSA SIG
TVISVAR UM ÁÐUR EN ÞEIR
SAMÞYKKJA JAFNVEL EINFÖLDUSTU
AÐGERÐIR? ER HUGSANLEGT AÐ ÞAÐ
SÉU SAMANTEKIN RÁÐ LÆKNA-
STÉTTARINNAR AÐ TEFJA OG ÞVÆLA
DÓMSMÁL VEGNA LÆKNAMISTAKA í
ÞVÍ SKYNI AÐ FÆLA ALMENNING FRÁ
ÞESSUM MÖGULEIKA TIL SKAÐABÓTA?
ekki ólíklegt að skrifleg beiðni um
úrskurð læknaráðs í máli þessu
fengi jákvæða meðferð. Samkvæmt
öðrum heimildum HP mun lækna-
ráð hafa rætt ítarlega hvort túlka
bæri mál þetta svo, að um bein mis-
tök í aðgerð hefði verið að ræða eða
hvort aðgerðin hefði einfaldlega
misheppnast af einhverjum eðlileg-
um orsökum. Úrskurður læknaráðs
mun hafa verið á þá lund að aðgerð-
in hafi misheppnast og rétt talið að
greiða sjúklingnum skaðabætur.
Enn aðrar heimildir HP halda þvi
fram að í úrskurði læknaráðs hafi
komið fram gagnrýni á að aðgerðin
var framkvæmd á annað borð —
aðrir kostir hafi þótt vænlegri í
stöðunni. Að þótt endanleg niður-
staða væri sú að aðgerðin hefði
misheppnast frekar en að um mis-
tök hafi verið að ræða, hefði þó
komið fram það álit ráðsins, að að-
gerðin hafi ekki verið tilhlýðileg.
VIÐ BORGUM
BRÚSANN
Spurningin um, hvort aðgerðin
hafi misheppnast eða hvort hrein og
bein mistök hafi átt sér stað, er auð-
vitað mikilvæg. Samkvæmt þessum
heimildum um úrskurð læknaráðs
er talið frekar hæpið fyrir FSA að
fara í endurkröfumál gegn viðkom-
andi lækni til að fá milljónirnar aft-
ur, þótt málið liggireyndar „á mörk-
unum“. Að öllum líkindum mun því
„húsbóndaábyrgð" FSA standa
óhögguð, sem reyndar er ekkert
annað en ábyrgð ríkisins og þar
með kostnaður skattborgaranna.
Mál þetta fór aldrei langt dóm-
stólaleiðina. Til þess var of augljóst
að sjúklingnum bæri að greiða
skaðabætur. Var þá tekið til við að
semja um hversu háar bæturnar
skyldu vera. 1. september 1987 var
loks samþykkt aukafjárveiting hjá
fjármálaráðuneytinu vegna þessa
sérstaka máls, þar sem FSA var út-
hlutað 8,7 milljónum króna til að
greiða sjúklingnum skaðabætur.
Einhver snurða hljópa á þráðinn eft-
ir að málið tafðist frekar í höndum
sjúkrahússtjórnarinnar og þegar
bæturnar voru loks greiddar í síð-
ustu viku — rúmu hálfu ári eftir
aukafjárveitinguna — höfðu þær
hækkað og hljóðuðu með kostn-
aði upp á 10,4 milljónir króna.
Það virðist samkvæmt heimildum
Máliö þaggað niöur. Sáttum náö
meö aukafjárveitingu upp á 9
milljónir króna. Hvenœr kemur
mistakasjóöur lœknastéttarinnar
sjálfrar?
6 HELGARPÓSTURINN