Íslenzk sagnablöð - 01.01.1816, Blaðsíða 11

21
1816
22
Rúfsa í Tilfít, hvareptir þeir ætludu ad
þvínga daníka til ad fnúaft í flimband med
þeim mdt Englandi og brúka fínn flota á
mdti því. Uppfyllíng þefsarar kröfu hefdi
verid eins dfæmileg fem hún um þær mund-
ir áieizt drádleg, férliga vegna Franíkra
dvidrádanlega yfirherradæmis á meginland-
inu, og var henni því neitad. En vegna
þefs ad Danir a:i biugguft vid neinu fiand-
famlegu yfirfalli af Bretlanz heidvirdu rík-
isftiórn edr módurbrddur konúngs vors,
en dttuduft heldr áhlaup og óréttvífar kröf-
ur Frakka, lá meft allr her vor í Holfetu-
landi (Holftein) til at veria þefs landamæri,
ef á hefdi þurft ad halda, vard því vörnin
mót áhlaupi Breta miklu fámennari og linari
enn íkyldi. Enfkr ftrídsher 30000 manns
(vid hvöria bættuft fídan 7000 hermanna og
5000 fiómanna) lendti midt í diúpafta frid,
og án þefs ad fegia Dönurn ftríd á hendr
vid þorpid Vedbek, freka hálfa þíngmann-
aleid frá Kaupmannahöfn þann i6a ág: og
fettift brádum um ftadinn med dgrynni
íkotvopna. Um þefsar mundir ferduduft
fá aldradi kángr Kriftián 7di og fon hans
krónprinfínn fem nylega hafdi brugdid fér
heim fnöggva ferd frá meginhernum vid
hin þýzku landamæri, á litlum bát yfir
ftóra Beltid gégnum umfátur eníkra
ftrídsíkipa og komuft klaklauft af til Renz-
borgar í Holfetulandi. Hershöfdínginn
Cafteníkiöld reyndi ad fönnu til ad fafna
því fvokallada landvarnarlidi er ad meftu
var famfett af öldrudum bændum og al-
múga mönnum, lítt æfdum í ftrídi, en
verft var ad þá vantadi vopn þau er á þurfti
ad halda. pad var því engin furda ad þeir
vel útbúnu og æfdu eníku hermenn ynnu
ftgur í bardaganum vid Kiöge þann æ^da
ágúfti þá landvarnarlidid giörfamlega tvift-
radift. pegar höfudftadrinn þannig var
B
umkríngdr frá öllum hlidum, en forftadir
hans brendir af Dönum fíálfum, tilþefs þeic
ei yrdu fiandmanna hæli og fá effti cníki
hershöfdingi Lord Cathcart hafdi fezt ad í
kóngsílotinu Fridriksbergi þar íkamt fyrir
utan, byriadi mikil íkothrid frá eníkra
hálFu, hvörriDanir fvörudu frá borgarvegg-
ium. Miög fátt reglulegt herlid (ei nema
5000 manns og hérumbil 3000 landvarnar-
manna) var í ftadnum, hvörsvegna borgar-
ýngismenn af þvi ftandi og ftúdentar urdu
ad eiga mikinn þátt í vörninni. Yfir þá
alla var bodin hershöfdínginn Peymann madr
gamall og rádlitill þegar meft lá vid. Fá-
einum fínnum lét hann fumann hluta lidfins
veita Bretum áhlaup utan porta, eradfönnu
giörd vóru med nægri hreyfti, enn þau
unnu famt litid á, vegna ærins lidsmunar.
Varlahefdu Bretar gétadunnid ftadinn hefdi
ei þeirra eldkveikiu tilfæringar, medal
hvörra nokkrar vóru nýuppfundnar er al-
mennt nefnaft Congrevu eldíkeyti, fendar
í lopti lángar leidir, hrifid þannig á bygg-
íngum ftadarins i þeim hluta hans, er fnéri
ad meginher óvinanna (í útnordurátt), ad
hvör eptir adra ftód í liófum loga. Til
þefsj verks völdu Bretar næturtímann; þá
fyrftu nótt millum þefs es og 3ja feptembr.
urdu þær mörgu þannig íkédu eldkveikiur
ílökktar med dugnadi og tilfæríngum þeirra
manna af borgarlidinu (til famans 4000 ad
tölu) fem reglulega eru til þefs fettir, eitt
einafta varníngshús brann þefsa nótt og var
fkadi fá inetinn til 175000 Rd. í filfri, þar-
ámót íködduduft mörg hús af kúlum og eld-
íkeytum á ymfann hátt. Næftu nótt byr-
iudu Bretar ad nýu, kviknadi þá bálid fvo
vída í borginni ad mðrg hús og adrar ftórar
byggíngar, einkum konúngfíns mikla hey-
hlada (er fyrir fáúm árum hafdi brunnid af
vodaeldi, en var nú ad nýu uppbygd),