Íslenzk sagnablöð - 21.04.1825, Blaðsíða 15

29
1825-1826
30
, ^ /
/ i
landfins Nedra Peru. Mexíkanar
inntdku Ioks fyri íköirmia kaílalann Sankti
Júan. dí Ullda vid hinn mikilvæga
kaupfiad VeraCrúz, og útrýmdu þannig
feinufiu leifum hins fpaníka herlids úr
löndum finum. Frílands þeífa, edur rett*
ara ad fegia þefs mexíkaniíka frílanda-
fambands, fyríla almenna famkomuráö var
haldid í höfudftadnum Mexíkó þann ita
Júni 1825. Frelfisgjafarinn Bólívar, fem
enn ep forfeti þeirra Kólúmbiíku og Perú-
aniíku frílandafambanda, kom því til
leidar ad allac Sudurameríku þjódir, er
nú voru algjörlega frelfadar frá því Spanfka
oki, íkyldu útgjöra fendiboda til almennr*
ar famkomu á rnidbiki heimsálfunnar, í
íladnum Panama, til fameginlegra ráda-
gjörda og fullkomnari einíngar. Byrjadiz
£á fundur þ:gar í Októbermánudi 1825.
Nordur-Ameríku frílanda fam-
band fendi ad finni aungvan fulltrúa til
famkomunnar í Panama, enn qvadft vilja
lifa í fridi vid allar þjódir.. í þefíú mikla
ríki vard þó, í fyrfta íkipti, vart vid eins«
konar opinbera óeiníngu eins ferlegs frí-
lands vid fambandsftjórnina, og var íú
Undirrót þartil: ad landid Georgía hafdi
gjört kaupmála vid einhvörn umbods-
mann hinna fvokölludu Kríks-Indíana
(villimannaþjódar þar í nánd) um bygd-
arpláts til nýbýla, enn þegar til efna kom
vildu yfirmenn feljandans ej lamþykkja
þau kaup og drápu hann fyri þad óheim-
ildar - verk. Georgíanar ætludu því ad
taka ted landspláts med valdi, enn fam-
bandsftjórninn fyribaud þeim þad ftráng-
lega, og dró þannig taum villimanna er
hún fagdi ættu rett mál ad verja. Ut
af þefíú qvad ein opinber nefnd Georg-
íana: ad þeim væri ftakur óréttur gjördr
og ad beft mundi fara, ad hin fydri frí-
lend fegdi fig úr iögum’ og fambandi vid
hin nyrdri, er öllu högudu til férpiægn-
is og egingagns í fameginlegri ftjórn.
Eckert vard þó' úr hótunum þefíum í þad
íkipti. þroíki, velmegun og fólkstala
alls fambandfins fór annars dagvaxandi.
pannig teljaft nú í ftadnum nýu Jórvík
(New York) ej færri enn 150,000 fálna
og í P hí ladelphíu borg 84 Kirkiur
og 91 Kapellur af allskyns trúarbragda
vidurkénnurum, fem hér lifa í beftu ein-
íngu þcitt landsftjórninn alls ecki íkipti
fér af trú manna edur prefta-ftéttarinnar
vidurværk Gydíngurinn Mardochai
Nóah vildi þó, med famþycki hinna nord-
urameríkaniíku frílanda og undir þeirra
yfirrádum, ftifta nýtt ríki þjódar finnar á
ey nockurri í því mikla fljóti Níagara,
og fjálfr verda þar einn dómari í Israel,
enn Rabbínar edur Kénnimannahöfdíngjar
Gydínga í Nordurálfu vildu ecki kannaz
vid þennann hans fjálftekna myndug-
leika. Á næftlidnu haufti veik hershöfd-
íngi I,a Fayette heim til Fránkaríkis
frá fyrrtédum frílöndum, fem útgjördu
prýdilega fregátu honum til fararbeina,
enn menn qvöddu hann þar med fömu
virtum og þeir höfdu móti honum tekid.
í Veftindium uppreis hid nýa
blöckumannafríland Hæti (edur Sankti
Dómíngo) vidurkénnt af Fránkaríkis
konúngi fem eylandfins fyrrveranda eg-
anda, og allt géngr nú medal þeirra
í férlegri vináttu, Samt heyriz ecki ad
adrar þjódir enn hafi vidurkénnt þettad
nýa ríki. — Annars bar þar eckert férlegt
til fretta. A Danmerkureyum leit fikur-
afli út til ad verda einn hinn ríkugleg-
afti, enn hann hafdi þar vanheppnaz í
mörg ár ad undanförnu.
Víkjum ver nú aptur fögunni til