Tíminn - 28.11.1962, Page 9

\

H8s f'C^awS'
Guðmundur Björnsson í ræðustól á ASÍ-þinginu.
lands. Sjómannasambandið
var myndað af félögum, sem
voru meðlimir í ASÍ fyrir.
Það var því ekki um að ræða,
að bera þyrfti saman félaga-
skrár á sama hátt og frá
LÍV. Þær áttu að vera í lagi og
voru samþykktar fyrir. Aðeins
tvö félög í LÍV, bæði fremur
smá, voru meðlimir ASÍ fyrir.
Þá má einnig minnast á ann-
að atriði, sem sýnir, hversu
mikið ósamræmi var í afstöðu
minnihlutans á þinginu vi$ af-
greiðslu kjörbréfa. Nokkrar
deilur urðu um kjörbréf'
tveggja fulltrúa frá Verkalýðs
og sjómainnafélági Miðnes-
hrepps. Þannig var mál með
vexti, að fundinn, sem kjósa á
þingfulltrúa á, þarf að boða
með tveggja sólarhringa fyrir-
vara. Formaður félagsins sendi
auglýsingu í Ríkisútvarpið, og
átti að lesa hana í kvöldtil-
kynningum og hádegi daginn
eftir. Af einhverjum ástæðum
urðu mistök hjá Landssíman-
um og skeytið komst ekki til
útvarpsins um kvöldið og var
því ekki lesið fyrr en daginn
eftir. Þetta lá allt fyrir, m. a
viðurkenning Landssímains á
mistökum stöðvarinnar hér í
Reykjavík. Meirihluti kjörbréfa
nefndar lagði til, að kjörbréf
fulltrúanna yrðu samþykkt,,þar
eð mistök þessi væru ekki sök
félagsins, en með þeim fyrir-
vara að því væri um leið beint
til félagsins, að tefla ekki aftur
á tæpasta vað með fundarboð-
un. Þessi kjörbréf vildu minni-
hlutamenn ólmir fella, þótt
þeim fyndist sjálfsagt að
hleypa 33 fulltrúum inn á þing
ið, án þess að unnt væri að
rannsaka þau gögn sem kjör-
bréf þeirra voru byggð á og
vitað um meinbugi á þeim,
eins og fyrr segir!
Allt kjaftæði Morgunblaðs-
ins og fylgiblaða þess um
brigðmælgi okkar Framsóknar
manna og „svik við lög og
rétt“ er því algjörlega úr lausu
lofti gripið. í þessu máli höfum
við hvorki svikið lög né rétt.
en vig höfum virt 'dóm, og þar
með lög, og fullnægt rétti á
þann eina hátt, sem fulltrúum
á ASÍ-þin^i var mögulegt án
þess að traðka á réttindum
ASÍ til þess að ráða sinum
innri málum sjálft og án þess
að sniðganga skyldu þingfull-
trúanna til þess að leggja hlut-
laust mat á málin.
— Hvað viltu segja um þing-
störfin að öðru leyti?
— Um þingstörfin hef ég
þetta að segja: Fjórum fyrstu
dögum þingsins var að mestu
leyti eytt í tilgangslaust og á-
stæðulaust þref um kjörbréf
einstakra þingfulltrúa og virt-
ust ræður manna mest miðað-
ar vig það, að hægt væri að
fá einni hendi fleira á loft
„réttu megin“ vig afgreiðslu
kjörbréfanna.
Þetta er alveg óþolandi. —
Fulltrúar, sem koma langan veg
utan af landi, lcoma til annars
og meira á ^þing sinna heildar-
samtaka en til þess að taka þátt
í slíku karpi, enda gáfust sum-
ir fulltrúanna hreinlega upp og
fóru heim, áður en afgreiðslu
kjörbréfanna var lokið og kom
til hinna raunverulegu þing-
starfa. Þessu verður að breyta
með einhverju móti og búa
þannig um hnútana, ag þing
sem þetta geti komizt á lagg-
irnar að kvöldi þess dags, sem
það er sett. Það má ekki koma
fyrir, að ábyrgðarlausum póli-
tískum sprellikörlum haldist
uppi að eyðileggja þingstörf
með tilgangslausu kjaftæði,
sem sýnilega er við eitt miðað
að tefja þau og skapa þinghald
inu þann blæ, að fulltrúar ut-
an af landi telji sig ekkert er-
indi eiga til slíkrar samkomu.
Það verður því miður að við
urkennast, að vegna þessa var
afgreiðsla þeirra mála, sem fyr-
ir þinginu lágu og sem þingið
var kjörið til ag fjalla um,
ekki með þeim myndarbrag og
þeirri reisn, sem heildarsam-
tökum launþega er samboðin.
Það er full ástæða til þess fyrir
launþegasamtökin að gera sér
grein fyrir því, að til eru ýmis
öfl i þessu þjóðfélagi, sem eru
þeim óvinveitt og þegar þau
komast upp á lagið meg að
koma í veg fyrir að þing heild
arsamtaka þeirra geti fjallað
á sómasamlegan hátt um hin
þýðingarmestu mál, þá er veru
leg liætta á ferð’um.
— mb
JÓN STEFÁNSSON
LISTMALARI
Jón Stefánsson málari, sem við
kveðjum í dag, vakti athygli mína
og sterka aðdáun, strax er ég sá
og kynntist verkum hans. Hef ég
þá verið 14 ára gamáll. í þeim
var slegið á nýja strengi íslenzkr-
ar myndlistar, og kom það mörg-
um nýstárlega fyrir sjónir — og
ekki hrifust allir hér við fyrstu
sýn.
Myndir Jóns þóttu ekki nógUi
líkar náttúrunni, eins og fólk orð-
aði það. Menn vissu þá fáir hér,
að list og náttúra eru óskyld, og
að góðar náttúrustælingar eru oft-
ast nauðaómerkilegt handverk,
fjarskylt allri list.
Einn áhrifamesti meðlimur
menntamálaráðs á þeim dögum
taldi stafa af þessu mikinn háska.
— Jón Stefánsson málar ísland
upp á frönsku, sagði hann og dæsti
við. Þessi epli, konur og pokaský,
hvað var nú það? Almenningur
fagnaði Jóni Stefánssyni ekki held
ur strax í stað. Hann var ekki met-
inn sem skyldi og það sköpuðust
heldur engar goðsagnir um hann-
En hann var sannur og velmennt
aður listamaður ög lét ekki slíkt
á sig fá, en nú mætti ætla að j
fleiri vissu og skildu, hvílíkan j
myndlistarsnilling þjóðin eignaðist
þar.
Það var hið stórfellda, kröftuga,
rismikla og dramatíska, birta elds
og íss,- sem. hann -sá og málaði.
Jón ^te^á^sscjjjrl var svo sterkurj
og þroskaður málari, að hann!
beizlaði hið órólega ljós landsins
að vilja sínum og hélt myndum
sínum innan ramma hreinnar
myndsköpunar, hann lét ekki hina
ytri náttúru rugla sig í ríminu,
blekkja né tæla. Jón þrauthugsaði
myndir sínar og háði oft harða;
barátlu til að leiða fram, það sem
hann vildi túlka. Svo víðfeðmar
voru óskir hans og ímyndunaraflið |
ríkt. Mér skildist stundum, að hon-!
um fyndist hann aldrei ná cil
fullnustu því, sem hann vildi í
myndum sínum, og náði þó flestum
lengra.
JÓN STEFÁNSSON: Sjálfsmynd.
Jóni Stefánssyni fannst hanni
aldrei hafa lokið við myndir sín- j
ar. Hann vann að þeim, oft árum
saman, af fádæma vandvirkni og
kostgæfni, enda fór árangurinrr
ef ir því. Hægt og bítandi skóp
hann hvert snilldarverkið af öðru,
sem munu lýsa íslenzkri myndlist;
langt fram á veg. Fjársjóður' sá,'
er hann skóp þjóð sinni, verður
aldrei metinn á veraldarvísu td
fjár frekar en ævistarf Ásgríms
Jónssonar, og ■ mikil hamingju-
börn höfum við, sem kynntumst
náið þessum tveim stórbrotnu
listamönnum, j rauninni verið,
þeim, sem voru svo gjörólíkir um
margt — í báðum brann hinn eilífi
eldur guðanna.
Ég var svo heppinn á unga aldri
að kynnas Jóni Stefánssyni vel-
Það var á þeim erfiðu kreppu-
tímum, þegar Markús ívarsson í
Héðni gekk á milli okkar mynd-
listarmanna til að halda í okkur
líftórunni af mánaðarlaunum sín-
um, sem ekki voru ýkja há, og
Jón Stefánsson var einn af þeim,
sem bjuggu við þröngan kost,
þrátt fyrir snilli sina og frægð.
Slík hafa oftast verið kjör lista-
manna í þessu landi.
Jón Stefánsson gaf mér ómælt
af langri reynslu sinni og miklu
H>amhaio a ois i3
v&mwiSSaa
’ÓN STEFÁNS SON: MálHð.
T í MIN N - miðvlkudaginn 28. nóvember 1962