Morgunblaðið - 22.01.1953, Blaðsíða 1

40, árgangar
17. tbl. — Fimmtudagur 22. janúarl953
Prentsmiðja Morgunhiaðsini
• o
Orugg.
að byggja stjómarskrá lyðveldis-
ins á reynslu þjóðarÍBinar
Eigum sð bæta úr göllum hennar en
halda því sem vel hefir gefizt ■
Einkaskeytí til Mbl. frá Reuter-NTB.
RÓMABORG, 21. jan. — Lokið er nú Ioksins lengsta stanzlausum
fundi í sögu ítalska þingsins. Stóð liann í 68 klst. í lok fundarins
var kosningalagafrumvarp ítöisku stjórnarinnar samþykkt með
339 atkv. gegn 25. Konunúnistar og jaínaðarmcnn sátu hjá við
atkvæðagreiðskma. Kosningalögin-fela það í sér, »*ð ef einhver
flokkur eða kosningabandalag hlýtur rneira en helming greiddra
atkvæða, þá skuli það fá % hluta þingsæta.
Semiiherra í bndúnum
Fyrsti hlufi fraimöguræiu Bjarna
SVAFTJ I
HLIÐAKIIERBERGJUM
Er forseti þingsins tilkynnti
úrslit atkvæðagreiðslunnar gátu
þingmenn loks snúið heimleiðis
eftir 68 klst. vist í ítölsku þing-
höllinni. Þingmenn höfðu sofið í
hliðarherbergjum þennan tíma
meðan kommúnistaþingmenn
hé’.du uppi stanslausum ræðu-
höltíum.
ALLIR VAKTIR UPP
Þegar kommúnistar gáfust
loks upp við frekari ræðuhöld
voru allir vaktir og gengið til
atkvæðagreiðsiu, sem lyktaði
með ofangreindum úrslitum.
Framhaid á bis. 2.
Samþykkja
ekki Wilson
WASHINGTON 21. jan. —
Seint í gærkvöldi staðfesti
öldungadeild Bandaríkjaþings
ráðherralista Eisenhowers að
undantekinni skipun Charles
E. Wilson í landvarnaráðherra
embætti. Þingið neitar að fall-
ast á skipun hans, vegna þess Þetta er Windhrop W. Aldrich,
að hann á 2 milljón dollara hinn nýi sendilierra Bandaríkj-
lilut í fyrirtæki General Mot- anna í Lundúnum.
ors.
Reuters.
ádenauer segir:
Ekki að ótteast baröltið
í fáeinism nýnazistuan
Einkaskeyti tii Mbl. frá Reuter-NTB.
BONN, 21. jan. — Adenauer forsætisráðherra lýsti því yfir á
þingfundi í dag, að hann teldi ekki hættu á að nazistar næðu
völdum í Þýzkalandi. Þeir hefðu svo lítið fylgi þjóðarinnar eftir
dýrkeypta reynslu úr síðustu heimsstyrjöld, að ekki væri hætta
á því.
Gyðlngaofséknir
í Uitgverjalandi
VÍNARBORG 21. jan. — Upp-
lýsingar hafa borizt um það
frá Búdapest að víðtækar
Gyðingaofséknir séu nú að
hefjast í Ungverjalandi. Hóf-
ust þær með hreinsun í ráðu-
neyti því sem stjórnar hinni
ungversku fimm ára áætlun.
Einnig er sagt, að einn nán-
asti samstarfsmaður Rakosis
forsætisráðherra sé fallinn í
ónáð, en maður þessi er Gyð-
ingur að ætterni. — NTB.
á Varðarfundi í gærbvöldi. 1
Á MJÖG fjöhnennum fundi í landsmálafélaginu VerSí, sem
haldinn var í gærkvöld í Sjálfstæðishúsinu, flutti Bjarni
Benediktsson utanríkisráðherra ítarlega og merka fram-
söguræðu um stjómarskrárinálið. En hann er, eins og kunn-
ugt er, formaður þeirrar nefndar, sem kjörin hefur verið
til þess að vinna að endurskoðun stjórnarskrár lýðveldisins.
Aðrir fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í nefndinni eru þeir
Gunnar Thoroddsen borgarstjóri og Jóhann Hafstein alþm.
Utanríkisráðherra hóf mál sitt á bví, að ræða almennt lun
hin íslenzku stjórnskipulög, uppruna þeirra og þróun. Hann
drap jafnframt á ýms veigamikil atriði í stjómarskrám ann-
ara lýðræðisríkja. Síðan skýrði hann frá því, að fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins í stjórnarskrárnefnd hefðu um miðjan
nóvember s- 1. lagt fram drög að tillögum til breytinga á
stjórnarskrá Islands. Gerði hann grein fyrir þessum tillög-
um og ræddi hinar ýmsu leiðir er til greina kæmu við end-
urskoðun hennar.
ALÞJÓÐARVANDAMÁL .
Bjarni Benediktsson komst þannig að orði í Iok ræðu
sinnar, að stjómarskrármálið væri alþjóðarmál, sem ekki
mætti eingöngu líta á sem flokksmál. Ekki skipti megi(n-
máli, hvort endurskoðun stjórnskipulaganna lyki árinu
fyrr eða seinna Hitt væri mikilsverðara að vel yrði til
hennar vandað og skaplegt samkomulag tækist um hana.
Hin endurskoðaða stjórnarskrá yrði að vera hornsteinn
íslenzks stjórnskipulags um langa framtíð.
Ræðu utanríkisráðherra var ágætlcga tekið.
FJÖLGUN FÉLAGA
í upphafi fmidarins las formaður Varðar, Birgir Kjar-
an haerfræðingur, 50 inntökubeiðnir frá nýjum félögmn.
Hafa þá hátt á annað hundrað manns gengið í félagið á
þremur síðustu fundum þess. Einnig ræddi formaður
ýms félagsmál og þætti félagsstarfsins á vetrinum.
ÆTLUÐU AÐ GERA
SAMSÆRI
Adenauer minntist í ræðu
sinni á handtökur brezku her-
námsyfirvaldanna á sjö mönn-
um, sem sakaðir voru um naz-
isma og að hafa ætlað að efna
•itil' sainsæ.is. Kvað. hann eðli-
legt að Bretar gripu þarna inn
í. Þýzka lögreglan hefði fylgzt
með aðgerðum þessara manna og
hefði innan skamms tekið fyrir
starfsemi þeirra.
ENGIN HÆTTA Á
FERÐUM
Lýðræði Vestur Þýzkalands er
ekki í neinni hættu fyrir naz-
ismanum. Þjóðin fékk nóg af
Framhald á bls. 2.

Adonauer vænt-
anlcgur til
Bandarí'kjanna
BONN, 21. jan. — Adenauer for-
sætisráðherra, sagði blaðamönn-
um frá því í dag, að hann bygg-
ist við að fara í heimsókn til
Bandarikjanna og tala við Eisen-
hower forseta. John Foster Dull-
es er væntanlegur 'í heimsókn til
Þýzkalands í byrjun febrúar.
— NTB
Eitn eru leifar borgara-
lcgra hugsjóna í Rússðá

******'
Opþrungin orð kommúnistans Mik'hailiovs
Einkaskeyti til Mbl. frá
Reuter.
MOSKVA 21. jan. — Mikil
hátíðahöld voru um allt Rúss-
land í dag í tilefni þess að
29 ár eru liðin frá dauða
Lenins. Stærsta minningar-
atliöfnin var í Bolshoi-leik-
húsinu i Moskva. A. Mikhail-
ov meðlimur í æðsta ráði
kommúnistaílokksins hélt að-
alræðuna. Uudir miklu lófa-
taki, lýsti hann því yfir að
þriðja heimstyrjöld myndi
óhjákvæmilega leiða til hruns
fyrir Vesturveldin. Tók hann
frám að þjóðskipulag komm-
únista og hið vestræna þjóð-
skipulag gætu lifað samhliða
í heiminum.
NJÓSNARAR
OG MORÐINGJAR
Mikhailov sagði að enn
væru til í Rússlandi leifar af
borgaralegum hugsjónum utn
einkaeign, einkasiðferði og
einkasálfræði og það væru til
þeir menn innan ríkisins, sem
hann nefndi fjandmenn þjóð-
arinnar. Dæmi um þessa menn
kvað hann vera læknamorð-
ingjana, sem nýlega var Ijóst-
að upp um, aðrir morðingjar,
njósnarar og skemmdarverka-
menn.
HER OG LOGREGLA
AUKIN
Hann lauk ræðunni með
því að leggja áherzlu á að all-
ir borgarar Rússlands yrðu að
vera á verði gegn hinum
hættulegu njósnurum, sem
væSu alls staðar uppi. Við
verðum að auka hernaðarvald
okkar og öryggislögregluna
og starfa í anda Lenins, sagði
hann að lokum.
MIKLAR UMRÆÐUR «
| aö ioKinni ffamsöguræðu ut-
anríkisráðherra hófust almennar
umræður. Tóku'þá til máls þeir
Gunnar Thoroddsen borgarstjóri,
Jón Pálmason, forseti Sameinaðs
Alþingis og að lokum málshefj-
andi. ^ .. ■■
* " Það' niiin vera ætlan Varð-
arfélagsins að efna á næst-
unni til framhaldsfundar um
stjórnarskrármálið. Færi vel
á því, þar sem hér er um stór-
mál að ræða, sem almenning-
ur lætur sig miklu varða.
RÆÐA UTANRÍKIS-
RÁÐHERRA
> Hér fer á eftir fyrsti hluti af
framsöguræðu Bjarna Benedikts-
sonar:
ÍSLENDINGAR fengu fyrst
stjórnarskrá 1874 og hafa ýmis
meginatriði hennar verið tekin í
þær stjórnarskrár, sem síðar
hafa verið settar, og eru enn 1
þeirri stjórnarskrá er nú gildir,
en það er stjórnarskráin, sem
sett var við stofnún lýðveldisins
1944.
Það er stundum sagt til niðr-
unar íslenzku stjórnarskránni,
að hún sé af dönskum upprúna,
vegna þess að lýðveldisstjórnar-
skráin á rætur sínar að rekja til
stjórnarskrárinnar frá 1874
ar á henni méðan ísland enn var
konungsríki.
Út af fyrir sig geta ákvæði
stjórnarskrárinnar, eins og fjöl-
márgra íslenzkra laga, verið jafn
góð fyrir því, þótt fyrirmynda
-þeiwa-hafi verið leitað
merkur, því að enginn efi er á,
að Danmörk er um ýmsa stjórn-
arhætti eitt fremsta land í heimi.
FVRIRMYNDA LEITAÐ
TIL ENGLANDS
Það er hins vegar misskilning-
ur, að stjórnarskrárákvæði okk-
ar séu yfirleitt af dönskum upp-
Eramhaid á bis. 'il
Hreinsanir
undirbúnar
lí-ÍSrt’T' ‘ •"& -*■
LONDON 21. jan. — Orð komm-
únistans Mikhailovs. á Leninhá-
tíðinni í Bolshoi-leikHúsi um það
að enn finnist leifar af borgara-
legum hugsjónum í Rússlandi
þykja benda óvenjulega skýrt til
þess að meiriháttar hreinsanir
munj nú vera í aðsigi í Rúss-
landi, sérstaklega þar sem rúss-
neskar fréttastofnanir höfðu
boðað fyrirfram að mikiivægar
og yfirlýsingár myndu koma' frant
.þeirra breytinga, sem voru gerð-. ;á þessum sta$. . .