Morgunblaðið - 19.06.1981, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. JÚNÍ1981
Blaðamaður og ljósmyndari Mbl. heimsóttu í gær tvö af
sjúkrahúsum borgarinnar, Landspítalann og Borgarspital-
ann, og ræddu þar við lækna, hjúkrunarfólk og sjúklinga
um ástandið á sjúkrahúsunum vegna læknadeilunnar. Fara
viðtölin hér á eftir.
„Yerðum lítið varir við
aðgerðir stjórnvalda44
_1>AÐ ER allt of litið að gera-st i
samninKamálunum.” sa«ði Þórar-
inn Ólafsson, yfirlæknir á gjör-
Kæsludeild Landspítalans, er blm.
Mbl. hitti hann að máli á Land-
spitalanum í gær. „Ék er hræddur
um að við myndum litlu áorka hér
á spítalanum ef við ynnum aðeins
tvo til þrjá tíma á daK- Ástandið
hjá okkur er orðið mjöK slæmt ok
það sem verra er, við erum búnir
að missa menn til útlanda. Við
erum því orðnir mjöK fáliðaðir,
jafnvel fyrir fullt ok allt.
Það sem hefur í raun og veru
bjargað okkur hingað til er að við
höfum verið heppnir. Fram til
þessa höfum við getað sinnt bráða-
tilfellum og kallað út fólk ef til
þurfti. Hins vegar fer þeim lækn-
um nú fækkandi sem hægt er að ná
í og þá verður ástandið mun
alvarlegra."
Þórarinn sagði að rætt hefði
verið um að reyna að senda fólk
erlendis í nauðsynlega læknismeð-
ferð, en slíkt væri eiginlega tómt
mál að tala um. „Sumir sjúklingar
Þórarinn Ólafsson, yfirlæknir á
gjörgæsludeild Landspitalans.
Ljúsm. Mbl. Emilia.
eru til dæmis það lasburða að þeir
myndu ekki þola slíkan flutning,
aðrir þola enga bið. Flutningar af
þessu tagi myndu einnig vera svo
dýrir, að það væri mun ódýrara
fyrir yfirvöld að semja við lækna.
Sjúkrahúsin hér á landi eru ein
ábyrg fyrir því að geta veitt sjúku
fólki þá þjónustu, sem það þarf á
að halda. Auk þess eru vandfundin
þau sjúkrahús erlendis, sem geta
tekið við fólki héðan í stórum stíl.
Læknar endast ekki nema í
skamman tíma til viðbótar undir
því vinnuálagi sem verið hefur
undanfarna daga. Vonandi leysist
deilan um helgina, því lengur er
ekki hægt að bíða. Síðan verður
fólk að gera sér grein fyrir því að
það tekur langan tíma að vinna sig
upp úr þessu ástandi aftur."
Þórarinn sagði ennfremur að
læknar yrðu lítið varir við það
hvað stjórnvöld væru að gera í
samningamálum, en þau þyrftu að
gera sér grein fyrir því að það væri
ábyrgðarhlutur að halda þessu
áfram mikið lengur. „Ég hefði
aldrei trúað því að óreyndu að ég
ætti eftir að verða vitni að því að
sjúkrahúskerfið væri lagt í rúst.“
„Læknar endast ekki mikið
lengur undir þessu álagi44
— Segir Ásmundur Brekkan yfirlæknir á Borgarspítalanum
„ÞRÁTT FYRIR mikinn og góð-
an vilja okkar læknanna til þess
að ná samningum, virðist sem allt
sé nú að sigla i strand.“ sagði
Ásmundur Brekkan yfirlæknir á
röntgendeild Borgarspftalans i
viðtali við Mbl. i gær.
„Kjarni málsins er sá að samn-
ingar við lækna hafa verið dregnir
mjög á langinn og má eiginlega
segja að Reykjavíkurborg hafi ekki
verið til viðtals um að semja við
sína lækna í tvö ár.
Læknarnir sem nú starfa á
sjúkrahúsunum eru orðnir svo fáir
að það fer að veröa útilokað mál að
þeir geti haldið áfram mikið leng-
ur undir því álagi, sem verið hefur
að undanförnu. Það hljóta allir að
sjá, að það er vonlaust fyrir svo fáa
lækna að hafa með einhverri
vitrænni skynsemi yfirsýn yfir alla
þá sjúklinga, sem þurfa að fá
umönnun, þó ekki sé nema í
neyðartilfellum. Læknar endast
ekki mikið lengur undir þessu
gífurlega vinnuálagi.
Yfirvöld Borgarspitalans hafa
neitað að greiða reikninga þeirra
lækna, sem kallaðir hafa verið út
Ásmundur Brekkan yfiriæknir
á Borgarspítalanum.
og starfa á vegum Læknaþjónust-
unnar. Þess vegna hefur ekki verið
hægt að kalla á þá, nema til að
sinna bráðustu neyðartilfellum, en
það dugar ekki til lengdar.
í raun og veru má segja, að undir
þessum kringumstæðum sé einna
harðast gengið að yfirlæknum, sem
auk sinna venjubundnu starfa,
hafa stjórnunarlega ábyrgð og
þurfa svo ofan á það að bæta á sig
mikilli vinnu. Fólk verður einnig
að gera sér það ljóst að svona
ástand hefur áhrif langt fram í
tímann. Biðlistarnir eru nú þegar
orðnir svo langir, að langur tími
líður þar til ástandið getur orðið
eðlilegt aftur. Eftir því sem lengri
tími líður, verður erfiðara að koma
öllu í horfið á nýjan leik og ég held
að til dæmis hjá okkur hér á
Borgarspítalanum verði ástandið
ekki orðið eðlilegt fyrr en í sept-
ember þótt samið sé strax."
Aðspurður sagði Ásmundur að í
vissum sérgreinum væru margir
læknar farnir erlendis og byrjaðir
að vinna þar. Það væri hins vegar
ekki aðalatriðið hvort aftur fengist
sá starfskraftur sem fyrir var.
„Aðalatriðiö er að geta sem fyrst
farið að undirbúa venjulega starf-
semi á sjúkrahúsunum. Allt kerfið
er nú gengið svo úr skorðum, að
það tekur margar vikur ef ekki
mánuði að koma öllu í eðlilegt horf
á nýjan leik.“
„Biðlistarnir
lengjast óðum“
„HJÁ okkur hér á slysadeild má
scgja að ástandið sé svipað og
venjulega," sagði Magnús Páll
Albertsson læknir á slysadeild
Borgarspítalans, er Morgunblað-
ið leitaði frétta hjá honum um
ástand á sjúkrahúsum vegna
læknadeilunnar.
„Læknum hefur ekki verið fækk-
að neitt svo um muni, enda ekki
hægt eðli deildarinnar vegna. Við
höfum getað fengið þá lækna og
sérfræðinga, sem við höfum þurft
á að halda enn sem komið er. Hins
vegar er mér kunnugt um, að á
öðrum deildum hafi þurft að draga
mjög úr starfseminni. Ekki hefur
verið hægt að kalla inn neina
sjúklinga af biðlistum, en aðeins
hægt að sinna neyðartilfellum.
Slíkt ástand getur augljóslega ekki
haldið áfram mikið lengur og vona
ég því, að samningar fari að
takast."
Magnús Páll sagðist telja, að
samningar strönduðu fyrst og
fremst á hinu opinbera. „Skemmti-
legra hefði til dæmis verið að æðsti
yfirmaður þessara mála, Svavar
Gestsson heilbrigðis- og trygg-
ingaráðherra, hefði verið á landinu
meðan verið er að semja. Ég tel, að
ef yfirvöld gerðu sér raunverulega
grein fyrir því hve málið er orðið
alvarlegt á sjúkrahúsunum, væri
búið að semja fyrir löngu."
Magnús Páll Albertsson læknir
á slysadeild Borgarspitalans.
Ljósm. Mbl.: Emilia
Gunnjóna Jensdóttir og Lilja K. Pálsdóttir hjúkrunarfræðingar á
Landspítalanum.
Ljósm. Emilía.
„Hjúkrunin dugar
skammt ef læknar
eru ekki fyrir hendi“
— Segja hjúkrunarfræðingarnir Lilja K.
Pálsdóttir og Gunnjóna Jensdóttir
Hjúkrunarfræðingarnir Lilja
K. Pálsdóttir og Gunnjóna Jens-
dóttir, sem báðar starfa á
Landspítalanum sögðu í viðtali
við Mbl. í gær að nú væru mun
færri sjúklingar inni en venja
væri, því ekki væri tekið neitt
af biðlistum.
„Öll þjónusta við sjúklingana
gengur mun erfiðlegar fyrir sig,
því oft er nauðsynlegt að ná í
lækna á daginn og þá næst oft
ekki í þá, því þeir eru að sinna
störfum annars staðar. Af þeim
sökum hvílir mun meiri ábyrgð á
okkur hjúkrunarfræðingunum,
en í raun og veru á að felast í
okkar starfi.
Öll meðferð á sjúklingum og
rannsóknir ganga einnig mun
hægar fyrir sig en vani er, og er
ástandið nú orðið mun alvar-
legra en það var í byrjun. Nú eru
svo fáir læknar eftir sem hér
starfa að við teljum að ástandið
geti ekki bjargast mikið lengur.
Hjúkrunin sem slík er þó sú
sama og áður, en hún dugar
skammt ef læknar eru ekki fyrir
hendi."
Guðni Ágústsson, sjúklingur á Landspitalanum. i.júsm. Emíita.
„Læknarnir eru orðnir þreytt-
ir, en gera þó sitt besta“
— Spjallað við Guðna Agústsson sjúkling
GUÐNI Ágústsson hefur legið á
Landspítalanum frá þvi 25. mai
sl. Sagðist hann hafa verið svo
heppinn að búið hefði verið að
gera nauðsynlega aðgerð á hon-
um áður en það vandræðaástand
sem læknadeilan hefði haft i för
með sér hófst, þannig að ekki
hefði hann þurft að biða eftir þvi
að komast inn á sjúkrahúsið, eins
og fólk þyrfti nú.
„Hins vegar er minn læknir nú
hættur hér og farinn að starfa
erlendis, þannig að þeir læknar
sem eru á vakt hverju sinni sinna
mér í staðinn. Ég get ekki neitað
því, að því fylgir mikil óöryggistil-
finning að fá alltaf nýjan og nýjan
lækni til að líta á sig, þó þeir séu
allir af vilja gerðir og geri sitt
besta. Það hlýtur að vera mun
eðlilegra og þægilegra bæði fyrir
sjúklinginn og lækninn, ef einn og
sami læknirinn gerir aðgerðina og
fylgist með bata sjúklingsins eftir
að henni er lokið, en að hinir og
þessir séu að grípa inn í málið.
Læknadeilan kemur þó eflaust
mun verr niður á ýmsum öðrum
sjúklingum en mér, sérstaklega
þeim sem þurfa að bíða eftir að
komast að. Ég var þó búinn að
gangast undir aðgerðina þegar
þetta ástand hófst. Ég tel, að það
sem nú er að gerast á sjúkrahúsun-
um sé vandræðaástand og verði að
leysast sem fyrst. Þótt læknar
reyni að gera sitt besta, eru þeir nú
að verða langþreyttir og slíkt
hlýtur óneitanlega að koma niður á
sjúklingunum. Hins vegar hefur
hjúkrunarfólkið hér staðið sig með
miklum sóma og hefur það létt
mikið undir með mörgum sjúkling-
um.“