Morgunblaðið - 23.07.1982, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚLÍ1982
unnar eru skorin út, af listamann-
inum Pedro de Mema, í harðvið
frá S-Ameríku, fimmtán hundruð
andlit öll úr Biblíunni, en það sem
er kannski enn merkilegra við
kirkjuna er orgel hennar eða
orgeiin. Þau eru tvö, og þau eru
lífsstarf eins manns. Sá lærði ung-
ur orgelsmíði og þegar hann var
20 ára að aldri hóf hann smíði
orgelanna í dómkirkjunni. Hann
lauk ekki smíðinni fyrr en eftir 45
ár eða þegar hann var 55 ára að
aldri og hafði hann þá unnið sam-
fellt við smíði orgelanna og ekki
gert neitt annað. Og enginn kom
nálægt orgelunum nema hann.
Þegar hann hafði lokið smíði þess-
ara stórkostlegu hljóðfæra gaf
kirkjan honum til afnota eitt
herbergi í húsinu svo hann mætti
hlýða á tóna orgelanna til æviloka.
Er talið að þetta séu ein af þremur
bestu orgelum Spánar.
Hörður Askelsson organisti lék
á annað orgelið í hléi. „Það var
ægilega gaman," sagði hann. „I því
er stórkostlegur hljómur. Gamall
eins og hann var fyrr á öldum.“
Dómkirkjan er kölluð „Sú ein-
henta," vegna þess að aldrei var
lokið við að byggja annan turninn
á hana, svo hún hefur aðeins einn
turn í staðinn fyrir tvo. Eldgömul
lög á Spáni kveða svo á um að ekki
sé hægt að innheimta fasteigna-
skatt, nema smíði húsa sé lokið og
segja illar tungur að það sé ástæð-
an fyrir því að ekki sé enn búið að
Ijúka við smíði turnsins á dóm-
kirkjuna í Malaga.
Spánn var á hvolfi vegna heims-
meistarakeppninnar í fótbolta.
Spánverjar ræddu lítið annað, á
hverjum einasta bar stórum og
litlum hékk litasjónvarpstæki úti í
horni, á hótelunum voru stórir
sjónvarpsskermar og forsíður
blaðanna voru undirlagðar frétt-
um af síðustu leikjum. Minja-
gripabúðir voru á hverju horni
með alls konar drasl tengdu
keppninni. Daginn, sem þessir
fyrstu tónleikar Pólýfónkórsins
voru haldnir, voru tveir leikir í
heimsmeistarakeppninni. Argen-
tína lék á móti Brasílíu og Spán-
verjar kepptu seinna um kvöldið
við Vestur-Þjóðverja. Það gerðist í
leik Argentínu og Brasilíu að hetj-
an í Argentínuliðinu, sá heims-
frægi Maradona fékk rauða
spjaldið frá dómaranum og var
rekinn út af. Meðlimir kórs og
hljómsveitar fylgdust margir
hverjir vel með keppninni og not-
uðu hvert tækifæri til að sjá leiki í
sjónvarpinu þar sem öllu var sjón-
varpað beint. Þó voru nokkrir sem
kipptu sér ekkert upp við þessa
keppni, aðallega konurnar en líka
strákarnir í hljómsveitinni, sem
tóku sér smáhvíld á tröppum
dómkirkjunnar í Malaga og fóru
að ræða þessa keppni. Talið barst
að leik þeirra Argentínumanna og
Brasilíumanna og einhver sagði:
„Já, og svo ráku þeir víst Mara-
dona út af í miðjum leiknum."
„Nei, hvað segir þú. Ráku þeir
allt liðið út af,“ sagði annar, og
hinn svaraði að bragði:
„Allt liðið? Nei, bara Mara-
dona.“
„Nú, ég hélt að Maradona væri
eitt liðið, sem tekur þátt í þessari
keppni."
„Já, blessaður vertu,“ sagði sá
þriðji. „Hann gæti verið básúnu-
leikari mín vegna."
Hvert sæti skipað
Tónleikarnir hófust á slaginu
átta. Hvert sæti í dómkirkjunni
var skipað og einhverjir stóðu með
veggjum, enda mynduðust fljót-
lega biðraðir þegar farið var að
selja miða. Það voru fararstjór-
arnir sem sáu um miðasöluna.
Áheyrendur voru Malaga-búar,
erlendir ferðamenn og íslenskir og
tónlistargagnrýnendur blaða.
Dauðaþögn ríkti í kirkjunni svo
heyra hefði mátt flugu ropa, en á
milli verka var klappað vel og
lengi og að tónleikunum loknum
stóðu áheyrendur upp og dúndr-
andi lófatakið fyllti kirkjuna og
mátti sjá á áheyrendum að þeir
voru ánægðir með flutning Pólý-
fónkórsins. Fjöldi fólks bað Nancy
Argenta um eiginhandaráritun,
sem hún veitti með bros á vör.
Þó íslenski þjóðsöngurinn væri
ekki á efnisskránni var hann flutt-
ur af kórnum fyrir hverja tón-
leika. Og þó ég hefði annars ekki
mikið vit á flutningi Pólýfónkórs-
ins á öðrum verkum þá hafði
flutningur íslenska þjóðsöngsins í
dómkirkjunni í Malaga þau áhrif,
að fiðringur fór um hnakkann á
mér og niður á bak. Hjartað tók
lítið hopp og það var ekki laust við
að maður fylltist þjóðerniskennd
svo nálgaðist rembing þegar kom
að „íslands þúsund ár“.
Jón Þorsteinsson tenór segir frá í kirkjunni í Marbella. Það er
Sigurdór Sigurdórsson fararstjóri, sem fylgist svona vel meó
því sem Jón er aö segja.
PÓLÝFÓNKÓRINN
Á SPÁNI
og hann á Puerto Banus-skemmti-
bátahöfnina. Hann er einn af rík-
ustu mönnum Spánar. Og hann
sagði nei, þannig að ekkert varð úr
kaupunum því arabarnir vildu
ekki kaupa nema skemmtibáta-
höfnin yrði með í kaupunum.
Strax að loknum tónleikunum
var ekið til gististaða. Það var
niðamyrkur þegar við komum á
hótelin en þó voru margir veit-
ingastaðir enn opnir fyrir þá sem
vildu fara saddir í bólið. En fólk
var náðarsamlegast beðið um að
stunda ekki mikið næturrölt á
meðan á hljómleikaferðalaginu
stæði. Og það var haldið, enda var
nægur tími til að skemmta sér því
næstum helmingur tónlistarfólks-
ins ætlaði að vera eftir á Spáni að
söngferðalaginu loknu og njóta
lífsins.
Gagnrýnandi stærsta blaðs
Malaga, Sur, sagði eftir þessa
tónleika í blaði sínu: „Kammer-
hljómsveitin var mjög vel sam-
stillt og hin stóri kór var vel æfður
og agaður. Einleikarinn, María
Ingólfsdóttir, lék og stjórnaði
konsert Bachs mjög vel og leikur
hennar á fiðluna var hreint út
sagt stórkostlegur og hafði hún
fullkomið vald á hljóðfærinu. í
óratoríu Jóns Leifs voru einsöngv-
ararnir Kristinn Sigmundsson
bassi, sem er með örlítinn baritón-
hreim í röddinni og Jón Þorsteins-
son tenór mjöggóðir. Það, sem var
athyglisverðast og stórkostlegast
á efnisskránni var Gloría, F. Poul-
encs og söngur kanadíska ein-
söngvarans, Nancy Argenta, óað-
finnanlegur og var flutningur
verksins í heild sinni mjög góður.
Verkin voru flutt undir öruggri
stjórn Ingólfs Guðbrandssonar,
sem ásamt kór og hljómsveit, ein-
leikurum og einsöngvurum var
klappað mikið lof í lófa af hinum
stóra áheyrendahópi, sem fyllti
dómkirkjuna í Malaga."
Laugardagur rann upp bjartur
og fagur. Tónleikar í Marbella um
kvöldið. Það var hvíld til hádegis
og fólk notaði tímann til sólbaða
við sundlaugar hótelanna eða
niður á strönd eða bara til að
versla. Sumir æfðu raddböndin,
aðrir tóku í strengina. í eftirmið-
dag var lagt af stað til Marbella,
sem margir telja perluna á Costa
del Sol, enda er þar aðsetur fjölda
listamanna og heimsstjörnur
dveljast þar lengur eða skemur ár
hvert.
Marbella
Marbella er í 55 kílómetra fjar-
lægð frá Malaga. Þar búa um
25.000 manns. Það var áður lítið
fiskimannaþorp þar sem fátækt
var mikil eins og annar staðar á
Spáni. En í kringum 1960 hófst
þar mikil ferðamannauppbygging
og í dag er Marbella bær ríka
fólksins. Þangað hópast leikarar,
rithöfundar, knattspyrnumenn og
aðrir íþróttagarpar eins og Björn
Borg, tennisleikarinn sænski.
Hann kemur til Marbella tvisvar á
ári og kennir þar tennis fyrir
hæfilega þóknun. Það er líka mik-
ið af aröbum á Marbella.
Einu sinni vildi Feisal konungur
Saudi-Arabíu kaupa Marbella.
Frá honum kom sendiboði til
bæjarstjórnarinnar og sá spurði
bara hvað það myndi kosta, takk
fyrir. Það var haft samráð við alla
helstu burðarstólpa á Marbella og
allir samþykktu þeir að selja
nema einn. Sá heitir José Banus
En arabarnir gáfust ekki upp og
fyrst þeir gátu ekki keypt bæinn,
keyptu þeir landsvæði rétt fyrir
ofan hann. Þar byggðu þeir
„bungalóa" eða íbúðarhús og svo
reistu þeir sér myndarlega mosku.
íbúðarhúsin leigja þeir út og kost-
ar ein nótt um 80.000 peseta og
fylgir þjónn og Rolls Royce ásamt
fæði, sem er víst hvorki saltfiskur
né siginn fiskur. Sagt er að arab-
arnir hafi látið hagfræðinga
reikna það út hve margir í heimin-
um gætu dvalið í þessum íbúðar-
húsum fyrir þessa leigu í einhvern
tíma og það kom í ljós að aðeins
um 123.000 manns á hnettinum
gætu gist hjá þeim.
Þegar Pólýfónkórinn var á þess-
um slóðum hafði nýlega verið
staddur einn úr konungsfjölskyldu
Saudi-Arabíu í Marbella. Hann
hafði komið á lystisnekkju sinni,
sem er einar fimm þúsund lestir.
Nafnið á snekkjunni var skrifað
stórum stöfum á kinnungunum
eins og lög gera ráð fyrir , nema
hvað þessir stafir voru úr 24 kar-
ata gulli. Hann leit inn á einn
skemmtistaðinn og honum líkaði
svo vel þjónustan að hann gaf í
þjórfé um 150.000 peseta. Það voru
samanlögð sumarlaun þjónanna
sem þjónuðu honum. Eflaust
margt hæft í þessari sögu.
Á leiðinni frá Malga til Mar-
bella er lítið þorp um 20 kílómetra
frá þjóðveginum. Það heitir Mijas
og þar voru teknar allar þorpssen-
urnar í myndinni „For Whom the
Bells Tolls", sem gerð var eftir
samnefndri metsölubók nóbel-
skáldsins Ernest Hemingways.
Kvikmyndafyrirtækið Metro-
Goldwyn-Meyer, leigði þorpið og
meðan tökur fóru fram. En Mijas
er frægt fyrir fleira. Til að mynda
málverk sín. Þau eru öll máluð á
eitthvað örsmátt eins og títu-
prjónshausa og þess háttar og eru
geymd á stórskemmtilegu safni í
þorpinu, fullu af örsmáum mál-
verkum, sem skoða þarf með
stækkunargleri. Ekki gafst tími til
að skoða þetta safn.
Ekki má gleyma að í þorpinu
Mijas er kraftaverkakapella
höggvin inn í klett. Þannig var að
fyrir mörgum öldum dreymdi
prestinn í þorpinu að stytta af
Maríu mey væri geymd inni í
kletti skammt frá þorpinu.Prest-
urinn hóf þegar að grafa inn í
klettinn með sínum eigin beru
höndum og gróf og gróf þar til
hann kom að styttunni en gatið í
klettinn var orðið gríðarstórt og
staöurinn var gerðu helgur og er
þar nú kapella. Trúir fólk því að
kapella þessi hafi kraftaverka-
mátt og flykkist fólk árlega hvað-
anæva af landinu í þorpið til að
sjá kapelluna.
Það var farið í stutta gönguferð
um Marbella til kirkjunnar sem
tónleikarnir áttu að fara fram.
Haldin var samæfing og svo fékk
fólk sér kaffi á einu af mörgum
kaffihúsum í grenndini. Að æf-
ingu lokinni um kl. 19.00 var hald-
ið til hótels Andalucia Plaza þar
sem var aðstaða til fataskipta og
borðaður var léttur kvöldverður.
Þar var einnig stutt æfing.
Afar vel tekið
Þegar komið var aftur upp í
kirkju stóð yfir messa og það var
auðsýnt á öllu að presturinn
reyndi að hraða henni enda hafði
hún farið fram úr áætlun. Prest-
urinn hafði haft í nógu að snúast
þann tíma sem kórinn hafði verið
í burtu. Hann hélt messu og síðan
var gifting, svo skírn og svo aftur
messa. Organistinn, Hörður Ás-
kelsson, hafði ætlað að æfa sig að-
eins á orgelið í kirkjunni, sem er
tiltölulega nýtt, en lítill tími virt-
ist vera til slíks. Organistinn sem
fyrir var, var ekki með brúðar-
marsinn alveg á hreinu svo hann
bað Hörð að koma inn og hvarf
með það sama. Þannig var það
Hörður sem lék fyrir brúðarhjón-
in og svo aftur með skírninni og
messunni, sem á eftir fór. Þannig
gat hann rétt reynt orgelið fyrir
konsertinn.
Það var frábær stemmning í
fólki þetta kvöld. Fyrir ofan kirkj-
una voru hundruð eða þúsundir af
svölum, sem flugu til og frá í þétt-
um hnapp og héldu sinn eigin
konsert fyrir Pólýfónkórinn. En
svo kom kórinn sér fyrir og kirkj-
an fylltist að nýju af fólki á
skammri stundu, svo troðið var út
að dyrum. Dauðaþögn ríkti í þess-
ari kirkju eins og í dómkirkjunni í
Malaga á meðan á tónleikunum
stóð og þarna voru einnig komnir
íslenskir og erlendir ferðamenn,
en megnið voru samt Marbella-
búar, sem tóku tónleikunum afar-
vel og klöppuðu vel og lengi að
þeim loknum.