Morgunblaðið - 13.10.1990, Blaðsíða 20

I
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. OKTOBER 1990
Japanska þingið;
Kaifu vill fá að senda
hermenn til Persaflóa
Tókíó. Reuter.
TOSHIKI Kaifu, forsætisráðherra Japans, sem er staðráðinn í að
senda japanskar hersveitir til Persaflóa, hvatti í gær þing landsins
til að styðja lagabreytingu sem gerði slíkt mögulegt.
Kaifu hyggst senda friðargæslu-
sveitir til Persaflóa en til þess þarf
lagabreytingu þar. sem stjórnarskrá
landsins, sem tók gildi eftir heims-
styijöldina síðari, bannar liðsflutn-
Þýskaland:
Tengiliðir
njósnara við
Stasi ákærðir
Bonn. Reuter.
TVEIR fyrrverandi starfsmenn
austur-þýsku öryggislögreglunn-
ar Stasi, sem handteknir voru á
fimmtudag, hafa verið ákærðir
fyrir að hafa starfað sem tengi-
liðir vestur-þýska njósnarans
Klaus Kurons við Stasi. Játning-
ar Kurons, sem var háttsettur í
vestur-þýsku gagnnjósnaþjón-
ustunni en á mála hjá Stasi í átta
ár, urðu til þess að eitt alvarleg-
asta njósnamál í sögu Þýskalands
eftir heimsstyrjöidina síðari var
afhjúpað.
Tíu menn, grunaðir um njósnir,
hafa verið handteknir í vikunni frá
því Kuron játaði að hafa látið Stasi
í té leynilegar upplýsingar. I yfírlýs-
ingu ríkissaksóknara Þýskalands í
gær sagði að Stefan E., 36 ára, og
Giinther N., 54 ára, hefðu starfað
fyrir austur-þýsku leyniþjónustuna.
Giinther N. hefði verið yfirmaður
þeirra deildar, sem sérhæfði sig í
njósnum í Vestur-Þýskalandi. Stef-
an E. hefði verið aðstoðarmaður
hans.
Giinther N. starfaði fyrir austur-
þýsku leyniþjónustuna þar til hún
var leyst upp í febrúar. Stefan E.
reyndi hins vegar að fá Kuron til
að vinna fyrir sovésku leyniþjón-
ustuna KGB eftir þann tíma, síðast
á laugardag fyrir viku eða þremur
dögum eftir sameiningu þýsku
ríkjanna.
inga Japana til átakasvæða í öðrum
löndum.
Báðar deildir þingsins þurfa að
samþykkja lagabreytinguna. Flokk-
ur Kaifus, Fijálslyndi lýðræðis-
flokkurinn, er í meirihluta í neðri
deildinni en athyglin beinist að efri
deildinni, þar sem flokkurinn er í
minnihluta og hefur 110 þingmenn
af 253. Aðeins Lýðræðislegi sósíal-
istaflokkurinn, sem hefur tíu þing-
menn í deildinni, hefur lýst yfir
stuðningi við breytinguna. Forystu-
menn sósíalista og kommúnista
hafa sagt að þeir muni beijast gegn
henni. Gengið verður tii atkvæða
um málið á mánudag eða þriðjudag.
Kaifu hefur lofað að styrkja
bandarísku og alþjóðlegu hersveit-
irnar við Persaflóa með 2 milljörð-
um dala en George Bush Banda-
ríkjaforseti hefur óskað eftir því að
Japanir sendi einnig liðsafla og
birgðir til svæðisins.
Reuter
Sigurviss táningsstúlka með mynd af Michel Aoun framan á sér.
Myndin var tekin fyrir utan stöðvar Aouns í austurhluta Beirút í gær.
Sýrlenskar sveitir umkringja austurhluta Berút:
Aoun slapp frá tilræði
Harðir bardagar milli sveita kristinna í borginni
París. Beirút. Reuter.
MICHEL Aoun, yfirmaður hersveita kristinna manna í Líbanon,
slapp naumlega er honum var sýnt banatilræði í gær, en þá kom
einnig til harðra bardaga í Beirút milli liðsmanna hans og ann-
arra sveita hægrimanna sem nefnast Hersveitir Libanons. Enn-
fremur hafa sýrlenskar hersveitir umkringt hverfi kristinna og
er óttast að í odda muni skerast milli þeirra og sveita Aouns.
Aoun var að ávarpa stuðnings-
menn sína í höfuðstöðvum sveita
hans í austurhluta Líbanons er
maður úr hópi viðstaddra skaut
tveimur skotum í átt til hans.
Slapp Aoun en skotin hæfðu
lífyörð hans. Fimm mínútum síðar
birtist Aoun aftur og hvatti til
þess að kristnir menn slægju
skjaldborg um hverfi kristinna til
þess að koma í veg fyrir árás sýr-
lenskra hersveita. Þúsundir þeirra
umkringdu hverfi kristinna í fyrra-
dag og mun Elias Hrawi forseti
Líbanons hafa óskað eftir liðveislu
sveitanna við að baela niður upp-
reisn gegn stjóm hans. Aoun við-
urkennir ekki stjórn Hrawis sem
hefur beðið Sýrlendinga að kné-
setja hinn herskáa leiðtoga krist-
inna.
Hinar stríðandi sveitir kristinna
manna beittu skriðdrekum er þær
börðust í hverfunum Ashrafiyeh
og Nabaa í gær. Svo hörð voru
átökin að mörg hundruð íbúa leit-
uðu skjóls í neðanjarðarbyrgjum.
Franska stjórnin hvatti
stríðandi fylkingar í Líbanon í gær
til þess að forðast blóðbað og lagði
til að þær féllust á svonefnda
Taif-friðaráætlun Saudi-Araba.
Hún gerir ráð fyrir því að Sýrlénd-
ingar kalli heri sína heim frá
Líbanon pólitísks jafnræðis milli
kristinna manna og múslima.
■ MOSKVU - Atvinnulausum
Sovétmönnum gæti fjölgað um tíu
milljónir á næstu átján mánuðum
ef komið verður á róttækum efna-
hagsumbótum í Sovétríkjunum, að
því er Vladímír Stsjerbakov,
yfirmaður atvinnumálaráðs lands-
ins, sagði á fimmtudag. Albert
Jakovlev, formaður Verkalýðsr-
áðs Sovétríkjanna, sagði að nú
væru 2,5 milljónir Sovétmanna án
atvinnu, en aðrir embættismenn
telja þessa tölu alltof lága vegna
hins dulda atvinnuleysis í landinu.
■ MOSKVU - Breska flugfé-
lagið British Airways og sovésk
flugmálayfirvöld hafa gert samn-
ing um að vinna að stofnun nýs
alþjóðlegs flugfélags með höfuð-
stöðvar í Moskvu. Flugfélagið hef-
ur verið nefnt Air Russia til
bráðabirgða og er gert ráð fyrir
því að sovéska flugfélagið Aero-
flot eignist meirihluta hlutabréfa.
British Airways hyggst veija tutt-
ugu milljónum punda, tæplega 2,2
milljörðum ÍSK, í flugfélagið.
■ BONN - Hans-Dietrich
Genscher, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði í gær að Þjóð-
veijar þyrftu að sýna sovéskum
hermönnum og ijölskyldum þeirra
í landinu, alls um 600.000 manns,
þolinmæði og skilning þar sem
aðstæður þeirra hefðu breyst mjög
eftir sameiningu Þýskalands.
Hann sagði þetta eftir að hafa
undirritað samning við Sovétmenn
um sovésku hersveitimar í
Austur-Þýskalandi en samkvæmt
honum verða þær í landinu þar til
í lok ársins 1994.
Höfuðkúpa hefur verið sett á stöng við innganginn að herbúðum uppreisn-
arsveita Prince Johnsons í einu af úthverfum Monróvíu, höfuðborgar
Líberíu. Uppreisnarmennirnir segja að höfuðkúpan sé af Samuel Doe,
fyrrum forseta landsins, sem þeir myrtu nýlega með hrottalegum hætti.
Reulcr
Höfuðkúpa Does til sýnis
■ LUNDÚNUM - Lögreglan í
Lundúnum skýrði frá því í gær
að Díana prinsessa, eiginkona
Karls krónprins, hefði verið stöðv-
uð á bíl sínum vegna hraðaksturs
skammt frá Kensington-höll á
mánudag. Prinsessan var á 90 km
hraða þar sem hámarkshraðinn
var 50 km. Lögreglan veitti henni
áminningu en sektaði hana ekki.
EB-EFTA:
Ekkert miðaði í samkomu-
lagsátt í EES-viðræðum
Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréltaritara Morgunblaðsins.
EKKERT miðaði í samkomulagsátt um stjórn Evrópska efnahags-
svæðisins (EES) á sameiginlegum fundi Fríverslunarbandalags
Evrópu (EFTA) og Evrópubandalagsins (EB) í Brussel í vikunni.
Framkvæmdastjórn EB hafði lagt fram til kynningar tillögur sem
verið hafa til umfjöllunar innan EB undanfarið en samkvæmt
heimildum í Brussel höfnuðu fulltrúar EB formlegum umræðum
um tillögurnar á fundinum vegna ágreinings innan bandalagsins
um þær.
Fundurinn var í samningahópi
V sem fjallar um lagalegar hliðar
væntanlegs samkomulags og
stofnanir í tengslum við það. Um
miðjan síðasta mánuð lagði fram-
kvæmdastjórn EB fram uppkast
að tillögu um fyrirkomulag sam-
ráðs við EFTA um störf nefnda
innan EB sem fjalla um fram-
kvæmd reglugerða. Nefndir þess-
ar starfa undir forystu fram-
kvæmdastjórnarinnar og fjalla um
allar útfærslur á samþykktum
bandalagsins. Náist ekki sam-
komulag innan nefndanna verður
að skjóta málum til ráðherra-
nefndar. í tillögum framkvæmda-
nefndarinnar er ekki gert ráð fyr-
ir formlegu samráði við EFTA-
ríkin heldur að framkvæmda-
stjómin hafi milligöngu á milli
nefndanna og EFTA. Jafnframt
hyggst framkvæmdastjómin hafa
samráð við sérfræðinga EFTA við
undirbúning tillagna/em leggja á
fyrir nefndir EB. Á þann hátt
muni skapast möguieikar á því
að taka tillit til óska EFTA. EFTA
mun hins vegar ekki fá tillögur í
hendur fyrr en þær hafa verið
sendar ráðherraráði til afgreiðslu.
Á því stigi getur EFTA óskað
eftir fundi á þeim sameiginlega
vettvangi sem komið verður á
samkvæmt samkomulaginu. Sam-
kvæmt þessu verða engir sameig-
inlegir sérfræðingafundir á milli
EFTA og EB, framkvæmdastjóm-
in mun bera allar upplýsingar á
milli, að því er virðist munnlega,
í hvert skipti. Af því sem komið
hefur fram af EFTA hálfu um
samráð þessara nefnda eru þessar
hugmyndir EB óaðgengilegar fyr-
ir Fríverslunarbandalagið. Af
hálfu EB er því með öllu hafnað
að samráðið við EFTA geti tafið
ákvarðanir innan bandalagsins.
Á fundinum var einnig fjallað
um á hvaða hátt reglurnar um
EES skyldu gerðar gildandi innan
EFTA en EB vill að þær verði
hluti af þjóðarrétti aðildarríkj-
anna. EFTA-ríkin hafa lýst sig
reiðubúin til að standa að sameig-
inlegum eftirlitsstofnunum jafn-
framt því sem haldið verði opnum
þeim möguleika að einstök aðild-
arríki setji á fót eftirlitsstofnanir
vegna feimni við yfirþjóðlegt vald.
Búist er við því að yfirsamninga-
nefndin sem heldur fund í Brussel
í næstu viku samþykki að veita
samningahópum I-IV umboð til
að gera uppkast að samningi um
EES. Þá er talið líklegt að óform-
legur ráðherrafundur EFTA-ráð-
herra í Genf 22. og 23. október
taki afstöðu til hugmynda EB um
stjórn EES og leggi fram tillögur
á móti.' Að sama skapi er líklegt
að nauðsynleg styrking stofnana
EFTA og mögulegar nýjar stofn-
anir á vegum bandalagsins verði
á dagskrá þess fundar.