Morgunblaðið - 16.05.1991, Blaðsíða 21

21
Þetta mat Guðmundur jafnvel meira
en fínnska riddarakrossinn er hann
hlaut síðar.
Onnur sýning 1960
Arið 1957 komu Uhro Kekkonen,
forseti Finnlands, til íslands og þá
kynntust þeir Guðmundur m.a.
vegna sameiginlegs áhuga á lax-
veiðum. Heimsóknin hleypti nýju
lífi í Suomi-félagið og kom hingað
m.a. Margarethe von Bahr, aðal-
dansmær fínnska balletsins, og
sýndi iist sína (1960). Og enn fór
Guðmundur í austurveg með sýn-
ingu, árið 1960. Að þessu sinni var
hún í Pinx-galleríinu í Helsinki og
voru þar 45 málverk, 10 höggmynd-
ir og 9 grafíkmyndir og seldust flest
verkanna. Urðu m.a. nokkrar
myndir eftir í Leukola-galleríinu og
opinberum byggingum í landinu.
Einnig keypti þetta gallerí stóra
höfuðmynd af Sibelíusi en skóli
nokkur í Helsinki, Katjalan Yhte-
iskoululle, setti upp höggmynd Guð-
mundar af tveimur ísbjarnarhúnum
árið 1961 og á hún að tákna vin-
áttu eins og segir í frásögnum af
afhjúpuninni.
Hyggjum að tengslunum
Þessi rúmlega áratuga langa
saga er riijuð hér upp, byggð á
fjölda blaðaúrklippa, til þess að
Jón Ormur Halldórsson
að þarna hafi morðóðir múslimar
ráðist á kristna menn er ekki líkleg
til skilnings á þessu máli, þó sú
kenning sé raunar til og alls ekki
eins nýstárleg og kenning biskups
um Timor. Það má hins vegar minna
á í þessu sambandi, að um þetta
leyti var staða mála í heiminum sú,
að Tyrkland var ásamt Afganistan,
eina umtalsverða land múslima sem
kristnir Evrópumenn höfðu ekki
brotið undir sig með hervaldi. Ný-
lenduherferð kristinnar Evrópu
gegn heiminum að öðru leyti kost-
aði, þegar upp var staðið, fleiri
mannslíf en nokkur önnur mann-
anna verk í þessari veröld. Það er
af þessari sögu sem múslimar
þekkja kristnina, enda eru blöð í
löndum þeirra full af lýsingum ísl-
amskra kennimanna á þessari sögu
eins og biskup þekkir vel frá veru
sinni í löndum þeirra. Þess háttar
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 1991
sýna að menningarsamskipti Finna
og íslendinga standa nú þegar á
nokkuð gömlum merg. Menn eins
og Guðmundur gáfu mikið fyrir
þessi tengsl og eru þá aðrir þeir
er hann starfaði með hér heima
ótaldir til jafns við hann. Sagan er
líka sögð vegna þess að menning-
arsamskiptin hafa ýtt mörgum til
þess að líta vinsamlega til Finna,
þar á meðal mér, og það þrátt fyr-
ir að ég hafi hvorki starfað í félagi
Finnlandsvina né lagt mig sérstak-
lega eftir finnsku efni. I það eina
skipti sem ég hef komið til Finn-
lands fann ég fyrir þessum lítt
skýrða leyniþræði milli jafn ólíks
fólks og Finnar og íslendingar eru
að uppruna.
Þá riljuðust líka upp fyrir mér
samskiptin við finnsku gestina sem
fylltu heimili mitt margoft og komu
fram við börn eins og fólk og nenntu
að hoppa á öðrum í kapp við krakka,
eins og Kekkonen gerði, til að kenna
honum að telja á íslensku.
Vonandi eflast tengsl Finna og
íslendinga, og þá með sífelldri skír-
skotun til æ lengri sögu þessara
tengsla; þar sem við á. Auðvitað
verður þessum þjóðum að takast
að halda sér á floti þegar straumur-
inn ofan í bræðsluhít samévrópskra
stórfyrirtækja verður æ sterkari.
Höfundur erjarðeðlisfræðingur.
greinar eru raunar sams konar fyr-
irbæri og grein biskups.
Að lokum örlítið um þá fullyrð-
ingu biskups, áð íslam hafi verið
breitt út með bál og brandi, og að
menn hafi þurft að velja milli dauð-
ans eða þess að taka íslamska trú.
Nokkuð er til í þeirri fullyrðingu
en um leið skal fleira haft í huga.
Á Indlandi búa nú meira en 750
milljónir hindúa en múslimar stjórn-
uðu því landi um aldir,_ þannig að
einhveijir hafa sloppið. í Indónesíu,
fjölmennasta ríki múslima, var
sverði aldrei beitt til framgangs
trúnni, og svipaða sögu má segja
um hluta af veldi múslima í Afríku.
íslam hefur einnig breiðst ört út á
þessari öld án nokkurrar þvingun-
ar. Þessa sögu geta hins vegar þeir
indjánar sem lifðu af trúboð kaþ-
ólskrar kirkju í Suður-Ameríku
tæpast sagt af framgangi kristinna
manna. Þeim var eytt milljónum
saman, og milljónir svertingja síðan
fluttir þangað sem þrælar, og skírð-
ir áður en þeir voru drepnir úr þræl-
dómi. Allt var þetta helgað með
kristinni trú og þeirri frumstæðu
Evrópumenningu sem þá hafði vax-
ið í skjóli kirkjunnar.
Biskup segir í grein sinni, að
bókstafstrúarmenn úr hópi múslima
séu vandamál fyrir heiminn. Undir
þetta skal tekið enda hef ég lítillega
reynt að benda á þetta sjálfur. Hins
vegar skal þeirri skoðun bætt við
hér í lokin, að tilraunir til þess að
þrengja sannleikanum niður í svört
og hvít box sé vandamál af sama
tagi. Það er svo líka persónuleg
skoðun mín að almættinu sé enginn
akkur í þess háttar iðju.
Ég vil svo þakka biskupi fyrir
ágætar greinar hans um Persaflóa-
stríðið.

M~M
inni mengun
M E I R A
A F L
Vitara 3ja dyra.
Vitara 5 dyra.
Samurai.
ramleiðendur Suzuki bifreiðanna vilja
þjóna hagsmunum þeirra sem láta sig
umhverfið varða, með því að framleiða
bíla sem valda hvað minnstri mengun í heiminum.
Nú eru allir nýir Suzuki bílar, sem seldir eru á
íslandi, búnir fullkomnasta
mengunarbúnaði sem völ
er á - efnahvarfa (catalysator)
og beinni innspýtingu
eldsneytis til að draga úr hættulegum útblæstri.
En það er fleira en hreint loft sem skiptir Suzuki
máli. Suzuki bílar eru sérlega liprir í akstri og beina
innspýtingin gerir gangsetningu i kulda mjög
auðvelda, innsogið er úr sögunni og fyrir vikið er
bíllinn gangvissari, aflmeiri og eyðir minna.
Þegar þú velur Suzuki, velur þú sparneytinn og
aflmikinn bíl og umhverfið nýtur góðs af.
Swift Sedan
$ SUZUKI
i$W ..........
SUZUKIBÍLAR HF
SKEIFUNNI 17- SlMI 68 51 00
■ ■■■■■ I
Höfundur er lektor í
alþjóðastjórnmálum.
REYNSLA - RÁÐGJÖF - ÞJÓNUSTA
SÖLUFÉLAG
GARÐYRKJUMANNA
SMIOJUVEGI 5, 200 KÓRftVOGUR, SÍMI 43211