Morgunblaðið - 26.06.1992, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚNÍ 1992
33
Minning:
Oddný Gísladóttir
Fædd 8. apríl 1923.
Dáin 18. júní 1992.
Okkur langar til að minnast ömmu
okkar Oddnýjar nú þegar hún er
horfín okkur. Fyrstu minningamar
eru frá því hún bjó á Eskifirði og
við heimsóttum hana og afa Kristin
oft á sumrin. Þar var gott og gaman
að vera í fallega gamla húsinu með
stóra garðinum, sem amma hugsaði
svo vel um. Hún hafði gaman af að
sýna okkur blómin og kartöflurnar
sem hún ræktaði, að ógleymdum
jarðarbeijunum í gróðurhúsinu. Þar
naut amma sín vel við garðyrkju-
störfin.
Eftir að afí Kristinn dó flutti hún
suður aftur og þá urðu samskiptin
meiri. Alltaf var gott að leita til
ömmu þar sem hún bjó í Þangbakk-
anum og nú kölluðum við hana
„ömmu í Þang“ í staðinn fyrir
„ömmu á Eski“. Okkur fannst
skondið þegar við vorum að býsnast
yfir skólabókunum, hvað hún hafði
mikinn áhuga á að læra sjálf. Hún
dreif sig á námskeið, lærði m.a.
ensku og þýsku, þegar hún var kom-
in á sjötugsaldur.
Undanfarið var amma á kera-
miknámskeiði og höfum við öll feng-
ið góðar og óvæntar gjafir sem gam-
an er að eiga til minningar um hana.
Eftir að amma eignaðist sumar-
bústað í Hraunborgum hafa margar
ferðir verið farnar þangað. Þar mátti
sjá hvað hún hafði saknað þess að
hafa ekki sinn eigin garð, því þar
tók hún til óspilltra málanna að
rækta hinar ýmsu jurtir.
Sumarbústaðurinn varð sælureit-
ur allrar fjölskyldunnar og við nutum
þess að vera þar með ömmu.
Skemmst er að minnast þegar öll
fjölskyldan fór þangað í aprí! sl. til
að halda upp á afmæli hennar. Nú
erum við systkinin búin að gera
hana að langömmu og alltaf var hún
boðin og búin að passa fyrir okkur
ef við báðum hana. Nú eiga litlu
langömmubörnin erfitt með að skilja
að „langamma í Þang“ er ekki leng-
ur hjá þeim og margra spurninga
spurt. Meðal útskýringa sem þau fá
er sú, að nú sé amma ekki veik leng-
ur og líði vel. Sú vissa hjálpar okkur
líka í söknuði okkar og við kveðjum
hana með þakklæti fyrir allt.
Blessuð sé minning hennar.
„Af eilífðar ljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir.
Vort lff, sem svo stutt og stopult er,
Eitt af því síðasta, sem Hjalti
sagði við okkur, var: „Ég bið að
heilsa Mosfellssveitinni." Þeirri
kveðju er hér með skilað.
Við systkinin kveðjum góðan
bróður. Söknuðurinn er sár, en samt
munum við ávallt minnast hans með
gleði í hjarta. Það var alltaf stutt í
fallega brosið hans Hjalta, og þann-
ig viljum við muna hann. Við biðjum
fjölskyldu hans blessunar og hugg-
unar.
Þegar æviröðull rennur
rökkvar fyrir sjónum þér,
hræðstu ekki, Hel er fortjald,
hinum megin birtan er.
Höndin sem þig hingað leiddi
himins til þig aftur ber.
Drottinn elskar, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.
(Sig. Kr. Pétursson)
Drottinn minn gefi dánum ró, hin-
um líkn er lifa.
Arndís Guðríður,
Sigurður Narfi, Jóhanna
og Hulda.
Hann Hjalti í Laugarási er dáinn.
Það kom ekki á óvart þeim er til
þekktu, og veikindin að undanförun
voru erfið. En samt er sárt að sætta
sig við orðinn hlut. Hvers vegna eru
sumir teknir frá okkur löngu fyrr
en við teljum að það sé eðlilegt?
Getur verið að það sé blandið dálít-
illi eigingirni að vilja eiga þá lengur
sem okkur eru kærastir? En þegar
stórt er spurt verður oft fátt um
svör, og við verðum að trúa því að
okkur sé ætlað annað hlutverk að
þessu loknu.
það stefnir á æðri leiðir.
Og upphiminn fegri’ en auga sér
mót öllum oss faðminn breiðir.
(E.B.)
Gunni, Harpa og Freyja.
Þegar ég rifja upp yfir 20 ára
kynni mín af Oddnýju Gísladóttur
þá eru þær minningar allar góðar
og ljúfar.
Hér fór kona sem var trú sinni
sannfæringu og hélt staðfastlega á
sínum málum og lifði í sátt við sam-
ferðafólk sitt.
Á heimili hennar og Kristins á
Eskifirði var ávallt gott að koma og
í kringum Oddnýju var alltaf mikill
friður og ró sem fólki er svo kær-
komið eftir eril og þys hversdagsins.
Þá tók ég sérstaklega eftir því að
barnabörnunum leið alltaf vel í ná-
vist ömmu sinnar og hún leyfði þeim
að ærslast eins og þau vildu og aldr-
ei komu neinar athugasemdir um
uppátektir þeirra.
Oddný hafði mikinn áhuga á garð-
rækt og grænu fingurnir nutu sín
vel í stóra garðinum á Eskifirði og
seinna í sumarbústaðnum í Gríms-
nesinu. Hún var óþreytandi við sín
gróðrarstörf og ekki löngu áður en
hún lagðist á sóttarsæng fór hún
ein austur í sumarbústað að huga
að plöntunum sínum þó þrekið væri
nærri búið.
Þegar leitað var til hennar með
hjálp um úrlausnir á einhveijum
vandamálum var hún úrræðagóð.
Hún var til staðar þegar á þurfti
að halda og alltaf stóð hennar heim-
ili opið fyrir vinum og ættingjum
um lengri og skemmri tíma.
Oddný mun lifa lengi í hugum
þeirra sem henni kyrintust og þær
minningar vekja upp góðar hugsanir.
Sturla Þengilsson.
Gengin er óbreytt alþýðukona sem
lét lítið yfir sér en bjó þó yfir metn-
aði og menntunarþrá fyrir sig og
sína svo sem henni hafði verið inn-
rætt í bemsku. Örlögin höguðu því
svo að hún mátti hafa sig alla við
að halda sér og sínum á floti. Það
gerði hún með þeirri reisn sem leið-
ir hugann að því hveiju hún hefði
áorkað ef ólgusjóirnir hefðu verið
færri og stilltari á lífsleið hennar.
Oddný Gísladóttir fæddist á
Stóm-Reykjum í Hraungerðishreppi,
dóttir hjónanna Maríu Jónsdóttur
húsfreyju og Gísla Jónssonar hrepp-
Hjalti Jakobsson í Laugargerði
var aldrei annað en Hjalti í Laugar-
ási á mínu bernskuheimili. Ég minn-
ist þess frá því fyrsta, að hafa heyrt
talað um Fríði og Hjalta í þeim tón,
að ég gerði mér snemma ljóst að
þau voru fólk sem gott var að eiga
að vinum.
Og Hjalti varð fljótlega í mínum
huga, maður sem var meira metinn
en margur annar. Enda fann ég það
seinna sjálf, og fram á unglingsár
þótti mér mikils um vert að fá að
fara með pabba, ætti hann erindi
við Hjalta.
Það var ekki hávaði eða fyrir-
gangur sem varð til þess að heilla
unglinginn, nei, slíkt sá ég aldrei til
hans. Hann var bara þannig að það
var gott að vera nálægt honum, svo
glaðlegur og hlýr. Þessu sama við-
móti hef ég síðan fengið að kynnast
hjá börnunum hans og það þykir
mér mikils virði.
Hjá Hjalta fékk ég mína fyrstu
Fuchsiu, sem ég á ennþá. Hana
mátti ekki borga með peningum,
heldur skyldi kálhaus koma á móti,
og naut ég þar föður míns. Slíkir
voru og eru reyndar enn viðskipta-
hættir garðyrkjubænda.
Fuchsian lifír, og gefur af sér fleiri
ár hvert. Ég ætla að reyna að við-
halda stofninum um ókomin ár, og
ég læt ekki gleymast hvar hún átti
rætur í upphafi.
Fríður mín, fyrir hönd móður
minnar og okkar systkinanna frá
Garði, votta ég þér og börnunum
innilega samúð.
Guð geymi genginn heiðursmann.
Helga R. Einarsdóttir.
stjóra. Þau áttu alls 9 börn sem
komust öll upp og hafa ræktað garð-
inn sinn hvert með sínu móti. Elsta
barn Maríu og Gísla er Jón póstmað-
ur og kunnur fræðimaður. Næstelst
er Kristín María húsfreyja í Reykja-
vík, móðir þess sem þetta ritar, en
hún var gift Vilhjálmi Þorsteinssyni
verkamanni sem er látinn. Þriðja
barnið var Helga húsfreyja á Sel-
fossi, gift Erlendi Siguijónssyni sem
veitti forstöðu hitaveitu bæjarins, en
þau eru bæði Iátin. Fjórða systkinið
er Haukur bóndi og hreppstjóri á
Stóru-Reykjum, kvæntur Sigur-
björgu Geirsdóttur húsfreyju.
Fimmti er Siggi Gíslason rafverktaki
á Selfossi, kvæntur Jóhönnu Þórðar-
dóttur. Sjötta barn þeirra Maríu og
Gísla var Oddný sem við kveðjum í
dag. Næst í röðinni er Sólveig, gift
Garðari Bergmann rafvirkjameist-
ara og eru þau búsett í Ástralíu.
Næstyngst þessara níu systkina er
Iðunn fóstra á Selfossi, gift Snorra
Sigfinnssyni bifvélavirkja. Yngst er
Ingibjörg húsfreyja í Reykjavík og
er maður hennar Ólafur Kjartan
Ólafsson rafmagnsverkfræðingur.
Oddný heitin ólst upp í foreldra-
húsum framundir tvítugt. Hún fór
þá til Reykjavíkur og lærði m.a.
saumaskap á saumastofu og heimil-
isstörf á húsmæðraskóla eins og
þeir hétu þá. Árið 1945 giftist hún
Baldri Norðdahl sjómanni frá Úlfars-
felli í Mosfellssveit. Þau áttu fjögur
börn og er elstur þeira Birgir Már
skipaverkfræðingur, kvæntur Rut
Overgaard Nielsen viðskiptafræð-
ingi. Þau eru búsett í Danmörku og
eiga þijá syni. Annað barn Oddnýjar
og Baldurs er Guðbjörg Edda sem
er bókari hjá Stjórnunarfélagi ís-
lands. Hún er gift Lárusi Gíslasyni
offsetprentara og eiga þau þijú börn.
Þriðja barn Oddnýjar og Baldurs er
Gísli tæknifræðingur hjá Kópavogs-
kaupstað. Hann er kvæntur Rúnu
Bjarnadóttur húsmóður og eiga þau
tvö börn. Yngsta barnið er María
kennari, gift Sturlu Þengilssyni
deildarstjóra hjá Sjóvá-Almennum
og eiga þau þijú böm. Eru barna-
börn Oddnýjar þannig 11 talsins og
langömmubömin eru þegar orðin
fjögur.
Ekki verður sagt um Oddnýju
frænku mína að mulið hafi verið
undir hana um ævina. Svo fór að
þau Baldur skildu árið 1958 eftir
13 ára hjónaband, en slíkt var þá
miklu fátíðara en nú er. Þau bjuggu
þá í Njarðvík og Oddný var þar
áfram en fluttist síðan til Keflavík-
ur. Hún lét ekki hugfallast þótt hún
stæði ein með barnahópinn, en að
vísu átti hún góða að þar sem voru
afar og ömmur barnanna. Hún var
vinnusöm og dugleg með afbrigðum,
verkséð og handlagin að hveiju sem
hún gekk. Þetta nýtti hún sér til
fulls og vann einfaldlega hvaða störf
sem buðust. Þannig vann hún um
ævina í fiski, við kaupmennsku, sem
matráðskona, við saumaskap, í
bókabúð og þannig mætti lengi telja.
Og víst skyldi hún koma börnunum
til mennta svo sem hugur þeirra
stóð til, og það tókst henni svo sann-
arlega eins og áður er rakið.
Árið 1965 réðst Oddný sem ráðs-
kona austur á Eskifjörð til Kristins
Jónssonar útgerðarmanns. Svo fór
að þau felldu hugi saman og gengu
í hjónaband árið 1969. Er mér í
fersku minni gestrisni þeirra er ég
heimsótti þau á Eskifirði ásamt for-
eldrum mínum sumarið 1971. Krist-
inn lést árið 1980 og nokkrum árum
síðar settist Oddný að hér í Reykja-
vík. Fyrstu árin vann hún hjá Bæjar-
útgerðinni en síðan sá hún um kaffí-
stofu starfsfólks á Geðdeild Landsp-
ítalans. í því starfí nutu mannkostir
hennar sín vel og er mér kunnugt
um að hún var afar vel látin af þeim
sem kynntust henni þar. Á þessum
árum efldist mjög samband hennar
og móður minnar sem var þá einnig
orðin ekkja.
Oddný ræktaði fallegan garð þeg-
ar hún var á Eskifírði og hafði af
því mikla ánægju. Þesi áhugi fékk
aftur að njóta sín þegar hún og börn
hennar eignuðust sumarbústað aust-
ur í Grímsnesi og átti hún þar marga
ánægjustund. Ef ég þekki mitt fólk
rétt hefur ekki spillt að vera í grennd
við átthagana hinum megin við
Hvítá.
Eins og fleiri ættmenni hennar
var Oddný fróðleiksfús og sóttist
eftir menntun eftir því sem tök voru
á. Þannig sótti hún tungumálanám-
skeið á eigin spýtur bæði á yngri
árum og einnig síðar. Þess naut hún
til dæmis þegar hún réðst í það þrek-
virki fyrir nokkrum árum að fara
til Ástralíu ásamt bróður og mág-
konu að heimsækja systur sína og
mág. Þótt hún gengi þá ekki lengur
heil til skógar gekk ferðalagið vel
og væri sjálfsagt mörgum hollt að
hugleiða þá tryggð, frændrækni og
stórhug sem þama birtist.
Þegar við kveðjum Oddnýju leitar
hugurinn óneitanlega til sjúkdóms-
ins grimma sem heijaði á hana síð-
ustu árin. En hitt kann og að vera
að hún hafi einfaldlega verið farin
að kröftum eftir lengri og erfiðari
vinnudag en lagður er á okkur flest.
Og við sem eftir lifum geymum í
hugskoti okkar minninguna um hýrt
bros og hlýtt viðmót, dugnað og
drengskap í bland við hógværð og
lítillæti.
Þorsteinn Vilþjálmsson.
2-NÆSIU SHEusm
Kæfibox
í miMu úrvali
B°Ð Ffí/j SjfEuvjW^