Morgunblaðið - 24.01.1993, Blaðsíða 43

I
íl#% w !f!%# v^- \ ¥4fi'J4* w I i*J
MOHGUNBLAÐIÐ’ SUNNUDÁGÚR 24. JÁNUAR 1993
43
Gárur
eftir Eltnu Pálmadóttur
Hlustað á fréttir
Skrýtinn er mannshugurinn.
Aldrei að vita hvað þar fær
forgang. Hafí maður verið ein-
hvers staðar og sett sig inn í
andrúmið, hvað þá ef það er
nýlega, vekja allar fréttir þaðan
meiri áhuga. Beinlínis er hlustað
öðruvísi á fréttir af fólki og stöð-
um, sem maður hefur haft við
persónulega snertingu af ein-
hveiju tagi. Því fýlgdist þessi
blaðamaður með áfergju með
árásinni á írak í beinni gervi-
hnattaútsendingu um Sky. Vita
óherfróð manneskjan hélt í
fyrstu að allir þessir blossar
væru sprengj-
ur úr flugvél-
um yfir
Bagdad, en
reyndust
stöðug skot-
hríð frá loft-
varnakerfi
borgarinnar.
Áhuginn varð
persónulegri
við að vita •
þama ein-
hvers staðar
af Þórði Jóns-
syni, en á
heimili hans og Jyttu konu hans
í Jerúsalem hafði ég nýlega átt
góðar stundir. Þegar svo fór að
heyrast að árásinni væri beint
að verksmiðju sem gæti fram-
leitt eitthvað í kjarnorku-
sprengju og sem eftirlitsnefnd
Sameinuðu þjóðanna hefði verið
meinað að skoða, sperrtust eyr-
un enn meir. Á ferð um löndin
fyrir botni Miðjarðarhafs í haust
hafði mér nefnilega orðið það
ljóst hve hrætt fólk í öllum þess-
um löndum er, háir sem lágir,
og hvorum megin hryggjar sem
það liggur í stjómmálalegum
deilum. I fýrri Flóabardaga rann
það áþreifanlega upp fýrir því
hve litlu munaði að Saddam
hefði til umráða kjarnorku-
sprengjur. Og staðfestist með
eldflaugunum sem hann sendi á
Tel Aviv að eldflaugar með
kjamorkusprengju eða eiturefni
gætu sem best náð til hvaða
óvinar sem væri á öllu svæðinu.
Og þeir eru fleiri en það arma
ríki, líka sum arabaríkin, svo
sem Sýrland og Kúveit. Við
bætast þær eiturefnabirgðir
sem eftirlitsmenn SÞ hafa verið
að finna og eyðileggja. En það
liggur líka alveg ljóst fyrir að
Saddam í írak er ekki einn í
þeirri aðstöðu að vera rétt að
ná valdi á kjamorkusprengj-
unni, heldur fleiri ríki, svo sem
íran. Talið að ísrael geti þegar
framleitt hana. Ef því vopni
yrði beitt, gera allir sér grein
fyrir að voldugir herir em engin
vörn lengur. Maður skynjar að
þessi duldi ótti býr hvarvetna
undir og sumir telja í óttanum
helstu vonina um friðarsamn-
inga á svæðinu, sem sjáist þeg-
ar í viðbrögðum Sýrlendinga og
Israela.
Svo sem fyrr segir er hugur-
inn skrýtin skepna. Sú almenna
frétt, sem þrátt fyrir allt stóð
þó enn nær, var bmninn á
vinnustofu Vilhjálms Knudsens
í Hellusundi. Af löngum kynn-
um af þeim feðgum Ósvaldi og
Vilhjálmi Knudsen veit ég hví-
líkum ómetanlegum verðmæt-
um fyrir land og þjóð hefur
verið safnað þar. Osvaldur safn-
aði af elju upp á eigin spýtur á
filmur, sem maður sér oft búta
úr í fræðsluþáttum, efni frá því
að vinnubrögð voru að breytast
og ísland að taka stakkaskipt-
um, svo og af öllum eldgosum
á þessari öld. Vilhjálmur hefur
haldið því áfram og jafnframt
boðið almenningi upp á þessar
myndir í sýningarsalnum heima.
Sjálf hefi ég ámm saman sent
alla erlenda gesti á þessar sýn-
ingar. Nú kom í ljós að frumein-
tökin af gömlu myndunum voru
geymd annars staðar, en filmur
farið samt.
Filmumar frá Kröflueldum,
sem Vilhjálmur var að vinna
við, munu hafa eyðilagst. Von-
andi em frumfilmur til. Vil-
hjálmur hafði alveg nýlega sagt
mér frá því að nú væri hann
að ganga í vinnslu á myndinni,
sem hann hefur verið að safna
í allt frá upphafi gosanna 1975.
Enda nú loks reiknað með að
gos sé hætt. Öll árin var hann
vakinn og sofinn yfir þessu.
Þetta barst einmitt í tal við jarð-
fræðinga á Norrænu eldfjalla-
stöðinni um daginn og þeir
sögðu það ómetanlega dýrmætt
að Vilhjálmur ætti á filmum
hveija einustu goshrinu. Það var
ekki auðvelt, því þær komu með
löngu millibili og stóðu stutt,
sum gosin ekki nema fjóra
klukkutíma. Vilhjálmur var að
voka yfír þessu af mikilli þolin-
mæði, hafði stundum vakt fýrir
norðan. Ekki laust við að heyrð-
ust meinlegar athugasemdir frá
óvitum um hvað maðurinn væri
eiginlega alltaf að dunda. Enda
hefur Vilhjálmur ekkert verið
að útskýra það fyrir hveijum
sem er eða í fjölmiðlum. Og
þessi menningarverðmæti hafa
þeir feðgar unnið á eigin spýtur
og ekki sótt til annarra. Þess
vegna gekk mér til hjarta að
heyra þetta og sjá. Vilhjálmur
sjálfur er sár, svo sem sjá mátti
í sjónvarpinu, en illa er ég svik-
in ef hann rís ekki upp tvíefldur
að hætti fornkappa.
Sem maður sökkti sér niður
í fréttir, rifjaðist upp er við
nokkrir íslendingar gengum
með eftirvæntingu upp á þak á
heimili Steinars Bergs Bjöms-
sonar og Maríu Árelíusdóttur í
ísrael til að heyra kvöldfréttim-
ar í íslenska útvarpinu. Með
loftneti mátti heyra fréttir að
heiman, sem íslendingamir frá
Sýrlandi geta ekki náð. Eftir-
væningin var því mikil. En brátt
sagði einhver: Fara ekki að
koma fréttir? Þeim fannst
fréttatíminn fara mest í spek-
úlasjónir. Hvert viðtalið af öðru
við alls konar fólk, verklýðsfor-
ingja, stjórnmálamenn o.s.frv.
með vangaveltum um afleiðing-
ar máls sem ekki var orðið. Og
á þriðja kvöldi var óþreyjan
horfin. Ekki nenntu allir upp.
Sjálfsagt hafa þessir kvöld-
fréttatímar verið tilviljun. En
getur ekki verið að við höfum
dulítið annan blæ á fréttaflutn-
ingi en aðrir — kannski obbolít-
ið í stíl við orðaflaum og mas
annars staðar í samfélaginu?
Forsýning á myndinni Þrír ninjar
BÍÓHÖLLIN verður sunnudaginn
24. janúar með forsýningu á gam-
anmyndinni Þrír ninjar eða „3
Ninjas“.
Myndin fjallar um þijá bræður sem
æfa karate hjá afa sínum sem er
gamall ninja-stríðsmaður. Pabbi
þeirra er í alríkislögreglunni í Banda-
ríkjunum og þarf í því starfi að glíma
við glæpamenn. Einn þeirra er harð-
svíraður vopnasali sem ætíð hefur
náð að smjúga úr greipum lögregl-
unnar. Þegar hann ákveður að ræna
bræðrunum til að fá frið fýrir pabba
þeirra taka þeir til sinna ráða og
kemur ninja-kunnáttan þá að góðum
notum.
Áður en sýningin hefst verður
karatefélagið Þórshamar með kar-
atésýningu í anddyri Bíóhallarinnar.
Þar munu þeir sýna alls kyns af-
brigði karate í fjörlegri sýningu sem
allir ættu að hafa gaman af.
Rabb um rann-
sóknir og
kvennafræði
RANNSÓKNASTOFA í kvenna-
fræðum við Háskóla íslands held-
ur þriðjudagskvöldið 26. janúar
fund um starfsemi stofnunar,
rannsóknastefnu og uppbyggingu
fyrirhugaðs kvennafræðináms.
Fundurinn hefst kl. 20.30 í
Skólabæ, Suðurgötu 26, og er öll-
um opinn.
Fundurinn hefst á því að dr. Guðný
Guðbjömsdóttir uppeldissálfræðing-
ur segir frá ráðstefnunni „Viten,
vilje, vilkár. Forskningspolitisk kon-
feranse om kvenneforskning" sem
var haldin í Ósló í nóvember 1992
og fjallaði um rannsóknastefnu
kvennafræða á Norðurlöndum. Þá
mun dr. Kristín Bjömsdóttir hefja
umræður með því að segja frá starf-
semi rannsóknastofnunar undanfarin
misseri.
(Fréttatilkynning)
Bræðumir í myndinni Þrír ninjar.
TILBOÐ
ÓSKAST
í Ford Bronco IIXL, árgerð ’90 (ekinn 31 þus.
mílur), Hyundai Excel, árgerð '88, MMC L300
Mini Bus, árgerð '89 og aðrar bifreiðar, er verða
sýndar á Grensásvegi 9, þriðjudaginn
26. janúarkl. 12-15.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
SALA VARNARLIÐSEIGNA

Fyrirlestur
um kynferðis-
legt ofbeldi
gegn börnum
Á VEGUM Málstofa í hjúkrunar-
fræði flytur dr. Guðrún Jónsdóttir
félagsráðgjafi fyrirlesturinn: Að
lifa af — kynferðislegt ofbeldi
gegn böraum. Málstofan verður
haldin mánudaginn 25. janúar kl.
12.15 í stofu 6 á 1. hæð í Eir-
bergi, Eiríksgötu 23, og er öllum
opin.
í spjalli sínu mun Guðrún drepa á
helstu aðferðafræðileg vandamál,
sem mættu henni í tengslum við
rannsóknir á áhrifum sifjaspella á líf
íslenskra og breskra kvenna, en allar
urðu konumar fyrir sifjaspellum í
bemsku. Rannsóknin er eiginda-
bundin (kvalitatív) og efninálgun og
skilningur byggir á femíniskri þekk-
ingarfræði og sjónarhomi. Vanda-
málin sem verða reifuð eiga rætur í
siðferðilegum spumingum um trún-
að, kynbundna samsömum, hlut-
lægni og stöðu rannsakandans, segir
í fréttatilkynningu frá málstofunni.
Rannsóknin er byggð á viðtölum
við 27 konur, 14 íslenskar og 13
breskar.
LEID^^y PP7
* Vélritunardaman kann ó tölvu!
* Börnin þín kunna ó töh/u!
PIRRAR ÞAÐ ÞIG, AÐ KUNNA EKKIÁ
TÖLVU?
Hvers vegna selnna? Þú hefur ekkert frekar tíma
seinna! Hringdu núna! Við bjöðum
heildarlausn. Vandað nómskeið ö lœgra verði.
Við óbyrgjumst órangur!
L642244
SKÓÚTSALA
Laugavegi41,
sími 13570
Skóverslun Þórðar
Borgarnesi Kirkjustræti 8,
Brákarbraut3, sími 14181.
sími 93-71904.