Morgunblaðið - 21.10.1995, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 1995 39
MINNINGAR
SIGURÐUR
SVEINSSON
+ Sigurður Sveins-
son var fæddur
15. júní 1909 í Vík í
Mýrdal. Sigurður
lést á Klausturhólum
15. október síðastlið-
inn. Hann var sonur
hjónanna Eyrúnar
Guðmundsdóttur og
Sveins Þorláksson-
ar, símstöðvarstjóra.
Árið 1918 fer hann
að Ytra-Hrauni í
Landbroti og á þar
heimili til ársins
1935 hjá Bjarna
Bjarnasyni og konu
hans, Sigrúnu Þor-
kelsdóttur. Eftir það er Sigurður
i þrjú ár bústjóri í Mjóanesi í
Þingvallasveit. Árið 1937
drukknaði Bjarni í Ytra-Hrauni
við selveiði í Skaftárósi. Á næsta
vori kaupir Sigurður jörðina og
flytur þangað ásamt Þórdísi
Ágústsdóttur, sambýliskonu
sinni. í Ytra-Hrauni
búa þau síðan með-
an kraftar leyfðu,
síðustu áratugina
með sonum sínum.
Síðasta árið hafa
þau dvalið á hjúkr-
unarheimilinu
Klausturhólum
á Kirkjubæjar-
klaustri.
Börn Sigurðar og
Þórdísar eru: Arnar
Eysteinn, maki Jó-
hanna Stefánsdótt-
ir, búa í Ytra-
Hrauni. Birna, maki
Högni Jónsson, bú-
sett í Reykjavík. Gunnlaugur
yalþór, bóndi í Ytra-Hrauni.
Ágústa, var gift Oddi Eggerts-
syni, Kirkjubæjarklaustri, sem
lést af slysförum á siðasta ári.
Útför Sigurðar fer fram frá
Prestbakkakirkju á Síðu og
hefst athöfnin klukkan 14.
SIGURÐUR Sveinsson kom ungur
að árum að Ytra-Hrauni í Land-
broti og þar vann hann sitt ævi-
starf. A bernskuárum hans var að
hefjast framfarasókn tuttugustu
aldarinnar, sem hefur haldið áfram
með vaxandi hraða fram að þessu.
í fyrstu byggðist árangurinn á því
að nýta sér arf forfeðranna, þraut-
seigju, harðfylgni og skilning á
kostum náttúrunnar. Afkoman valt
á þvi hvernig það tókst. Með hag-
sýni og afli vinnandi handa var
lagður grunnur að betri tíð.
Sigurður var alitaf ólatur að
leggja fram krafta sína. I Ytra-
Hrauni hefur búskapurinn fyrst og
fremst byggst á sauðkindinni og
hvernig tækist að afla henni fóð-
urs. Á uppvaxtarárum hans var það
gert með orfí og hrífu á misjafnlega
grasgefnum 'engjum, svo að hey-
fengurinn var takmarkaður og bú-
stofninn ekki stór. Af þeim sökum
þurfti víðar að leita fanga.
Sigurður lagði því stundum af
stað gangandi til sjóróðra á Suður-
nesjum í upphafí vetrarvertíðar með
föggur sínar á bkainu. Hann var
líka ekki alveg ókunnur sjósókn,
þrátt fyrir hafnleysi skaftfellsku
sandanna, því að Bjami fóstri hans
var lengi formaður á árabáti við
uppskipun á vörum úr flutningskip-
um við Skaftárós og reyndi einnig
að róa þar til fískjar. Sigurður var
líka kappsamur veiðimaður í vötn-
um, ósum og jafnvel sjávarlónum á
meðan silungsveiði var stunduð með
ádrætti. Veiði var líka stunduð í
Mjóanesi, þegar hann flytur þangað
og hefur sambúð með Þórdísi Ag-
ústsdóttur frá Ásgarði í Landbroti.
Þegar Bjarni fóstri hans fellur
frá með sviplegum hætti flytja þau
Þórdís aftur á heimaslóðir og kaupa
Ytra-Hraun af Sigrúnu, ekkju hans.
Var komu þeirra fagnað af ná-
grönnum og sveitungum. Fljótlega
eftir að Sigurður hóf sjálfur búskap
í Hrauni kom ræktunarbyltingin
meðan nýja möguleika og aukin
verkefni. Grundin við gamla
túngarðinn varð að túni. Þegar því
var lokið var tekið til við gróðurlít-
il skerin. Með auknum heyfeng
fjölgaði fénu sem aftur kallaði á
stærri hús. Við byggingu þeirra
sameinaði Sigurður nýja tækni og
gamla byggingarlist. Með vélarafli
færði hann til og lyfti stærri stein-
um við veggjahleðslu en forfeðurnir
orkuðu með handafli einu og raðaði
þeim af þeirri snilld að listaverk var
skapað.
Utsjónarsemin kom fram á mörg-
um fleiri sviðum. Með aðstoð svila
síns, Eiríks í Svínadal, byggði hann
heimilisrafstöð við aðstæður, sem
fáum öðrum hefðu sýnst nothæfar.
Útkoman varð samt betri en þorað
var að vona og rafstöðin gengur
enn eftir flóra áratugi og átti sinn
þátt að bæta fóðuröflunina með
súgþurrkun.
Sauðkindin þarf samt meira en
fóður og húsaskjól. Hún þarf góða
hirðingu nsætum allt árið. Það
krefst natni og mikillar vinnu, ekki
síst í hinu víðlenda og torfæra beiti-
landi Ytra-Hrauns, þar sem Skaft-
áreldahraunið stöðvaðist fyrir rúm-
um tvö hundruð árum. Vel þurfti
að fylgjast með fénu, því að hætt-
urnar voru margar. Tófunni fannst
gott að nota hraunið fyrir bústað
og draga lömb á greni. í sandbyljum
á melunum, þar sem gróðurinn kom
snemma á vorin, fylltist ullin á án-
um af sandi. Þurfti þá að bregða
við skjótt, hrista hana úr og reisa
þær við.
Það kom sér því vel að Sigurður
var léttur á fæti, því að oft var
farið gangandi, þó að oftar væri
gripið til hestsins og honum beitt á
urð og gijót, sem ekki er árennileg-
ur reiðvegur. En ótrúlegt er, hvað
hestamir venjast slíku. Sigurður
átti því marga góða og trausta
hesta og naut þess vel að nota þá.
Það vom líka ekki aðeins hijóstmg
heimalöndin, sem þurfti að smala.
Á hveiju sumri var féð rekið á af-
rétt og sótt þangað aftur að hausti.
Er ólíklegt að aðrir en Sigurður
eigi fleiri ferðir á Landbrotsafrétt
og urðu þær stundum harðsóttar.
Þó að fjárgæsla og smala-
mennskur væm sóttar af kappi og
ekki hugsað um hveijir kindumar
áttu, þá notaði Sigurður einnig
hestana til að reka önnur erindi og
bregða sér bæjarleið til að hitta
nágrannana. Þeim sið hélt hann
fram á síðasta ár og þannig mynd
geymist af honum í minni samferða-
mannanna.
Þó að hér hafi verið nefnd örfá
minnisverð atriði í farsælu ævi-
starfi, þá verður það maðurinn sjálf-
ur, góður granni og náinn sam-
starfsmaður, sem verður mér efst
í huga við fráfall Sigga í Hrauni.
Samstarf milli heimilanna í Segl-
búðum og Ytra-Hrauni var náið við
smalamennsku, veiðiskap og önnur
þau störf, sem æskilegt var að
leggja saman hönd á plóginn við
að leysa. Reynsla kynslóðanna stað-
festi þann sannleika, að slíkt sam-
starf var nauðsynlegt til að stand-
ast hina hörðu lífsbaráttu, enda
talið sjálfsagt að láta það ganga
fyrir eins og frekast var kostur að
leggja nágrannanum lið.
Sú var reynsla mín af viðbrögð-
um Sigga í Hrauni þegar til hans
var leitað og á ég erfítt með að
hugsa mér, að samvinna nágranna
geti verið betri. Svo úrtölulaust var
jafnan brugðist við og rösklega
gengið til verks og framkoma öll
einkenndist af glöðu viðmóti og
glettnum svörum, þó að engum
dyldist að ákveðinn vilji og skap
bjó að baki.
Með innilegu þakklæti sendum
við hjónin Þórdísi og fjölskyldu sam-
úðarkveðjur og biðjum þeim bless-
unar guðs.
Jón Helgason.
ÞORSTEINN
BRYNJÓLFSSON
+ Þorsteinn Brynjólfsson
fæddist í Reykjavík 27.
september 1918. Hann lést á
Landspítalanum 9. september
síðastliðinn og fór útför hans
fram frá Dómkirkjunni 20.
september.
ÞEGAR ég sest niður til að skrifa
síðbúna kveðju um afa er svo margt
sem kemur upp í hugann. Allar
stundimar sem ég átti heima hjá
afa og ömmu þegar ég var yngri.
Mikið af mínum bemskuminning-
um eru tengdar afa og ömmu á
Holtsgötu, en þar varði ég miklu
af mínum tíma sem bam. Seinna
fluttu þau svo á Hagamel 48. En
afi bjó þar lengst af einn því amma
lést eftir stutta búsetu þar. Hún
lést 17. janúar 1989.
Það var alltaf gott að koma til
afa. Þar upplifði ég góðar stundir
og æskuminningar, innan um alla
hlutina sem ég man svo vel eftir
úr æsku minni.
Ég minnist þess hve afi hafði
mikla þolinmæði við að kenna mér
hina ýmsu hluti og miðla af sínum
+
Hjartkær faðir okkar,
LEIFUR KRISTINN
ERLENDSSON,
lést í Landspitalanum 20. október.
Soffía Katla Leifsdóttir,
Erlendur Óli Leifsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
GUNNHILDUR
DA VÍÐSDÓTTIR
_L Gunnhildur Daviðsdóttir
* fæddist á Möðruvöllum í
Hörgárdal 6. mars 1922. Hún
lést á Sjúkrahúsi Suðurlands
9. september síðastliðinn og fór
útför hennar fram frá Hvera-
gerðiskirkju 16. september.
MÉR DATT það bara ekki í hug
að þegar ég kvaddi þig i júlí áður
en ég fór til Frakklands að það
væri í síðasta skipti sem ég sæi
þig. Ef ég hefði vitað það hefði ég
viljað tala meira við þig.
Ég er búin að senda þér kort og
Habba frænka var búin að lesa það
fyrir þig og mér líður betur að vita
að þú varst búin að heyra eitthvað
frá mér. Núna þarf ég að skrifa
afa bréf og veit ég ekki hvað ég
ætti að segja við hann í sambandi
við þig. Mér finnst þú bara ekki
vera dáin og að þú verðir í sveit-
inni þegar ég kem aftur.
Ég á erfítt með að sætta mig við
þetta, það er rosalega erfitt að
hugsa um allt það sem við gerðum
saman þegar ég var í sveitinni hjá
ykkur afa. Allar flökkuferðirnar
okkar og þegar þú fannst aldrei
afleggjarann heima á Laugarbökk-
um af þvi það var svo dimmt. Þeg-
ar þú varst að róta í 500 kr. kössun-
um í Höfn og þegar við sátum fyr-
ir framan sjónvarpið með ís og
snakk og horfðum á Matlock eða
Derrick með allt í botni. Það var
svo margt skemmtilegt sem við
gerðum saman og mig langar að
fá þig aftur.
Það er búið að vera erfitt að
geta ekki talað við neinn um þig
en ég hef reynt að hugsa um eitt-
hvað annað því ef ég hugsa um þig
fer ég bara að gráta.
Hvíl þú í friði.
Þín,
María Tryggvadóttir.
fróðleik og þekkingu. Þegar ég var
lítil hlýddi hann mér yfír skólaljóðin
og kenndi mér stærðfræði af ein-
stakri þolinmæði. Seinna þegar ég
sem unglingur rembdist við að læra
dönsku gat ég alltaf leitað til afa
eftir hjálp.
Afi hafði gaman af að hjálpa
mér við lærdóminn og var honum
mikið í mun að ungdómurinn
menntaði sig. Hafí ég yfir Heil-
ræðavísur Hallgríms Péturssonar
verður mér hugsað til afa, þó sér-
staklega þessi tvö erindi:
Hugsa um það helst og fremst,
sem heiðurinn má næra.
Aldrei sá til æru kemst,
sem ekkert gott vill læra.
Oft er sá í orðum nýtur,
sem iðkar menntun kæra.
En þursinn heimskur þegja hlýtur,
sem þijóskast við að læra.
Með þessum fátæklegu línum
kveð ég afa minn og þakka fyrir
allar stundirnar sem við áttum sam-
an.
Eva Lind.
+
Maðurinn minn, faðir okkar, tengdafað-
ir og afi,
GUNNAR HELGI SIGURÐSSON
frá Brúarhrauni,
Melgerði 15,
Reykjavfk,
lést í Borgarspítalanum að kvöldi
19. október.
Soffia G. Sveinsdóttir,
Sigurður Gunnarsson,
Viggó Jörgensson, Lena K. Lenharðsdóttir,
Helga Jörgensdóttir, Helgi I. Jónsson
og barnabörn.
+
Faðir okkar, tengdafaðir, afi, langafi og
sambýlismaður,
KARL R. GUÐMUNDSSON
úrsmiður,
Selfossi,
lést í Sjúkrahúsi Suðurlands 18. októ-
ber sl.
Bogi Karlsson, Kristín A. Guðmundsdóttir,
Kolbrún K. Karlsdóttir, Jóhannes Ásgeirsson,
Erlfn K. Karlsdóttir, Þorvaldur Þorvaldsson,
Sigriður Magnúsdóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
+
Astkær móðir okkar, tendamóðir, amma og langamma,
HULDA BALDURSDÓTTIR,
síðasttil heimilis
i Dalbæ, Dalvík,
andaðist í Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri þriðjudaginn
17. október.
Útförin verður auglýst síðar.
Baldur Sigurðsson, Stefanía Ármannsdóttir,
Birgir Sigurðsson,
Örn Sigurðsson, Rósa Jóhannsdóttir,
Verna Sigurðardóttir, Kristjón Þórhalisson,
Gísli Sigurðsson, Birna Tobíasdóttir,
Steinþór Sigurðsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
móður okkar
Utför konunnar minnar,
og tengdamóður,
JÓHÖNNU BJARNADÓTTUR,
Gljúfraseli 5,
verður gerð fró Seljakirkju mánudaginn
23. október kl. 13.30.
Fyrir hönd annarra vandamanna,
Jón S. Guðlaugsson,
Bjarni Þór Lúðvíksson,
Selma Rut Gunnarsdóttir,
Guðlaugur Jónsson,
Guðrún Helga Jónsdóttir,
Pétur Jónsson.