Morgunblaðið - 14.02.1999, Blaðsíða 43

Morgunblaðið - 14.02.1999, Blaðsíða 43
MORGUNBLAÐIÐ ALDARMINNING ur og virkur í félagsskap. Öll störf leysti hann af hendi með kostgæfni. Hann átti lengi sæti í skattanefnd Arnessýslu. Þá var hann skóla- nefndarformaður í Hraungerðis- hreppi um langt árabil. Þar varð hann að leiða til lykta erfítt mál og það á þann hátt sem honum var ekki að skapi. Fátækt var mikil í sveitinni á þeim árum sem hann var forsjármaður Þingborgarskóla. Heimavist var í skólanum og sam- eiginlegt mötuneyti. Þau heimiii voru til, sem áttu börn í heimavist- inni, sem áttu afar erfítt með að leysa út það gjald sem fæði þeirra kostaði. Dæmi enj um það að Ingólfur hafí greitt það úr eigin sjóði, enda var honum ekki sýnt um það að krefja fátæka menn skuldar. Árið 1949 var byggðin á Selfossi gerð að sérstöku sveitarfélagi. Ingólfur var kjörinn í fyrstu stjórn þess og sat í henni tvö kjörtímabil. Vafalaust hefur hann verið þar til- lögugóður eins og annars staðar og lagt framfaramálum lið. Eg vil minnast á tvö verkefni sem Ingólf- ur var fenginn til að vinna. A íyrstu árum Selfossbyggðar var ekki kom- in lögboðin skipulagsskylda né byggingarsamþykktir. Tvö fyrh’- tæki voru í sveitinni langsamlega stærst og áhrifaríkust, Kaupfélag Árnesinga og Mjólkurbú Flóa- manna. Egiil Thorarensen var for- sjármaður þeirra beggja. Egill var víðföruli og fylgdist vel með undir- búningi og framkvæmdum mann- virkja hvar sem hann ferðaðist. Nú stóðu þessi fyrirtæki oft í fram- kvæmdum og fékk hann Ingólf til að vinna fyrstu skipulagsvinnu hvað þær snerti. Það sagði Ingólfur mér að ekki hefði Egill verið naum- ur á greiðslur enda Ingólfur vand- virkur við störf sín. Þá var Ingólfur um árabil aðalmaður við landskipti í sýslum á Suðurlandi, Árnessýslu, Rangái-vallasýslu og Skaftafells- sýslum, og heppnaðist vel og var eftirsóttur til starfsins. Mun ekki vera nema í eitt skipti sem erfíð- leikar hlutust af skiptagerðinni sem hann framkvæmdi enda lét hann sér það að kenningu verða. Eftir það bjó hann svoleiðis um hnútana, áður en hann hóf að skipta, að allir sem hlut áttu að máli undirrituðu skuldbindingu um hvernig með skyldi fara ef sátt yrði ekki um skiptin. Það hefur áður verið minnst á hversu öflugt Ingólfur studdi og starfaði í Framsóknarflokknum á árunum fyi-ir 1930, en á árunum þar á eftir fór hann að verða rót- tækari í skoðunum. Þar mun heimskreppan hafa spilað inn í. Hann þekkti verkamenn og kjör þeirra og sá hversu áhrif hennar léku launþega hart efnalega og ekki síður andlega með geigvænlegu at- vinnuleysi og óvissu um framtíðina. Atvinnuleysisti-yggingar voru ekki til, aðeins stopul atvinnubótavinna sem næsta ógjörningur var að draga fram lífið á. Hann mun hafa litið svo á að Framsóknarflokkur- inn hafi horft fram hjá þessum vanda og fundist það óverjandi. Þá voru forsvarsmenn hinna róttæku afla þjóðlífsins glæsilegir og kjark- miklir hæfileikamenn sem fluttu mál sitt á áhrifaríkan hátt. Það mátti því heita sjálfgefið að Ingólf- ur, sem bæði var víðsýnn og með ríka réttlætiskennd, gengi til liðs við þá sem nú komu fram með fé- lagslega lausn á þessum þjóðfélags- vanda. Hann gekk enda til liðs við Sameiningarflokk alþýðu, sósí- alistaflokkinn, og fór í framboð fyr- ir hann meðan hann var búsettur á Selfossi og vann honum af alhug. Eins og minnst hefur veríð á var Ingólfur afar fjölhæfur og fljótur að setja sig inn í mál. Auðveldaði það honum að inna af hendi þau fjölmörgu störf sem hann valdist til. Félagsmálaáhugi var í ætt Ing- ólfs og var fyrsti formaður verka- lýðsfélagsins Dagsbrúnar, Sigurður ráðunautur, föðurbróðir hans. Árið 1956 fluttu þau hjón til Reykjavíkur með stuttri viðkomu í Hafnarfirði. Réðst Ingólfur þá til Búnaðarfélags Islands og gekk þar að ýmsum störfum. Kom honum þar vel í hag, eins og alls staðar, hversu fjölhæfui- hann var. Vel líkaði hon- um að vinna hjá Búnaðar- félaginu. Mun það hafa verið gagnkvæmt hvað yfirmenn hans snertir enda reyndust þeir honum vel og mat Ingólfur þá mikils. Eftir að Ingólfur flutti frá Selfossi mun hann ekki hafa haft afskipti af félagsmálum en nú fóru erfiðleikar að steðja að í lífi þeirra hjóna. Guðlaug hafði fyrir all- mörgum árum þurft að gangast undir ei’fiða skurðaðgerð. Þótt hún heppnaðist mun hafa skort á að full- ur bati fengist. Ingólfur, sem verið hafði heilsugóður, fór nú að finna til sjúkdóms, Paridnsonsveiki sem þjakaði hann alla ævi eftir þetta með vaxandi þunga þar til yfir lauk. Eg hygg að þrátt fyrir mikla gestanauð og örlæti þeui-a hjóna hafi þau haft allgóða efnahagsafkomu. Ástæða er til að ætla að hin mikla breidd í starfshæfni Ingólfs hafi átt ríkan þátt í því. Ingólfur var meðalmaður á vöxt og manna fríðastur, léttur í hreyf- ingum og hinn mesti snyrtimaður í klæðaburði og vandaði klæðnað sinn. Guðlaug var fluggáfuð, dul í skapi, hún mun lengst af ævi sinni hafa búið við skerta heilsu. Lengi gátu þau haldið heimili saman. Glað- sinna voru þau, létt í skapi, fróð og skemmtileg í viðmóti, vinsæl og mik- iis virt af öllum og mest af þeim sem þekktu þau best. Börn eignuðust þau fimm. Elsta son sinn, Brynjólf, misstu þau í frumbernsku. Næstur var Þorsteinn tæknifræðingur, kvæntur Maríönnu Mortensen, þau eiga einn son. Þá Elín kennari, gift Þorgeiri K. Þorgeirssyni, fram- kvæmdastjóra hjá Pósti og síma, þau eiga þrjár dætm-. Þá Auður rit- ari, gift Þór Halldórssyni lækni, þau eiga fjögur börn, tvær dætur og tvo syni. Yngstur er Svenir, löggiltur endurskoðandi, kvæntur Lillýju Svövu Snævarr (nú látin), eiga þau þrjái’ dætur. Ingólfur lést 1980 en Guðlaug 1981. Samhent voru þau í lífinu, skammt var á milli æviloka þehra. Niðjum sínum veittu þau fagurt fordæmi en vinum sínum hugljúfar endur- minningar. Ólafur Árnason frá Odd- geirshólum (ritað 1995). Höfundur skrifaði þessa grein fyrir nokki’um árum og óskaði eftir því, að hún yi’ði birt, þegar 100 ár væru liðin frá fæðingu Ingólfs Þorsteins- sonar. Hann féll sjálfur frá áður en að birtingu greinarinnar kom. Mig langar að minn- ast Albertu Alberts- dóttur, móðurömmu minnar, en hinn 11. febrúar síðastliðinn voru 100 ár liðin frá fæðingu hennar og í dag, sunnudaginn 14. febrúar, ætla niðjar hennar fyrir vestan að koma saman af því til- efni. Hún lést 24. febr- úar 1987. Alberta var dóttir hjónanna Sæmundínu Messíönu Sæmunds- dóttur frá ísafirði og Alberts Brynjólfssonar frá Súg- andafirði. Ámma bjó ásamt fjöl- skyldu sinni í „Messíönuhúsi" við Sundstræti á ísafirði. Faðir hennar lést árið 1907 en móðir hennar bjó áfram í húsinu, ásamt börnum sín- um. Amma vann á sínum yngri árum við saltfiskverkun í Neðstakaup- stað og sem vistkona hjá Jóhanni Þorsteinssyni og fjölskyldu fjóra vetur. Hún reyndi einnig að drýgja tekjur fjölskyldunnar með vél- prjónaskap, eftir að hún varð ekkja með þrjú börn. Handavinna var stór hluti af lífi hennar. Eftir ömmu liggja mörg listaverkin. Hún heklaði, saumaði harðangurs- og klaustursaum og sem dæmi gaf hún öllum barnabörnum sínum (rúmlega 40 að tölu) sænguiTera- sett í fermingargjöf. I sængurver- unum voru milliverk og í koddaver- unum horn, harðangur fyrir stúlk- urnar og heklað fyrir drengina (eitt árið fermdust sjö barnabörn). Allt var þetta listilega merkt (eftir móður mína. Þær mæðgur nutu þess að sitja saman við hannyrðir). Auk þess gerði amma stóra dúka og fjöldann allan af öðrum stykkjum sem margir í fjölskyldunni og utan hennar eignuðust. Hinn 19. febrúar 1922 giftist amma Kri- stjáni S. Stefánssyni stýrimanni. Þau eign- uðust þrjú börn. Krist- ján fórst með vélbátn- um Rask 4. október 1924. Eftir að hún missti manninn flutti hún með börnin heim til móður sinnar í Messíönuhús. Hinn 3.júní 1927 giftist amma afa mínum, Marsellíusi S.G. Bernharðs- syni, skipasmið frá Hrauni á Ingjaldssandi. Afi gekk börnunum hennar þremur í fóðurstað. Saman eignuðust þau tíu börn, átta þeirra komust til fullorðins ára en tvö dóu á fyrsta ári. AIls komu þau því upp 11 börnum. Fjölskyldan bjó fyrstu árin í Að- alstræti 15 á ísafirði (áður sölubúð Ásgeirsverslunar) en byggði sér hús árið 1942 á Austurvegi 7, í Hæstakaupstaðnum á ísafirði, og fluttu í það haustið 1943. í krepp- unni árið 1931 var afi með útgerð og komst í greiðsluþrot. Honum var neitað um fyi’irgi’eiðslu í viðskipta- banka sínum, þrátt fyrir að eiga nægar fiskbirgðir til veðsetningar. Hann missti aleigu sína á uppboði, smíðaverkfæri sín, skipin, húsin, að- stöðuna og innbú þeirra hjóna. Nokkrir vinir ömmu og afa buðu í meginhluta innanstokksmuna þeirra. Góður vinur hans bauð í smíðatólin og sendi honum að kvöldi uppboðsdagsins, svo að hann gæti unnið fyrir sínu bammarga heimili. Árið 1934 var afi um átta mánaða skeið í Danmörku, sem eftirlitsmað- ur með smíði þriggja vélbáta fyrir nýstofnað útgerðarfélag á ísafirði. Þá var amma ein eftir með börnin sjö og skrifuðust þau hjónin á. Þessi bréf eru varðveitt og segja mikið um hvernig lífið og tilveran gengu fyrir sig þann tíma. Fyrstu skipin voru smíðuð á lóð- inni fyrir neðan heimili fjölskyld- unnar við húsið í Aðalstræti, hann byrjaði að leggja kjöl að því fyrsta 1935. Árið 1939 var stofnað hlutafé- lag um rekstur skipasmíðastöðvar. Fljótlega var hafist handa við að reisa smíðaverkstæði á lóð í Neðsta- kaupstað, sem bærinn hafði áður samþykkt fyrir skipasmíðastöðina. Þau hjónin voru mjög samhent, það var oft mannmargt á heimili þeirra, gestagangur var mikili í kringum rekstur fyrirtækisins, vinir og ætt- ingjar afa sem komu í kaupstað, svo eitthvað sé nefnt. Afi bar mikla virðingu fyrir ömmu, sem var gagn- kvæmt. Eg varð þess heiðurs að- njótandi að fá að alast upp hjá þeim með móður minni og eru margar minningar því tengdar. Amma og afi bjuggu á Isafirði til æviloka. Afi lést 2. febrúar 1977. Ég og maðurinn minn keyptum íbúðar- húsnæðið á Austurvegi 7 eftir lát ömmu og fluttum með dætur okkar tvær þangað sumarið 1987. Það hef- ur verið haft á orði, að aldrei í tíð fyrri eigenda hafi verið seld gisting og morgunverður á Austui-vegi 7, eins og ég hef gert sl. tæp tíu ár! Rætt er um það í fjölskyldunni að gaman væri að halda sýningu á handavinnunni hennar ömmu í ár. Ég vona að svo geti orðið, auk þess sem unnið er að því að taka saman efni í bók um ævi ömmu og afa. Áslaug Jóh. Jensdóttir. ALBERTA ALBERTSDÓTTIR m SUNNUDAGUR 14. FEBRÚAR 1999 43 FRÉTTIR V Nýtt ferðamála- ráð skipað HALLDÓR Blöndal samgönguráð- herra hefur skipað nýtt ferðamála- ráð. Ráðið er skipað tuttugu og þremur fulltrúum til fjögurra ára. Fimm fulltrúar eru skipaðir án til- nefningar en átján af ýmsum hags- munaaðilum í greininni. Nýr formaður Ferðamálaráðs er Tómas Ingi Olrich alþingismaður og varaformaður Jón Kristjánsson alþingismaður. Aðrir fulltrúar í Ferðamálaráði eru Auður Eydal, Helga Haraldsdóttir, Þórhallur Jósefsson, Júlíus Sigurbjömsson, Helgi Jóhannsson, Kristbjörg Þór- hallsdóttir, Björn Sigurðsson, Höskuldur Jónsson, Steinn Logi Björnsson, Árni Bragason, Stefán Sigurðsson, Ómar Benediktsson, Sævar Skaptason, Helgi Péturs- son, Pétur Geirsson, Gunnar Egils- son, Kristinn R. Guðmundsson, Iv- ar Sigmundsson, Ásmundur Gísla- son, Jóhannes Sigmundsson og Jó- hann D. Jónsson. Fi-amkvæmdastjórn skipa eftir- taldir fulltrúar: Tómas Ingi Olrich, Jón Kristjánsson, Steinn Logi Björnsson, Helgi Jóhannsson, Stef- án Sigurðsson, Helgi Pétursson og Pétur Geirsson. Varamenn í stjóm em Auður Eydal, Einar Bollason, Steinn Lár- usson, Halldór Bjamason, Hrönn Greipsdóttir, Finnur Þór Birgisson og Jóhannes Sigmai’sson. Starfrækir íjórar skrifstofur Lögbundin verkefni Ferðamála- ráðs Islands em m.a. áætlunargerðÁ um íslensk ferðamál, landkynning og markaðsmál, umhvei-fismál, upplýsingastarfsemi, ráðgjöf fyrir aðila ferðaþjónustunnar, skipu- lagning námskeiða og undirbún- ingur og stjórn almennra ráðstefna um ferðamál. Á vegum Ferðamálaráðs era nú starfræktar fjórar skrifstofur, í Reykjavík, á Akureyri, í Þýska- landi og Bandaríkjunum. Fram- kvæmdastjóri ráðsins er Magnús Oddsson. Fráfarandi foi-maður er Birgir Þorgilsson sem verið hefur formaður ráðsins frá árinu 1994 en áður gegndi hann stöðu ferðamála- stjóra um árabil. ^ Bolluhátíð í Kaffileikhúsinu BOLLUHÁTÍÐ verður í Kaffi- leikhúsinu í Hlaðvarpanum kl. 21 á mánudagskvöld. Þar munu „leikkonupoppar- arnir“ Elva Osk Ólafsdóttir (bassi), Hajldóra Björnsdóttir (söngur), Ólafía Hrönn Jónsdóttir (trommur) og Vigdís Gunnars- dóttir (pianó) standa fyrir bollu- ' hlaupi og bolluáti ásamt því að syngja og dansa, fá til sín góða gesti úr borgarlífinu og bregða á Ieik með ýmiss konar brellum og óvæntu glensi, segir í tilkynn- ingpi. Bolluhátiðin stendur til kl. 23. Ferðakynning eldri borgara FERÐASKRIFSTOFAN Heims- ferðir heldur kynningu á ferðum til Costa del Sol þriðjudaginn 16. febrúar í Dvalarheimili aldraðra, Hlaðhömram, kl. 15. Myndin sýnir eldri borgara í Mosfellsbæ í Portú- galsferð árið 1997.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.