Skírnir - 01.01.1841, Blaðsíða 52
ó1
TÍkjisins, 05 hi8 [irifja, aS ráSgjafar konúngsins
{>uríi aS hika [ijóSinni reíkníng gjörSa sinna. Menn
hafSi aS sönnu leínjrji grunaS, aS stjórnin færi
ekkji sem sparsamlegast meS fje ríkjisins, enu
skjiptu sjer lítiS af f>ví, [m' bæSi eru Hollendíng-
ar stillingarmenn og miklir kaupmenn, enn kon-
úngur hafSi á margan Iiátt viS reíst verslan [,'eírra
og verksmiSjur, þar maSurinn er bæSi vitur og
vellríkur, enn hafSi variS mestum liluta fjár sins
til þessháttar firirtækja. Enn eptirþvísem mönn-
um fór betur aSskjiljast, í hvurt óefni komiS var
fjárhag ríkjisins, risu fieíri hinna merkustu manna
á fulltrúaþíngunum upp í mót stjórninni, og heímt-
uSu, þjóSinni væri gjörb greín firir ástandinu, og
ráSgjafar konúngs væri til skjildaSir aS lúka þjóS-
inni reíkníng gjörSa sinna, og höfSu menn þessir
liina bestu stoS í almenníngsrómi, sera var þeím
meS öllu samdóma. Loks fór so (eíns og í firra
var á vikjiS), aS fulltrúarnir neítuSu stjórnendun-
um um tekjur þær, er þeír beiddu um til rikjis-
gjaldanna, og sá þá konúngur, aS ekkji var annars
kostur, enn slaka til. Kom lijer í Ijós eínn vottur
þess, hvurnig stundum gjetur fariS, þegar allt er
á huldu liaft, og eíngar skorSur eru viS reístar,
aS stjórnendurnir gjeti fariS meS fje ríkjanna
eíns og þeír vilja. Sá var eínn ríkjissjóSur á
Hollandi, er þjóSin hafSi orSiS aS gjalda til æriS
fje á ári hvurju, og var ætlaSur til aS borga úr
ríkjisskuldir (Amortisatiom - Syndicaf). Hjeidu
menn aS í þeím sjóS væri mikjil auSæfi, sem sjá
má af því, aS þegar Belgjir voru orSnir lausir vib
Hollendiuga, og fariS var aS jafna milli þeírra í