Skólablaðið - 01.05.1914, Blaðsíða 5
SKOLABLAÐIÐ
69
próf í þana skóla, þar sem reynslan og lífið, starf yðar
sjálfra, á að byggja ofan á grundvöllinn, sem hér hefur ver-
ið lagður. Sá skólinn getur sýnt, hvað þér megið í kenn-
arastarfi. Eg gjöri eigi ráð fyrir, að þér hafið ástæður til
að afla yður [frekari undirbúnings undir kennarastarf, síst
að svo stöddu, þó að vera megi, að þér finnið til þess bæði
löngun og þörf. Hún er svo algeng nú á yðar aldri þessi
útþrá, löngunin til að sjá meira af heiminum en unt er hér
heima. Hvorki dettur mér í hug að lá hana né lasta. Hún virð-
ist hafa verið ríkust hér á landi áður, þá er mest var tápið
og fjörið. þá vildi hver sem mátti út í heiminn að leita fjár
og frama. Og nú er aftur svo komið, að mörgum þykir
„þröngt milli fjallanna sinna,“ og „dreymir um frelsið og
dáðríkt líf og dýrðina í öðrum löndum“ og langar til „að
halda út í heim til hallanna úr moldarbænum“, til að vinna
sér þar frama, eins og Væringjarnir fornu, er frægir urðu
„frá Miklagarði til Niðaróss“. Svo hafa þeir kveðið nafn-
arnir, Einararnir, og mæla þar það, er í margra brjóstum
býr. En eftir fáein ár játar þó annar svo innilega, að í
dalnum hans þrönga komist „nú fyrir sú unum öll“ er
hann óski sér helst að finna. Og hinn lýsir hátíðlega yfir
því, fyrir „Væringjans“ hönd, „að aldrei bresti sú trausta
taug með tregandi heimþrá hins forna anda“, og að hólm-
inn “— ísland — „á starf hans, líf hans og mátt og í
vöggunnar landi skal varðinn standa“. Fyrir báðum ber að
sama brunninum — heim, heim. Og þá dettur mér í hug
það sem Kíneas sagði forðum við konung sinn, ofurhugann,
sem ætlaði fyrst að leggja undir sig allan heiminn og setj-
ast siðan um kyrt og njóta næðis og unaðarins heima.
„Hví eigi göra það nú þegar“? sagði Kíneas. það er nú
líklega lítilmannlegt, að láta sér detta þau orð í hug, ein-
hver^heimalningsbragur. En eg er líka heimalningur; hef
aldrei mikið til útþrár kenr, en heimþrá- þekki eg vel.
Heima hefur altaf verir „sú unun öll, sem óska eg helst að
finna“. í íjöllum íslands býr „sú Hulda“, er sí
og æ hefur seitt mig og seiðir „að fóstruknjánum".
Við engin fræði né skemtanir uni eg huganum eins