Dagur - 01.02.1992, Blaðsíða 5

Bölmóðinum erbeitt
af ásettu ráði
Stjórnmálamenn styðjast oft við svo-
nefnda upp-og-niður hagfræði þegar
þeir þurfa að túlka efnahagsmál fyrir
þegnum þjóðfélagsins. Með því móti
tekst þeim oft að beina umræðunni í ein-
hæfan farveg því auðvelt er að lýsa öllu
annaðhvort í björtu Ijósi eða svörtu
myrkri. Þessi aðferð hentar mjög vel
þegar saka þarf stjórnmálalega and-
stæðinga um mistök, glópsku eða illa
stjórn af innri hvötum. Þótt upp-og-niður
hagfræðin lýsi sjaldnast efnahags-
ástandi af trúverðugleika þá er hún auð-
veld aðferð til þess að slá ryki í augu
almennings — sýna fólki hvað vel hefur
tekist eða hvað sé ómögulegt og ein-
hverjum að kenna eftir því hverju stjórn-
málamennirnir vilja koma til skila.
Þótt oft hafi verið gripið til þessarar
aðferðar hefur hún ekki verið notuð jafn
grimmt í annan tíma og á síðustu mán-
uðum. Hvarvetna hefur hin dökka mynd
verið dregin upp. Á öllum vígstöðvum er
allt sagt á leiðinni niður og muni auk
þess verða á leiðinni niður um nokkra
framtíð enn. Ef litið er framhjá áróðurs-
brögðum landsfeðranna — framhjá upp-
og-niður hagfræði þeirra eru staðreyndir
nokkuð aðrar en þeir vilja vera láta.
Framleiðsla landsmanna jókst um 1,2%
á síðasta ári og þjóðartekjur um tæplega
2% vegna batnandi viðskiptakjara. Hag-
vöxtur hér á landi varð einnig 1,2% á
liðnu ári og atvinnuleysi náði aðeins
1,5% af vinnuafli. Til samanburðar var
hagvöxtur í aðildarríkjum OECD aðeins
1,1% og atvinnuleysi allt að 7,4%. Aðal
skugginn, sem er á þessari mynd hag-
stæðra talna um rekstur þjóðarbús okkar
er sá að viðskiptahalli þjóðarinnar óx úr
2,7% í 4,9% af landsframleiðslu. En í
því efni getum við litið í eigin barm og
hugað að hvort gengdarlítil græðgi þjóð-
arinnar eigi sér alls engin takmörk.
Þrátt fyrir að hagstæðar hagtölur leyn-
ist í skúffum hagfræðinga frá liðnu ári er
óvíst hvort okkur tekst jafn vel til á árinu
1992. Minnkandi fiskafli dregur úr mögu-
leikum til aukningar hagvaxtar auk þess
sem eyðsla fyrra árs kemur okkur í bak-
seglin. Því er þörf að hvetja þjóðina til
dáða — örva hana til átaka við ný verk-
efni. En í stað þess bregðast stjórnvöld
við á þann hátt að hræða landsmenn —
draga kjarkinn úr þeim og skirrast ekki
við að beita til þess talnaleikjum upp-og-
niður hagfræðinnar. Svo haganlega er
að þessum bölmóðsáróðri staðið að slíkt
getur ekki hafa orðið fyrir tilviljun eða
handahófskennt kjaftæði í fjölmiðlum.
Bölmóðsáróðrinum er beitt markvisst og
af faglegri kunnáttu í almannatengslum.
Af þeim sökum er hann enn hættulegri —
honum er ætlað að draga kjarkinn úr
þjóðinni og lama hana á þeim tímum er
átaka í atvinnu- og efnahagslífinu er
þörf.
Fjölmiðlar
Þröstur Haraldsson
Hversu stórt er gatið á
dagblaðamarkaðnum ?
Þá er Þjóðviljinn allur, síöasta blaöið kom í gær
uppfullt af minningum, mærö og auglýsingum.
Aö sjálfsögöu var heilmikiö spáö og spekúleraö
í framtíö íslenskra fjölmiðla, einkum þó á dag-
blaðamarkaönum. Þjóöviljinn skilur óneitanlega
eftir sig gat á markaönum þótt ekkert skuli um
þaö sagt hversu stórt þaö er.
Þaö hefur oft verið sagt aö á íslenskum
markaöi vanti traust og gott blaö sem aðhyllist
félagsleg sjónarmiö meira en frjálshyggjuna. Ég
hitti fyrir skömmu mann sem sagöist hafa veriö í
hópi manna og þegar farið var aö ræöa hugsan-
lega útgáfu nýs blaðs kom í Ijós aö allir nema
einn lýstu sig fúsa til aö segja upp Morgunblaö-
inu ef þeir fengju nýtt blað sem uppfyllti sömu
þarfir fyrir fróttir, þjónustu og upplýsingar. Þetta
gat hefur lengi veriö til staöar og segir þaö sína
sögu um sundurlyndiö á vinstrikantinum aö ekki
skuli fyrir löngu veriö búíö aö fylla þaö.
Spurningin er hins vegar hvar er best aö bera
niður á markaðnum. Eins og annars staöar má
skipta íslenskum blaöamarkaöi í tvennt eftir út-
gáfutima. Morgunblöö og síödegisblöö hafa
ólíka markaösstöðu og höföa til mismunandi
hópa blaðalesenda á ólíkan hátt.
Aö frátöldum flokksblööunum eru gefin út tvö
landsblöö á íslandi, annað á morgnana og hitt
síðdegis. Þau hafa bæöi liðiö fyrir skort á sam-
keppni undanfarin ár, en þó er óhætt aö segja
að Morgunbiaðið hefur veriö í nokkurri sókn
meöan stöönunin hefur oröiö æ meira áberandi
í DV. Aö vísu hefur Morgunblaöiö ekki nýtt þau
sóknarfæri sérlega vel sem þaö hefur. Helgarút-
gáfa blaösins er til aö mynda algert klúður þar
sem mér sýnist Lesbókin þvælast fyrir mönnum.
Þaö er ekki gott aö leggja hana niður þvi þetta
er partur af heföinni sem Moggamönnum þykir
svo óumræöilega vænt um. Á hinn bóginn gerir
Lesbókin þeim erfitt fyrir viö heildarskipulag
helgarútgáfunnar. Ekki alls fyrir löngu færðu þeir
efnisflokka úr Lesbókinni yfir í föstudagsblaöiö
og tókst aö gera úr ágætis blaðauka um lífið og
tilveruna einhvern bastarð þar sem hrært er
saman óskyldum þáttum.
En eins og óg sagöi hefur Morgunblaöiö verið
í töluveröri framþróun aö undanförnu og margt
er þar mun betur gert en fyrir nokkrum árum, að
ekki sé farið lengra aftur í fortíð blaösins.
Þaö sama er hins vegar ekki hægt aö segja
um DV. Þar er nákvæmlega ekkert aö gerast og
blaöiö er skóiadæmi um þá úrkynjun sem jafnan
bíöur þeirra sem ná einokunaraðstöðu á ein-
hverjum markaði eða hluta hans. Þaö er ekkert
sem hvetur stjórnendur DV til þess aö breyta til
eöa teygja sig nær þörfum og áhugaefnum
lesenda sinna, þeir hafa ekki i annaö hús aö
venda, vilji þeir ekki án síödegisblaös vera.
í áöurnefndu kveðjublaöi Þjóöviljans er fróö-
leg hringborösumræöa ýmissa fjölmiölamanna
um stööuna á markaönum. Þar fær DV heldur
hraklega útreiö. Til dæmis segir Sigurveig Jóns-
dóttir fréttastjóri Stöövar 2 aö DV geti ekki verið
„sá mótpóll við Morgunblaöiö sem nauðsynlegur
er. Dagblaðið tekur mun minna á þjóöfólagsmál-
um og er meira ( dægurmálum þannig aö mér
finnst aö fyrir utan þaö þurfi aö vera tvö stór
morgunblöð.”
Gunnar Steinn Pálsson stjórnarformaöur Ný-
mælis tekur enn dýpra í árinni og segir: „DV er
óumdeilanlega metnaöarlítill afþreyingarmiöill
sem skiptir engu máii í vitrænni þjóömálaum-
ræöu."
Undir þetta vil ég taka og bæta því við að DV
hefur svo lengi veriö í nákvæmlega sömu skorö-
unum aö haida mætti aö þar væru allir sofandi.
Uppbyggingin, útlitiö, efnistökin eru nákvæm-
lega þau sömu og þegar blaöiö hóf göngu sína
fyrir rúmum áratug.
Af þessu ástandi dreg ég þá ályktun að svo
gæti veriö aö gatiö á markaönum sé svo stórt aö
pláss væri fyrir tvö dagblöð, aö flokksblööunum
gengnum, annaö á morgnana og hitt siödegis.
Þaö styður þessa skoöun mína aö hugmynda-
lega er sáralítill munur á Morgunblaðinu og DV.
'Ef eitthvaö er hefur Mogginn þróast heldur
meira ( frjálsræðisátt meöan Jónas Kristjáns-
son hjakkar í sama farinu og breytist ekkert,
hvaö sem á gengur i veröldinni.
Laugardagur 1. febrúar 1992 - DAGUR - 5
LANGAR ÞIG I
TILBREYTINGU,
hafa góða afkomu og starfa sjálfstætt við eigið
fyrirtæki á Stór-Reykjavíkursvæðinu?
Af sérstökum ástæðum er til sölu mjög fallegt og
þrifalegt fyrirtæki í fullum rekstri.
Umtalsverðir tekjumöguleikar.
Lítill tilkostnaður í rekstri.
Fyrirtækið hefur um 230 fm húsnæði á besta stað til
umráða.
Ekki þarf nema eina manneskju á vakt hverju sinni
og hentar jafnt körlum og konum.
Tilvalið fyrir einn, tvo aðila t.d. hjón eða heila fjöl-
skyldu.
Fyrirtækið er eitt hið glæsilegasta sinnar tegundar.
Möguleiki að taka góða fasteign upp í kaupin.
Hafir þú áhuga á frekari upplýsingum skrifaðu þá
nafn, heimilisfang og síma og upplýsingar sem
skipta máli og póstlegðu. Utanáskriftin er: Pósthólf
9013, 109 Reykjavík.
Öllum fyrirspurnum verður svarað.
Löggildingarnámskeið
fyrir læknaritara
Með reglugerð um menntun, réttindi og skyldur
læknaritara sem heilbrigðis- og tryggingamálaráðu-
neytið gaf út og öðlaðist gildi hinn 15. júlí 1991, er
kveðið á um það að þeir sem hófu störf við læknarit-
un fyrir gildistöku reglugerðarinnar en uppfylla ekki
skilyrði til þess að fá löggildingu samkvæmt verk-
lagsreglum skuli heimilt að veita löggildingu að
undangenginni þátttöku í sérstöku löggildingar-
námskeiði.
Ákveðið hefur verið að slíkt löggildingarnámskeið
verði haldið í Fjölbrautaskólanum við Ármúla dag-
ana 18.-22. febrúar nk. Námskeiðið er 40 kennslu-
stundir og lýkur með prófi. Kennsla fer fram í hús-
næði Fjölbrautaskólans við Ármúla. Á námskrá
verða heilbrigðisfræði, lyfjafræði, siðfræði, stjórnun,
skjalavarsla, en einkum læknaritun, líffæra- og líf-
eðlisfræði og sjúkdómafræði.
Umsóknum um þátttöku á námskeiðið skal senda
Fjölbrautaskólanum við Ármúla í Reykjavík fyrir 7.
febrúar 1992. Umsóknum skulu fylgja vottorð vinnu-
veitanda um að umsækjandi hafi hafið störf fyrir 15.
júlí 1991.
Þátttökugjald er kr. 2.000.
Nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu Fjöl-
brautaskólans við Ármúla, s. 814022. Bréfsími skól-
ans er 680335.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið
Fjölbrautaskólinn við Armúla
30. janúar 1992.