Dagur - 29.03.1995, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Miðvikudagur 29. mars 1995
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1500 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓUFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
AÐRIR BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavlk vs. 96-41585, fax 96-42285),
KRISTÍN LINDA JÓNSDÓTTIR, SÆVAR HREIÐARSSON (íþróttir).
LJÓSMYNDARI: ROBYN REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
í umræðum á Búnaðarþingi á dögunum er staða sauð-
fjárbænda orðin svo grafalvarleg að hjá því verður ekki
komist, hvar í flokki sem menn kunna að standa, að
taka á henni.
Sauðfjárræktin er komin í vítahring. Framleiðslan
hefur reynst umfram neyslu á innanlandsmarkaði og
það hefur haft í för með sér niðurskurð, reyndar svo
harkalegan að sauðfjárbændur velta því nú fyrir sér
hvort þeir geti kostað börn sín í skóla. Þetta er stóral-
varlegt mál, hér er með öðrum orðum verið að segja að
Landbúnaðurinn og sauðfjárræktin þar með stendur
frammi fyrir gjörbreyttu umhverfi. íslendingar eru nú
aðilar að alþjóðasamningum, GATT-samningurinn öðl-
ast gildi á komandi sumri. GATT opnar landbúnaðin-
um möguleika og þá þarf að nýta en til þess þarf til að
koma markaðsstuðningur frá hinu opinbera. Sauðfjár-
ræktin þarf stuðning til þess að fóta sig í breyttu um-
hverfi. Niðurskurðurinn hefur leikið þessa atvinnugrein
svo grátt á undanförnum árum að hann hefur ekkert fé
aflögu til markaðsmála vegna útflutnings. Þess vegna
verður ríkið að koma inn í og þetta er einn þeirra þátta
sem verður að horfa til við upptöku gildandi búvöru-
samnings.
Afurðastöðvarnar hafa í rikara mæli lagt áherslu á
stétt sauðfjárbænda lifi við sultarmörk.
En hvað er þá til ráða? Það liggur alveg ljóst fyrir að
lengra verður ekki gengið í niðurskurðinum ef menn
yfirleitt vilja að áfram verði sauðfjárrækt í landinu. í
allri þessari umræðu má ekki gleyma því að sauðfjár-
ræktin er lykilatvinnugrein úti í hinum dreifðu byggð-
um og ákvörðun um frekari niðurskurð er þá jafnframt
ákvörðun um grisjun byggðarinnar. Vilja menn grisja
byggðina? Þetta er byggðapólitísk spurning sem
vinnslu lambakjöts í neytendaumbúðir. Þessu ber að
fagna. Það gildir það nákvæmlega sama um úrvinnslu
á lambakjötinu og fiskinum, að framtíðin er fólgin í
vinnslu í neytendapakkningar. Ýmislegt jákvætt hefur
verið að gerast á þessu sviði og nægir þar að nefna
þróunarvinnu hjá Kaupfélagi Þingeyinga, sem greint
var frá í Degi í síðustu viku.
LEIÐARI
Það þarf ekki að koma á óvart að vandi sauðfjárræktar- stjórnmálamenn verða að svara.
innar í landinu hefur verið eitt af stóru málunum í
kosningabaráttunni. Eins og kom mjög glögglega fram
Alþjóðlegur sjávarótvegs-
skólí á Akurevri
Ríkisstjómin hefur ákveðið aó
kanna möguleika á því að á ís-
landi verði stofnaður sjávarút-
vegsháskóli, sem tengist Háskóla
Sameinuðu þjóðanna.
Slík stofnun félli vel að hlut-
verki Háskólans á Akureyri. Gæti
það haft víðtæk áhrif á þróun
hvorrar stofnunarinnar fyrir sig.
Innan Háskólans á Akureyri opn-
uðust möguleikar á framhalds-
námi (postgraduate) í sjávarút-
vegsfræðum, en það hagnýta nám
og þverfaglega sem byggt hefur
verió upp í sjávarútvegsfræðum á
Akureyri mundi verða trygging
fyrir því að alþjóðlegur sjávarút-
vegsskóli Sameinuðu þjóðanna
héldi sterkum tengslum við sjáv-
arútveginn og matvælaiónaðinn,
og þróaóist eftir hagnýtum og
virkum leiðum.
Það er mikill styrkur í því að
Sölumiðstöð Hraöfrystihúsanna
vill fyrir sitt leyti stuðla að því að
þessi hugmynd geti orðið að raun-
vemleika. Styrkur fiskvinnslu og
sjávarútvegs í héraðinu og lands-
hlutanum í heild, ásamt því vægi
sem matvælaiðnaðurinn í Eyja-
firði hefur meó um 14 milljarða
veltu og 2000 starfsmönnum býó-
ur alþjóðlegri sjávarútvegsstofnun
ákjósanleg starfsskilyrði.
Tengsl Háskólans á Akureyri
vió Háskóla Sameinuðu þjóöanna
myndi þýða það að hér yrðu við
nám í sjávarútvegsfræðum og
tengdum greinum háskólastúdent-
Tómas Ingi Olrich.
„Styrkur fiskvinnslu
og sjávarútvegs í
héraðinu og lands-
hlutanum í heild,
ásamt því vægi sem
matvælaiðnaðurinn í
Eyjafirði hefur með
um 14 milljarða veltu
og 2000 starfs-
mönnum býður
alþjóðlegri sjávarút-
vegsstofnun ákjósan-
leg starfsskilyrði.“
ar frá öðrum löndum og hingað
kæmu fjármunir til að standa und-
ir þessu starfi. Þau tengsl sem
myndast milli stúdenta og þess
lands þar sem þeir stunda nám
verða alltaf sterk, og oftast skap-
ast mikil viðskiptatengsl í kjölfar
slíkra námsdvala, ekki síst þegar
um mjög hagnýtt nám er að ræða
sem felur í sér kynni af sjávarút-
veginum og þeim þjónustugrein-
um, sem framleiða vörur fyrir
sjávarútveg og fiskvinnslu. Það er
því mikils að vænta ef þessi at-
hyglisverða hugmynd getur orðið
aó veruleika.
Tómas Ingi Olrich.
Höfundur er alþingismaöur og skipar 2. sæti á
framboóslista Sjálfstæöisflokks á NoröurlandL
eystra.
Aðild að ESB er
Alþýðuflokkurinn - Jafnaóar-
mannaflokkur Islands - hefur einn
íslenskra stjómmálaflokka lýst yfir
vilja til að sækja um aðild að Evr-
ópusambandinu eins fljótt og auð-
ið er. Þaó er ekki í fyrsta og ör-
ugglega ekki í síóasta sinn sem Al-
þýðuflokkurinn gengur á undan
öðrum flokkum og boðar nýjar
hugmyndir. Alþýóuflokkurinn hef-
ur alla tíð verið róttækur umbóta-
flokkur, sem flestum öðrum flokk-
um hefur komið stærri og merkari
málum til framkvæmda en aðrir ís-
Ienskir stjómmálaflokkar.
Alþýðuflokkurinn hafði forystu
um aðild að EFTA. Alþýðuflokk-
urinn hafði forystu um stóriðju á
íslandi. Alþýðuflokkurinn hafði
forgöngu um samninginn um evr-
ópskt efnahagssvæði. Alþýðu-
flokkurinn gekkst fyrir því að
staðgreióslukerfi skatta yrði upp
tekið. Ef við lítum á verk Alþýóu-
flokksins frá fyrri tíð, þá munu
þeir sem eldri em forystu Alþýðu-
flokks við að koma á almanna-
tryggingum hér á landi, að hefja
byggingu verkamannabústaða og
þannig mætti lengi telja. Það er
ótrúlegt til þess að vita að ýmsir
Sigbjörn Gunnarsson.
andstæðingar Alþýðuflokksins í
gegnum tíðina skuli hafa lagst
gegn þeim málum sem að framan
em talin. Það er einnig vert at-
hygli, að þrátt fyrir gífuryrði and-
stæðinga okkar á stundum, hefur
ekkert þeirra mála, sem að framan
em nefnd, verið gerð afturræk.
Lokaáfanginn er að
leggja samninginn
fram til kynningar og
umræðu og endan-
legrar afgreiðslu í
þjóðaratkvæða-
greiðslu. í þessu máli
er það þjóðin ein
sem milliliðalaust
hefur síðasta orðið
um hvernig hags-
munir hennar verða
best tryggðir til
frambúðar.
Full yfírráð yfir auðlindum
sjávar
Það er ófrávíkjanleg krafa okkar
Alþýðuflokksmanna, ef sótt verður
um aðild að ESB, að tryggja full
yfirráð yfir auðlindum hafsins. Um
það hljóta allir íslendingar að vera
á dagskrá
sammála. Andstæðingar okkar
segja gjaman að það sé tómt mál
um að tala, því Rómarsáttmálinn
leyfi ekki slíkt. Því er til að svara
að frá upphafi hefur Evrópusam-
bandió samið við tíu ríki um
inngöngu. I öllum tilvikum héldu
þessi ríki fram ákveðnum kröfum
sem þau töldu markast af grund-
vallarhagsmunum. I öllum tilvik-
um náðist niðurstaða þar sem báðir
aðilar töldu sig geta unað sáttir við
sinn hlut. Því er það einfaldlega
svo, að ef við spyrjum ekki spum-
inga þá fáum viö engin svör. Svör-
in kunna að verða okkur óhagstæð.
Fari svo þá nær málið einfaldlega
ekki lengra. Einhver góður maður
orðaði það þannig, að ef hann
hefói ekki beðið konu sinnar, þá
hefðu þau aldrei orðið hjón.
Þjóðaratkvæðagreiðsla
Við Alþýðuflokksmenn leggjum
áherslu á að umsókn um aðild og
endanleg aðild em tvær aóskildar
ákvarðanir. Það er nauðsynlegt aó
skapa samstöðu þjóðarinnar um
samningsmarkmið og fyrirvara í
aðildarumsókn. Ekki er mögulegt
að taka endanlega afstöðu til
ákvörðunar um aóild eða ekki fyrr
en samningsniðurstöður liggja fyr-
ir. Lokaáfanginn er að leggja
samninginn fram til kynningar og
umræðu og endanlegrar afgreiðslu
í þjóðaratkvæðagreiðslu. I þessu
máli er það þjóðin ein sem milli-
liðalaust á seinasta orðið um það
hvemig hagsmunir hennar verða
best tryggðir til frambúðar.
Það er dapurlegt til þess að vita
þegar íslenskir stjómmálamenn
svara því til að mál séu ekki á
dagskrá. I einræðis- og kommún-
istaríkjum segja „leiðtogamir“
þegnunum hvað sé á dagskrá
hverju sinni. Vel menntuð íslensk
þjóð lætur vart stjómmálamenn
segja sér hvaða mál séu til um-
ræðu og hver ekki. Framtíð þjóðar
okkar er á dagskrá hvað sem hver
segir. Við eigum ekki og megum
ekki skirrast við að spyrja spum-
inga og leita svara. Þá blasir ekk-
ert við okkur nema stöðnun.
Sigbjörn Gunnarsson.
Höfundur er alþingismaður og skipar efsta sæti
á lista Alþýðuflokksins í Norðurlandskjördæmi
eystra fyrir komandi alþingiskosningar.