Þjóðviljinn - 26.05.1973, Blaðsíða 6

6 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 26. mal 1973
PJOÐVILIINN
MÁLGAGN SÓSIALISMA/
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
1
fctgefandi: Ctgáfufélag Þjóöviljans Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann ^ Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur).
Ritstjórar: Kjartan ólafsson Askriftarverö Jtr. 300.00 á mánuöi.
Svavar Gestsson (áb.) Lausasöiuverö kr. 18.00.
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson Prentun: Blaöaprent h.f.
■■■ ...— ' .i
H A AG/BRÚ SSEL-RE YK J A VÍK
Það var greinilegt á undirtektunum að
fundarmenn útifundarins i fyrradag voru
sammála Lúðvik Jóepssyni, sjávarút-
vegsráðherra, er hann lagði aðaláherzlu á
það, að landhelgin væri okkar innanrikis-
mál sem við leystum sjálf og ein i þessu
landi og blönduðum engum erlendum
aðila i fiskveiðilandhelgismálið sem slikt.
Við semjum ekki um innlend málefni við
útlendinga. Eða dytti nokkrum heilvita
manni i hug að semja við útlenda laxveiði-
fursta um nýtingu ánna okkar? Fyndist
einhver með slika óra væri sá talinn óal-
andi og óferjandi og það með réttu. Hér er
semsé kominn á daginn sá kjarni land-
helgismálsins sem mestu skiptir,
spurningin um það að vera eða vera ekki
— að vera íslendingur, eða ekki.
Nú hafa aðstæðurnar krafizt þess að
íslendingar risi upp til sigurs af
þjóðlegum metnaði gegn alþjóðlegu auð-
valdi og NATO herskipum. Hér er kominn
enn einn sprotinn á sama meiði: i skurð-
fleti hinnar þjóðlegu afstöðu fæst niður-
staðan og svar við spurningunni að vera
eða vera ekki — að vera Islendingur eða
vera ekki. Hana má lika orða svona:
— Að velja NATO eða hafna NATO.
— Að vilja halda NATO her i landinu
áfram eða berjast fyrir þvi að herinn fari
burt strax.
— Að vilja hefja erlent auðmagn til
vegs i islenzku atvinnulifi — eða treysta
eigin grundvöll, innlenda atvinnuvegi.
Þessi atriði eru i rauninni nátengd
afstöðunni til Haag dómstólsins og fullvíst
er að allir íslendingar vilja að ráðum
okkar verði ráðið i Reykjavík, en hvorki
Brússel né Haag. Nei-hreyfingin norska
gegn Efnahagsbandalaginu barðist einnig
á þessum sama grundvelli: ,,Osló eða
Brússel?”, og hún vann sigur — enn stærri
sigur ynni hreyfing þeirra sem leggja i
dag áherzlu á hinar þjóðlegu forsendur
NOTUM TÆKIFÆRIÐ
Eftir fáeina daga koma hingað tveir
menn með þungar róður á bakinu. Annar
þeirra er foringi Watergate-mannanna
sem iðkuðu simahleranir, falsanir og
raunverulgt kosningasvindl i síðustu for-
setakosningum i Bandarikjunum. Sá er
Nixon, Bandarikjaforseti. Hinn er i dag
tákn fyrir kjarnorkuvopnatilraunir sem
hefur verið mótmælt um allan heim fyrir
tilstuðlan hinna skeleggu rikisstjórna
Ástraliu og Nýja Sjálands. Sá er
Pomidou. Þessir kappar vilja ekk sækja
hvor annan heim — til þess fyrirlita þeir
um of hvor annan. Þeir þora helzt ekki að
hittast nema á eyjum fjarri þeirri
heimsins vigaslóð sem þeir hafa sjálfir
skapað. Það hefði vissulega verið fremur
við hæfi að þeir kappar hefðu hitzt á ein-
hverri eyjunni sem eitrunin frá kjarn-
orkusprengingum Frakka umlykur,
ellegar á hólmum Mekong fljótsins, sem
fellur blóðlitað fram um sundurskotið
landsvæði. En þessum herrum kemur ekki
við hvað þeim færi bezt, þeir kusu siðast
að hittast á eyju á portúgölsku landsvæði
— og núna á Islandi. Vissulega er Islandi
landhelgismálsins á íslandi. Þar er engin
stjórnarandstaða. Þar er einhuga þjóð.
Sjaldan eða aldrei er nauðsynlegra en
nú að íslendingar svari hver einn og
einasti til um afstöðu sina til landhelgis-
málsins á hinum þjóðlega grundvelli þess
fjölda er saman kom til fundar á Lækjar-
torgi fimmtudaginn 24. mai sl. — svari i
orðum og athöfnum undanbragðalaust.
vafasamur heiður ger með þvi að lenda i
spyrðubandi með Portúgal, en við þvi
verður ekki gert meðan við sitjum við hlið
nýlendukúgarana i NATO. En Is
lendingar hafa um aldir alda haft þann
sið að taka á móti umrenningum jafnt sem
höfðingjum af sömu gestrisninni. Þeim
mun aumari sem umrenningarnir voru
þeim mun meiri likur voru á sæmilegum
móttökum, ef gestrisnin var i raun æðst
dyggða. Þannig mega þeir að sjálfsögðu
koma hingað blessaðir aumingjarnir
Nixon og Pompidou. En við munum að
sjálfsögðu ekki aðeins sýna þeim nokkra
gestrisni, með friði, þrátt fyrir þann ófrið,
sem þeir hafa magnað, við munum einnig
reyna að ala þá pinulitið upp. Og þá væri
ekki úr vegi að minna þá á eitt og annað
sem fylgt hefur i kjölfar þeirra um
heiminn að undanförnu. Spurningin er
nefnilega hvort það er ekki beinlinis
fagnaðarefni að fá þá pótentáta i heim-
sókn; þeim fylgja hundruð blaðamanna
sem hafa ekkert þarfara að gera meðan
fundurinn stendur yfir en að fylgjast með
viðbrögðum landsfólksins við komu for-
setanna. Og þá er um að gera að mótmæla
kröftuglega, vera fjölmenn og nota tæki-
færið til hins itrasta.
Gígurinn á Heimaey er
hljóðlátur, en...
Um 30 miljón
tonn hafa runnið
úr gígnum
frá páskum
Þegar rætt er um aö iitiö gos
hafi veriö I Eyjum aö undanförnu
má ekki gleyma þvl aö úr gignum
vellur stööugt hraunleöja, og
reiknast Þorleifi Einarssyni jarö-
fræöingi svo til, aö frá páskum
hafi runniö um 30 miijón tonn úr
gignum og frá byrjun hafi runniö
Stjórn AB
á Akureyri
Aðalfundur Alþýðubandalags-
ins á Akureyri var haldinn nýlega
og var Jðn Ingimarsson kjörinn
formaður félagsins. Óttar
Einarsson var kjörinn varafor-
maður, Einar Kristjánsson rit-
ari, Haraldur Bogason gjaldkeri,
Þórhalla Steinsdóttir og Höskuld-
ur Stefánsson meðstjórnendur.
úr glgnum kvart miljón tonn, en
þaö svarar til fjóröungs hraun-
magns er kom úr Heklu 1947.
Svipaö magn kom úr Surtseyjar-
gignum og Heklu 1947.
Nýtt land I Vestmannaeyjum
nemur nú um 230 hektörum, en I
heild er hraunsvæðiö um 300
hektarar.
Þorleifur sagði, að nýja fjallið
héföi lækkað dálitiö aö undan-
förnu og mætti sjá hringsprungur
i kringum giginn.
Hraunið rennur i göngum eða
helli út úr gignum, fyrst i
norðaustur og siöan suður með
nýja fjaliinu og kemur I sjó milli
Flugnatanga og Skarfatanga.
Hraunhellirinn er sennilega á
annan kllómetra á lengd og er
hraunstraumurinn fyrst sjáan-
legur um 300 metra frá sjávar-
máli.
Á Stórhöfða er allt annar heim-
ur. Þar má sjá heilar breiður af
AUGLÝSINGASÍMINN
ER 17500.
DJOÐVIUINN
■
Hraunið skrlöur fram I sjó (Ljósm. Þorleifur Einarsson)
túnfiflum. Suðureyjan er öll græn
og grasið vel sprottið. Lundinn
situr i vikursköflunum við
Skarfatanga og hann dundar við
að grafa I grastorfur I bjarg-
brúnunum og virðist ekki ætla að
láta virkurinn og hið annarlega
umhverfi hræða sig á brott.
Áburður og grasfræ voru borin
á vikurfláka við vatnsgeyminn
hjá Gagnfræðaskólanum fyrir
einum þremur eöa fjórum vikum
og sjást nú viða grasnálar.
En Þorleifur varar við of
mikilli bjartsýni. Svo getur farið
að hraunhellirinn stiflist og þá
gæti hraun runnið aftur til
norðurs, og þvi er full ástæða að
halda kælingunni áfram og vera
undir hið versta búinn, þvi að
hrauniö er þunnfljótandi og gæti
runniö um 500 metra á klukku-
stund ef það færi á stað. sj
Hátt fiskverð í Ostende
Ásgeir Gislason, skipstjóri á
togaranum Rán frá Hafnar-
firði,kom að máli við okkur
vegna fréttar i blaðinu fyrir
nokkrum dögum um sölu tog-
arans i Ostende i Belgiu, en i
fréttinni hafði verið sagt að
gæði aflans hafi verið léleg.
Ásgeir sagði það ekki rétt
með farið.þetta hefði almennt
ekki verið lélegur fiskur, enda
verðið býsna gott á verulegum
hluta aflans. Seld voru 114
tonn fyrir 4,1 miljón kr.
Meðalverð á þorski var 47,-
kr. kilóið, og á karfa 50,- kr.
kilóið. Fyrir ýsu og ufsa fékkst
aftur lægra verð, enda var sá
fiskur orðinn nokkuð gamall,
veiddur fyrstu daga túrsins.
Ýsan fór á 27,- kr. kilóið og ufs-
inn á 28,- kr. kilóið.