Þjóðviljinn - 13.07.1978, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 13. júll 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
Stjórnmálaflokkarnir koma upp kjósendaskrám
med merkingum um pólitiska afstöðu manna.
Þetta flokkast undir pólitískar persónunjósnir.
Dr. Oddur
Benediktsson
reiknifræðingur
Hnýsni á kjördegi
Vi&a um lönd hafa veriö sett
lög um meðferð persónubund-
inna gagna og reyndar einkum
um tölvuunnin gögn. Undir tak
siöasta Alþingis var lagt fram
frumvarp, sem aö þessu lýtur,
en frumvarpiö hlaut ekki um-
fjöllun á þinginu.
Lög eöa lagafrumvörp hinna
ýmsu landa hafa yfirleitt eftir-
farandi atriði:
t fyrsta lagi er óheimilt, al-
mennt séö, aö skrá upplýsingar
er snerta þjóöerni manna eöa
kynþátt, stjórnmálaskoöanir,
brotaferil, kynræna hagi og
notkun vimugjafa.
t ööru lagi skal viökomandi
einstaklingum heimilt aö fá aö
vita hvaö um þá er skráö óski
þeir þess.
Loks er óheimilt aö safna öör-
um upplýsingum en úrlausn
viökomandi verkefnis krefst.
Ekki veröur betur séö en aö
starfsemi flestra stjórnmála-
flokkanna á kjördegi striöi gegn
ofangreindum megin atriöum
persónuhelginnar.
Sem kunnugt er £á fulltrúar
stjórnmálaflokkanna aö fylgj-
ast meökosningu á kjörfundi og
er þeim jafnframt heimilt aö
láta ftakka sina vita hverjir
hafa kosiö eftir þvi sem liöur á
kosningadag. Hagstofa tslands
kemur flokkunum til aöstoöar
meö þvi aö láta þeim I té tölvu-
útskriftir af kjörskránum til
notkunar á skrifstofum flokk-
anna. Einnig fá flokkarnir hjá
Hagstofunni einstaklings-
bundna nafnamiöa úr kjör-
skránni til úrdráttar á kjörfúndi
um leiö og kosið er.
Þátttaka I kosningum er ekki
lögboöin. Segja má aö hluti
kosningaréttarins felist i þvi aö
mega sitja heima I friöi og án
þess aö hinir og þessir stjórn-
málaflokkar geri sér grillur út
af þvi.
Ekki veröur séö aö nokkur
rök séu fyrir þvi aö heimila
þessa upplýsingasöfnun fiokk-
anna á kjördegi. Vart auöveldar
upplýsingasöfnun flokkanna
kjörstjórninni störfin.
Þó er sjálfsagt aö flokkarnir
hafi fulltrúa i kjördeildum.
Fulltrúarnir eiga aö fylgjast
meö aö kosningarnar fari lög-
lega fram, en án þess aö mega
koma nokkrum boöum af kjör-
fundi til skrifstofa flokkanna og
án þess aö mega merkja viö i
P
eiiibuiAiiii£auuáiuiiai skrár.
Aö sögn fá stjórnmálaflokk-
arnir útskrift af kjörskránni til
afnota fyrir kjördag og er merkt
viö flesta eöa alla kjósendur og
þeir dregnir i pólitiska dilka. A
kjördegi bætist svo viö vitneskja
um hverjir neyta kosninga-
réttar sins. Skrár þessar eru
notaöar viö smölun á þeim út-
völdu. Hér er sem sagt ekki um
félagaskrár viökomandi stjórn-
málaflokks aö ræöa,heldur skrá
yfir alla kjósendur meö merk-
ingum um þekkta eöa ágiskaöa
pólitiska afstöðu.
Hvaö veröur svo um skrár
þessar aö kosningu lokinni? Úr
þeim mætti vinna ýmsa lista.
Hægur vandi væri aö töivusetja
skrárnar og fá tæmandi lista
yfir flokksfélaga, sem neyttu
ekki atkvæöisréttar o.s.frv. Inn
i skrárnar mætti merkja fleiri
atriöi, t.d. þátttöku i tilieknum
aögeröum, og þannig gætu
hrannast upp einstaklings-
bundnar upplýsingar um
meinta eöa opinbera pólitiska
afstööu einstaklinganna, bæöi
þá sem væru flokksfélagar i' viö-
komandi stjórnmálaflokki og
eins alla aöra kjósendur. Sé
djúpt tekið i árinni hlýtur þetta
athæfi aö flokkast undir póli-
tiskar persónunjósnir. Slái i
haröbakka i pólitiskum deilu-
málum gætu skrár þessar
valdiö einstaklingum óbætan-
legu tjóni. Reyndar má nú
þegar ætla aö I herbúöum, þar
sem tilgangurinn helgar
meðaliö, þætti aldeilis matur i
aö komast yfir merktar skrár
andstæöinganna til samvinnslu
viö eigin skrár.
I nýafstöönum kosningum
reiö Alþýöuflokkurinn á vaöiö
oghætti að fylgjast meö hverjir
kusu á kjörstaö. Alþýöubanda-
lagiö og aörir flokkar ættu aö
fylgja þessu fordæmi. Jafn-
framt ættu flokkarnir aö hætta
aö halda skrár aörar en félaga-
skrár sinar.
Oddur Benediktsson.
Byltíng ef þetta kemst á
segir Björn Ólafsson um tíllögur um íbúdabyggingar á
félagslegum grundvelli
— Meginatriðið i öllum
tillögum þeim sem við höf-
um sett fram i nefnd þeirri
sem skipuð var til að gera
tillögur að frumvarpi um
byggingu ibúða á félags-
legum grundvelli er, að lán
verða hækkuð mjög, eða i
90% af kostnaði, og þau
verða til 33 ára. Vextir
verða mjög lágir, en veru-
leg verðtrygging verður á
lánunum þannig að raun-
vextir verði 0. Þó skal þess
gætt að greiðslur fari
aldrei yfir 20% af dag-
vinnutekjum samkvæmt á-
kveðnum viðmiðunarkaup-
taxta.
Ef þetta kæmist á væri
þar um byltingu í hús-
næðismálum að ræða —
var mat Björns ólafsson-
ar, verkfræðings, er Þjóð-
viljinn ræddi við hann í
gær.
Björn er einn þeirra manna er
skipaöur var I nefnd skv. tilnefn-
ingu ASt, en sú nefnd átti aö
endurskoöa lög þau um Hús-
næöismálastofnun rikisins sem
fjalla um ibúöabyggingar á fé-
lagslegum grundvelli. Var nefnd-
arskipan þessi ein af forsendum
„sólstööusamninganna”, svo sem
skýrt er frá i annarri grein hér i
blaöinu.
t nefndinni voru einnig þeir
Gunnar Helgason, Þráinn Valde-
marsson og Gunnar Björnsson til-
nefndir af rikisstjórninni. Og frá
ASI þeir Magnús Sveinsson og
Óskar Hallgrimsson, auk Björns.
t nefndinni lögöu þeir Björn og
Óskar fram sérálit.
Aö undanförnu hefur veriö unn-
iö aö þvi aö samræma tillögur
minnihlutans (Björn og óskar) og
meirihlutans og hefur þaö aö
mestu tekist.
Þó er ágreiningur um stjórnun
byggingasjóösins, en meirihlut-
inn vill aö hann heyri undir Hús-
næöismálastjórn, en minnihlutinn
vill að sérstök stjórn fari meö
yfirstjórn þessara mála.
Einnig er nokkur ágreiningur
um hve mikill hluti bygginga-
magns i landinu skal byggður á
félagslegum grundvelli. Vilja
Björn og Óskar aö minnsta kosti
1/3 sé byggður á félagslegum
Björn ólafsson verkfræöingur.
grúndvelli, en meirihlutinn aö allt
að 1/3.
Björn sagði að nefndin heföi
verið kölluö mjög seint saman til
starfa og verkið heföi unnist
seint, enda margt sem þurfti aö
láta kanna.
Benti hann á að ríkisstjórnin
heföi á engan hátt ýtt á eftir þvi |
að nefndin lyki störfum, þrátt |
fyrir loforö forsætisráöherra um
aö frumvarp yröi lagt fram fyrir ;
þinglok.
eng. j
Vegna athugasemdar
Þjóðminjasafns
t Þjóöviljanum 7. júli s.l. birtist
heldur ógeöfellt dæmi um fram-
komu opinberrar stofnunar. t
nafni Þjóöminjasafns er gerö
grein fyrir greiðslum á vegum
safnsins til þeirrar rannsóknar
sem ég hef verið stýrimaöur
fyrir. t nafni hlutleysis (eins og
krefjast ætti af opinberri stofnun)
er látið I þaö skina aö veriö sé að
j svara gagnrýni á Þjóöminja-
I safniö. Arni Björnsson starfs-
1 maöur safnsins hafði fullyrt i
athugasemd (Þjv. 29.6. s.l.) að
„svæöiskönnun sunnan Skarös-
heiöar” heföi fengiö hærri upp-
hæö frá Þjóöminjasafni en
„Þjóðháttasöfnun stúdenta”.
Ariö 1976 fengu stúdentar i bein-
um styrk 200.000 krónur en
Svæöiskönnun 150.000 árið 1976
eins og Þjóðminjasafn hefur nú
staöfest. Hins vegar bar Margrét
Hermannsdóttir fram fyrirspurn
til Þjóöminjasafns um fjárveit-
ingar til söfnunar stúdenta áriö
1977 Og um áætlun fyrir áriö 1978.
Þvi hefur ekki veriö svarað, en
gefiö I skyn meö athugasemd 7.7.
s.l. aö viö höfum fengiö meira
fjármagn en viö höfum viöur-
kennt.
Fariö er meö máliö nánast sem
glæpamál, þar sem nafnnúmer
og heimilisfang er meöal annars
tiundaö. Svæöisrannsóknin hlaut
61.260 krónur áriö 1977 og var sú
upphæð færð á reikning Þjóö-
minjasafns.
Upphæöin fékkst hins vegar
alls ekki vegna frumkvæðis Þjóö-
minjasafns, þrátt fyrir gefin
fyrirheit. 61.260 krónurnar feng-
ust eftir aö menntamálaráöherra
haföi veriö gerö grein fyrir skuld-
um frá árinu 1976. Ráöherra kaus
aö færa umrædda upphæö út af
reikningum Þjóöminjasafns.14.6.
1977 barst mér svo tékki. Meö-
göngutimi þessarar greiöslu var
þá oröinn 7—8 mánuöir frá þvi
þjóöminjavöröur haföi sagst ætla
aö greiða umrædda upphæö.
Þessu kaus Þjóöminjasafn aö
sleppa I athugasemd sinni 7.7. s.l.
Athugasemd Þjóöminjasafns er
sýndarplagg og er ætlaö aö sverta
„Svæöiskönnun sunnan Skarös-
heiöar” I augum almennings, en
er á engan hátt svar við yfir-
gripsmikilli gagnrýni á safnið og
þjóðminjavörö.
Umrædda athugasemd Þjóö'-
minjasafns 7.7. s.l. tel ég gróft
dæmi um misbeitingu opinberra
skjala.
10. júli 1978.
Þorlákur H. Helgason.
Enn er Eiðfaxi á ferð
Eiðfaxier nýkominn út og er aö
þessu sinni aö veruiegu ley ti helg-
aöur landsmóti hestamanna á
Þingvöllum, sem nú er aö byrja,
Gisli B. Björnsson ritar for-
ystugrein, er hann nefnir Setjum
markiö hátt. Þá er viðtal: Jóreyk
sé ég viöa vega, en þar ræöir
Tryggvi Gunnarsson viö Pétur
Hjálmsson, framkvæmdastjóra
landsmótsins. Arni Þórðarson rit-
ar greinina Hálendiö laöar. Ros-
marie Þorleifsdóttir skrifar um
Hiröing reiötýgja. Bjarni E. Sig-
urösson segir frá dvöl sinni meö
Skotum. Fréttir eru frá hesta-
mannafélögum og birt er skrá
yfir fyrirhuguð hestamót erlendis
á þessu sumri.
Eiöfaxi er aö venju prýddur
fjölda mynda, m.a. er þar mjög
falleg litmyndaopna eftir Balta-
zar og eru myndirnar úr bókinni
Fákar — saga islenska hestsins i
bliöu og striöu — en þeirri bók er
ætlaö aö koma út i haust hjá Ice-
land Review og Bókaforlaginu
Sögu.
Arið 1977 komu út 6 tbl. af Eið-
faxa, júli-des., og kostuöu kr.
1800,-. Hálfur árangur 1978, 6 tbl.,
janúar-júni, kosta kr. 2400,-. Siö-
ari hluti árgangsins, 6 tbl., júli-
des., kosta kr. 2900,-. Þeir, sem
gerast vilja áskrifendur aö ritinu
geta sent beiöni um þaö i pósthólf
887, 121 Reykjavik, simi 85111.
—mhg
Auglýsmgasíminn er 81333
OJODVIUINN