Þjóðviljinn - 11.11.1987, Blaðsíða 11

ERLENDAR FRÉTTIR
Reaganstjórnin
Viðræður við Sandinista
Reagan og Shultz gangast inn á viðrœður við stjórn Sandinista aðþví
tilskildu að vopnahlésviðræður við Kontra eigi sér stað. Ariasfagnar
stefnubreytingunni
Bandaríkjastjórn er að linast í
andstöðu sinni gegn við-
ræðum við stjórnvöld í Nicarag-
ua, en skilyrði slíkra viðræðna af
hennar háifu er að Sandinistar og
Kontrar taki upp viðræður um
vopnahlé.
Síðastliðinn mánudag gerðu
Reagan og Shultz grein fyrir skil-
yrðum þeim sem verður að upp-
fylla til að þeir heimili viðræður
bandarískra embættismanna við
stjórnvöld í Nicaragua, en engar
slíkar viðræður hafa átt sér stað
um tveggja ára skeið. Meðal ann-
ars fara þeir félagar fram á að
viðræðurnar verði hluti af margh-
liða samningaumleitunum í Mið-
Ameríku, og bendir það til þess
að Bandaríkjastjórn hafi allan
vara á sér gagnvart Sandinistum
en vilji þó ekki líta út fyrir að vera
ljón í friðarveginum í þessum
heimshluta.
Oscar Arias, forseti Costa Rica
og nýlegur friðarverðlaunahafi
Nóbels, hefur fagnað sinna-
skiptum Reaganstjórnarinnar og
telur að friðarhorfur í MiðAmer-
íku hafi vænkast til muna fyrir
vikið.
Daniel Ortega, forseti Nicar-
agua, ávarpar Samtök Ameríku-
'ríkja í dag, og er búist við að hann
leggi áherslu á beinar viðræður
stjórnar sinnar við stjórnvöld í
Washington.
HS
Arabar
Viðsjár á leiðtogafundi
Stríðsrekstur írana og íraka í brennidepli. Einber heimska að œtla írönum að
breyta um stefnu, segir útvarpið í Teheran
Toppfundur Arabaleiðtoga
hófst í Amman á sunnudaginn, og
hafa Sýrlendinjgar og íhaldsöm
ríki sem fylgja Irökum að málum
deilt hart. Standa hin síðar-
nefndu í ströngu við að sannfæra
toppfundarmenn um nauðsyn
þess að fá írani til að fallast á
vopnahlé það sem Sameinuðu
þjóðirnar hafa fyrirskipað.
Sjálfir hafa íranir ekki verið
iðjulausir á meðan. íranskar or-
ustuflugvélar hafa haldið uppi á-
rásum á skotmörk í frak meðan
Arabaleiðtogarnir funda, og
jafnfrmat sætir toppfundurinn
linnulausri gagnrýni stjórnvalda í
Teheran.
Samkvæmt tilkynningu ír-
anskra hernaðaryfirvalda hefur
flugher landsins valdið miklum
spjöllum á herbækistöðvum í
kúrdanska fylkinu Arbil í írak. Á
sunnudaginn var gerðu íranir
flugskeytaárásir á Bagdad, höf-
uðborg íraks, og kvittuðu þar
með fyrir loftárásir fraka að eigin
sögn. Stjórnvöld í Bagdad segja
að eitt flugskeytið hafi hæft höfu-
ðborgina, drepið 11 manns og
sært 123 til viðbótar.
- Sú var tíðin að leiðtogafundir
Araba skutu Síonistum skelk í
bringu og styrktu að sama skapi
baráttu Palestínumanna og Lí-
banonsbúa, sagði útvarpið í Te-
heran í tilefni leiðtogafundarins,
en nú er öldin önnur; hinir aftur-
haldssömu Arabaleiðtogar sem
lafa við völd eru í siagtogi með
þeim heimsvaldasinnum sem
vilja ráðskast með Mið-
Austurlönd.
Ritari Arababandalagsins,
Chadli Klibi, sagði á sunnudag-
inn að Arabar ættu að knýja á um
refsiaðgerðir gegn írönum ef þeir
neituðu að verða við tilmælum
Öryggisráðsins um vopnahlé í
Persaflóastríðinu.
HS
Kína
Skipulagt
kaos
Umferðarstjórnunin
tölvuvœdd
IPeking hafa videóupptökuvél-
ar, tölvur og fullkomin uinferð-
arljós verið sett upp til að koma
betri skikk á umferðarmenning-
una. Hestvagnar, vaxandi bfla-
fjöldi og sex milljónir reiðhjóla
flæða þar um götur.
Fyrir fimm árum mátti
reiðhjólið heita einrátt á götum
borgarinnar, enda einkabíllinn
varla til. Núna er um 400 þúsund
bílar í borginni, og hefur sitt að
segja á annatímanum.
I krafti hinnar nýju tækni er
hægt að fylgjast með umferðar-
þunganum á ákveðnu svæði, og
skammta hverjum umferð-
arljósum passlegan tíma í sam-
ræmi við það.
En hvað stoðar að setja upp
fullkomnasta umferðarstjórn-
unarkerfi í heimi í borg þar sem
hjólreiðamenn brjóta allar um-
ferðarreglur með bros á vör?
- Við verðum að taka okkur
tak við umferðarfræðsluna og fá
vegfarendur til að hlýða reglun-
um, segir einn gamalreyndur lög-
reglumaður.
Tæknibúnaðurinn sem hér um
ræðir er breskur að uppruna, en
fleiri þjóðir renna hýru auga til
kínverska umferðarmarkaðarins,
þar á meðal Júgóslavar og Ástra-
líumenn. Ibúafjöldinn í landinu
er um þúsund milljónir, og
reiðhjól eru að minnsta kosti 220
milljón talsins. HS
Suður-Afríka
Konur gegn
stjóminni
Suður-afrískar konur
efna til mótmœla við
þinghúsið í Höfðaborg
gegn fangelsunum án
dóms og laga
Tugir suður-afrískra kvenna af
öllum kynþáttum efndu í gær til
mótmælagöngu að þinghúsinu í
Höfðaborg, og vildu með því mót-
mæla því að börnum þeirra,
eiginmönnum og öðrum ættingj-
um er haldið í fangelsum
apartheid-stjórnarinnar án þess
að dómur gengi í málum þeirra.
Aðgerðir af þessu tagi eru ó-
löglegar í Suður-Afríku, en hlé er
nú á þingstörfum og greip lög-
reglan ekki til aðgerða gegn kon-
unum, en lét við sitja að skipa
þeim að hafa sig á brott að sögn
sjónarvotta.
Allar eiga konurnar ættingja
sem stjórnin hefur fangelsað í
krafti þjóðaröryggislaga, en sam-
kvæmt þeim má halda föngum í
haldi ótakmarkaðan tíma í yfir-
heyrsluskyni. HS
Havana
Skóli Palme
Kúbanir skíra gagn-
frœðaskóla í höfuðið á
Palme í virðingarskyni
Á mánudaginn vígðu Fidel Ca-
stro og sænski utanrikisráðherr-
ann, Sven Andersson, gagn-
fræðaskóla einn í Havana, en sá
er nefndur eftir sænska forsætis-
ráðherranum Olof Palme sem
ráðinn var af dögum á síðasta ári.
Við vígsluathöfnina sagði
Andersson að skólinn yrði nýtt
tákn um vináttu Kúbana og Svía,
og bætti við að Palme hefði ætíð
dáðst að grettistökum þeim sem
Kúbanir hefðu lyft í
menntamálum.
Castro sagði fyrir sitt leyti að
Palme hefði verið meðal helstu
talsmanna friðarins á sinni tíð. Þá
færði hann Svíum þakkir fyrir að-
stoð þá sem þeir hefðu veitt
landsmönnum á sviði mennta- og
heilbrigðismála. HS
Hvar er í heimi hæli tryggt? Bandaríski flotinn gerist æ minni aufúsugestur í orkuvopn séu um borð. 1 hittifyrra frábáðu Nýsjálendingar sér slíkar heimsóknir
heimshöfunum meðan yfirmenn hans þverskallast við að upplýsa hvort kjarn- og núna Filipseyingar. Fer ekki röðin að koma að okkur?
Filipseyjar
Búið með kjamavopnin
Bann við kjarnorkuvopnum á Filipseyjumforsendafyrir
áframhaldandi herstöðvasamningum við Bandaríkjamenn
Raul Manglapus, utanríkisráð-
herra Filipseyja, sagði í gær
að ákvæði um bann við kjarnork-
uvopnum yrði partur af nýjum
herstöðvasamningi við Banda-
ríkjamenn. Hann sagði að tvær
stórar herstöðvar Bandaríkja-
manna á eyjunum yrðu því aðeins
starfræktar í framtíðinni að
ákvæði um bann við kjarnorku-
vopnum { landinu yrði virt, en
það er að finna í stjórnarskránni
sem tók gildi í febrúar síð-
astliðnum.
Herstöðvasamningar þessir
falla úr gildi árið 1991, en í ráði er
að hefja viðræður um framhaldið
þegar á næsta ári. í nýrri stjórnar-
skrá Filipseyja er klásúla sem
bannar kjarnorkuvopn í landinu
„í samræmi við þjóðar-
hagsmuni", en öllu nánar er ekki
farið út í þá sálma.
Tvö frumvörp liggja nú fyrir
öldungadeild Filipseyjaþings til
nánari útfærslu þessara mála. Að
inntaki leggja þau skilmerkilegt
og strengilegt bann við hverskon-
ar kjarnorkuvopnum á eyjunum,
og tekur það bann einnig til land-
og lofthelgi.
Bandaríkjastjórn stendur fast
á þeirri stefnu sinni að íþætta því
hvorki né neita að flugvélar
þeirra og herskip hafi kjarnorku-
vopn í farteskinu, en ljóst er að sú
afstaða veldur síauknum sam-
skiptavandamálum. Til að
munda komu Nýsjálendingar á
hjá sér svipuðum reglum í hitti-
fyrra, en það framtak varð til þess
að hernaðarsamvinna þeirra við
sína gömlu bandamenn, Banda-
ríkin, datt að mestu upp fyrir.
Herstöðvarnar á Filipseyjum
eru hinar stærstu sem Banda-
ríkjamenn halda úti erlendis, og
eru jafnan taldar skipta sköpum í
hernaðarlegum umsvifum þeirra.
Leiðtogar sex ríkja Suðaustur-
asíubandalagsins (ASEAN) efna
til ráðstefnu í Maníla í næsta
mánuði, og er það í þriðja skipti í
tuttugu ára sögu bandalagsins
sem slíkur toppfundur er hald-
inn. Talið er að með yfirlýsingu
sinni um kjarnorkuvopnalausar
Filipseyjar hafi Manglapus utan-
ríkisráðherra viljað kalla á við-
brögð þjóðarleiðtoga hinna ríkj-
anna fimm.
Að sögn hans er það iangtím-
amarkmið þjóðanna í þessum
heimshluta að losna við allar er-
lendar herstöðvar. „Hlutleysi er
stefnumark Filipseyja sem og
annarra þjóða í Suðausturasíu,
en við verðum að komast að
samkomulagi um hvað best sé að
gera eins og er,“ sagði hann.
Miðvlkudagur 11. nóvember 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11