Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.2001, Blaðsíða 4

4
FÖSTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2001
DV
Fréttir
Nær áttræö kona býr meö fertugri fatlaöri dóttur sinni:
Tíu ára bið eftir sambýli
- engin lausn í sjónmáli - fatlaðir neðarlega á forgangslista stjórnvalda
Beðiö eftir sambýli
Halldóra Eyjólfsdóttur ásamt dóttur sinni, Helgu.
Nær áttræð kona, Halldóra Eyjólfs-
dóttir, býr ein ásamt fatlaðri dóttur
sinni, Helgu, í Reykjavík. Helga er
fertug og hefur verið í um tíu ár á
biðlista eftir að komast á sambýli.
Hún er mongólíti, en á nú orðið
einnig við geðræn vandamál að
stríða. Móðir hennar hefur verið ein
með hana í 37 ár.
DV hitti mæðgurnar á heimili
þeirra í gær. Þar greindi Halldóra frá
ferli dóttur sinnar, sem nú er orðinn
ein samfelld þrautarganga.
Helga var fjögurra ára þegar móðir
hennar og faðir skildu. Halldóra varð
þá einstæð með þrjár dætur í heimili.
„Það var oft erfitt þegar Helga var
úti,“ segir Halldóra. „Það þurfti að
líta mjög vel eftir henni. En hún lék
sér alltaf með krökkunum og var jafn-
lynd og jákvæð."
Þá var engum leikskólum til að
dreifa þannig að Halldóra fór mikið
með Helgu á róluvöll. Hún reyndi að
fá þar vinnu til að geta aflað peninga
og litið til með dóttur sinni í senn en
það gekk ekki. Síðan vann hún í tvö
sumur á Sólheimum og var þá með
Helgu og yngri systur hennar, Mar-
gréti, með sér.
Tíl verri vegar
Þegar Helga var fimm ára fór hún í
dagvist á Lyngási. Þar gekk allt vel og
henni fór fram. Þar vann hún m.a.
ýmsa fallega muni í handavinnu sem
nú skreyta heimili mæðgnanna. Þar
kynntist hún hóp stelpna sem voru á
sama reki og hún. Þær áttu heilmargt
sameiginlegt og voru mikið saman.
Þegar Helga var komin á unglingsár
var hún flutt yfir á hæfingarstöðina
Bjarkarás, ásamt nokkrum vinkvenn-
anna. Þar var ætlast til að fólkið ynni
meira heldur en verið hafði á Lyngási.
Það reyndist Helgu um megn svo hún
var fLutt á aðra hæfmgarstöð, Lækjar-
ás. Þá fór fyrst að syrta í álinn. Þar var
mjög fatlað fólk og hún missti fljótlega
öll þau félagslegu tengsl sem hún hafði
haft. Henni fór aftur og smátt og smátt
hætti hún aö miklu leyti að tala. Nú
getur hún lítið sem ekkert tjáð sig.
Þar kom að hún hætti að vilja fara í
Lækjarás. Móðir hennar reyndi þó að
halda þvi til streitu en varð að láta
undan þegar Helga neitaði að borða
þar.
Erflð velkindi
Á þessu tímabili herjuðu mikil
veikindi á Helgu. Hún fékk tvisvar
sinnum einkirningssótt og lenti þá í
erfiðum veikindum. í kjölfarið fékk
hún innvortis bólgur og fleiri mein.
Hún var lengi veik og hefur raunar
aldrei náð sér likamlega né andlega
eftir þau veikindi. Á tímabili hélt
móðir hennar að hún myndi deyja.
Á þessum erfiða tíma lærbrotnaði
móðir hennar svo að leita varð
hjálpar þar sem hana var að fá.
Halldóra hefur farið meö Helgu
milli lækna til aö reyna að fmna út
hvað stafi af hverju og hvað leiði til
hvers. Ljóst þykir að vandinn sé
ekki lengur bundinn við líkamann
heldur einnig geðræn vandamál.
„Helga hefur alltaf staðið á sinni
meiningu,“ segir móðir hennar.
„Með árunum hefur það ágerst og
nú er það orðið óeðlilega mikið. Nú
er svo komiö að hún harðneitar að
fara til lækna af því að hún er orð-
in svo hrædd við þá. Ég óttast að
hún sé með gikt eða einhvern við-
líka sjúkdóm."
Enginn stuðningsmaöur
Halldóra hefur beðið í tíu ár eftir að
dóttir hennar fái inni á sambýli. Hún
hefur þurft að rita undir tvær beiðnir
um vistun, þar sem skipt hefur verið
um starfsfólk á þessum langa tíma og
þar með þurft að endumýja beiðnir.
Tvisvar hefur Helgu boðist húsnæði, í
annað sinn í kjallaraherbergi, en hitt
sinnið í íbúðarígildi, sem móðir henn-
ar segir að hafi alls ekki hentað.
„Helga þarf að komast á sambýli þar
sem hún hefur gott einkarými og sam-
eiginlega setustofu með öðru heimilis-
fólki,“ segir hún. „Það eru til nógir
peningar i landinu til að byggja svona
heimili. Það eru ráðamennimir sem
setja upp forgangslista og fatlaðir virð-
ast ekki vera ofarlega á honum."
Halldóra kemst lítið sem ekkert frá
heimilinu því hún er algjörlega bund-
in yfir dóttur sinni. Hún fær engan til
að líta eftir henni. Hún fær ekki einu
sinni félagslega þjónustu þótt hún hafi
beðið um hana. Að vísu fékk Helga
svokallaðan liðsmann í einn mánuð í
fyrra. Þá komst hún i sund með hon-
um og hlakkaði alltaf til þeirra ferða.
„Hún beið þá lengi tilbúin með tösk-
una sína eftir að liðsmaðurinn kæmi
til að fara með hana í sundið," segir
móðir hennar.
En þessi störf era illa launuð og fáir
fást í þau. Þess vegna hefur Halldóra
ekki tekist að fá aðstoð nema í þennan
eina mánuð. Nú bíður hún eftir því að
kraftaverkið gerist og Helga fái inni á
viðunandi sambýli, þar sem hún getur
búið henni framtíðarheimili við góðar
aðstæður og félagsskap, sem er
kannski mikilvægastur af öllu þegar
upp er staðið. Að minnsta kosti vonast
hún til að fá liðsmann handa dóttur
sinni meðan á biðinni löngu stendur.
-JSS
Héraösdómur NA:
Ungar stúlkur
dæmdar fyrir
líkamsárás
Tvær 16 og 17 ára stúlkur, frá Akur-
eyi og Húsavík, hafa í héraðsdómi ver-
ið dæmdar í skilorðsbundið fangelsi
vegna likamsárásar. Þær vom ákærð-
ar fyrir að hafa veist að þriðju
stúlkunni og slegið hana með þeim af-
leiðingum að hún hlaut glóðarauga á
báðum augum, eymsli og bólgu á
hægra eyra, sprungu á neðri vör, mar
neðan vinstri holhandar og tognun í
baki.
Þetta gerðist snemma á árinu, og
stúlkumar tvær játuðu greiðlega það
sem þær vom ákærðar fyrir. Við
ákvörðun refsingar var litið til þess að
þær stóðu saman að árásinni, upplýst
var að hún var tilefnislaus og stúlk-
umar vom undir áhrifum áfengis.
Önnur þeirra hefur ekki sætt refs-
ingu áður og þótti refsing hennar hæfi-
lega ákveðin 30 daga fangelsi. Með
hliðsjón af mjög ungum aldri
stúlkunnar þegar verknaðurinn var
framinn, hreinum sakarferli og ský-
lausri játningu þótti rétt að fresta
fullnustu dómsins í tvö ár.
Hin stúlkan hefur verið dæmd i 90
daga skilorðsbundið fangelsi vegna lík-
amsárásar á síðasta ári. Sá dómur var
nú tekinn upp og ákveðin refsing í
einu lagi, fjögurra mánaða fangelsi.
Með tilliti til ungs aldurs stúlkunnar
og skýlausrar játningar var refsingu
frestað í 3 ár haldi hún almennt skil-
orð. Báðar stúlkumar eiga að sæta sér-
stakri umsjón á skilorðstimanum af
hendi fangelsisyfirvalda. Þá vom þær
dæmdar til að greiða fómarlambi sínu
85 þúsund króna skaðabætur með
vöxtum, og állan sakarkostnað. -gk
Fangelsisdómur
vegna umferðar-
lagabrots
Akureyringur um tvítugt hefur
verið dæmdur vegna áreksturs sem
hann olli í hringtorgi á mótum
Borgarbrautar og Hlíðarbrautar á
Akureyri.
Maðurinn ók án öryggisbeltis og
allt of hratt miðað við aðstæður.
Hann ók beint inn í hringtorgið,
yfir graseyju og á bifreið sem var á
leið um torgið. Ökumaður þeirrar
bifreiðar mjaðmagrindarbrotnaði.
Maðurinn var dæmdur í 45 daga
fangelsi og til greiðslu 50 þúsund
króna sektar til ríkissjóðs. Með til-
liti til ungs aldurs hans var fulln-
ustu fangelsisdómsins frestað um 2
ár haldi maðurinn almennt skilorð.
Þá var hann sviptur ökuleyfi í 8
mánuði og til að greiða málskostn-
að. -gk
Vedriið. ii )kv/oðld!
k w _
^ V-
Soiiat'gam^uir’ og
REYKJAVIK AKUREYRI
Sólarlag í kvöld 16.46 16.20
Sólarupprás á morgun 09.40 09.39
Síödegisflóó 12.57 17.30
Árdegisflób á morgun 01.49 16.22
Skýringar á veðurtákmnn
10°4_HITI

»VINDÁTT
•VINDSTYRKUR
1 nMtrum & sekówlu
-io;
Vrost hbðskíbt
C> O O
LETTSKYJAD HALF-
SKÝJAÐ
SKYJAD ALSKYJAÐ
Hvasst vestan til
Sunnan 13-18 og rigning eöa súld meö
köflum en suðvestlægari og léttir til
austanlands. Suðvestan 18-23 og skúrir
vestanlands í kvöld og nótt, en heldur hægari
og skýjað með köflum austan til. Hliti 8 til 13
stig.
w
RIGNING SKÚRIR SLYDDA SNJÓK0MA

EUAGANGUR ÞRUMU- SKAF-
VEÐUR RENNINGUR
Ve&fiiö á iwwigHíiti

Víöa má búast viö hálku
Allir helstu vegir eru færir en víða m<
búast við hálku og frést hefur að húi
sé mjög mikil á Baröaströndinni. Ver
var að moka Rafnseyrarheiðí í
morgunsárið. Hellisheiði eystri,
Þorskafjarðarheiði og Lágheiöi eru
lokaðar vegna snjóa.
Kólnar aftur
Vestan 15-20 en 10-15 undir kvöld. Skúrir eða slydduél og kólnandi
veður. Hiti 0 til 5 stig,
Surnwui Wi.wiui EB ; jg$HM
5SSB
Vindur: O
5-8m/, ’
Hiti 0° til -Æ°
Vindur;
6-9 m/s 1
Hiti 7° til 40”
Hæg breytlleg átt. Dálítll
él vlö noröausturströndlna,
en annars skýjaö meö
köflum. Frost 0 tll 8 stlg
mlldast vlö vestur- og
suöurströndina.
Suöaustlæg átt og rlgning
eða slydda, en síöan
vestanátt og slyddu- eöa
snjöél. Hlýnandi veöur.
Suöaustlæg eöa breytileg
átt. Rlgnlng sunnan til á
landlnu en slydda eöa
snjókoma noröanlands.
Hitl breytlst litlö.
msmm £
AKUREYRI rigning 6
BERGSSTAÐIR alskýjað 5
BOLUNGARVÍK skúr 10
EGILSSTAÐIR skýjaö 3
KIRKJUBÆJARKL. súld 1
KEFLAVÍK rigning 7
RAUFARHÖFN alskýjað 2
REYKJAVÍK rigning 7
STÓRHÖFÐI rigning 7
BERGEN léttskýjaö -1
HELSINKI snjókoma -2
KAUPMANNAHÖFN snjóél 2
ÓSLÓ heiðskírt -2
STOKKHÓLMUR 1
ÞÓRSHÖFN rigning 4
ÞRÁNDHEIMUR snjóéi -5
ALGARVE heiðskírt 15
AMSTERDAM slydduél 2
BARCELONA léttskýjað 10
BERLÍN skýjaö 1
CHICAGO heiðskfrt 1
DUBLIN léttskýjaö 0
HALIFAX skýjað 7
FRANKFURT hálfskýjaö 1
HAMBORG skýjað 1
JAN MAYEN snjókoma -7
LONDON snjóél 3
LÚXEMBORG snjókoma 0
MALLORCA hálfskýjaö 15
MONTREAL 5
NARSSARSSUAQ rigning 4
NEWYORK skýjaö 13
ORLANDO heiöskírt 16
PARÍS rigning 3
VÍN alskýjað 6
WASHINGTON hálfskýjaö 17
WINNIPEG heiöskírt 2