Lesbók Morgunblaðsins - 11.09.1966, Blaðsíða 12

SMÁSAGAN
Framhald af bla. 3.
an brot úr þumlungi. Eftir það sat hann
hreyfingarlaus.
„Sérðu nokuð merkilegt?" sagði Sem-
en.
Tom sagði ekkert.
„Ég held að ég fái mér annan sopa
núna, frekar heldur en seinna“, sagði
Semon. aHnn tók upp kútinn og drakk
fast og lengi.
egar hann hafði lokið sér af,
lét hann kútinn ganga til Clay.
„Það væri ekki mikið vit í því að
fara til skólahússins núna“, sagði Sem-
on, og hristi höfuðið að Clay. „Það er
ekkert sérstakt við að fara þangað.“
„Það er mjög líklegt, að það sé alveg
eins og þegar ég sá það síðast" sam-
þykkti Tom.
Semon gekk órólega um í skúrnum.
Hann stanzaði við hliðina á Tom.
Heyrðu, þú hefur ekki einkarétt
kunningi“, sagði hann og ýtti við Tom.
„Lofaðu manni að kíkja stöku sinnum."
Tom stóð upp og gáði að kútnum.
„Svei mér þá, ég man ekki eftir, að
mér hafi nokkurn tíma þótt jafn gam-
an að horfa á nokkuð eins og mér þykir
núna“, sagði Semon um leið og hann
lagði augað að rifunni.
Clay hallaði sér að veggnum og tók
upp munnhörpu sína. Hann sló flysjur
af tóbaki og heyi úr henni og dró hana
snöggt yfir varirnar. Það heyrðist hljóð
eins og hjólbarði hefði sprungið.
Hann byrjaði að leika. „Ég er trú-
lofaður."
Semon, með augað límt við rifuna,
byrjaði að slá taktinn með fótunum.
„Þetta er sú stórfurðulegasta rifa í
öllum heiminum", sagði Tom. „Ég kem
hingað og sit stundum allan morguninn
og horfi í gegn. „Það er ekki nokkur
skapaður hlutur að sjá, nema trén og
girðingarstaurarnir, en ég get ekki
hætt að glápa þótt lífið lægi við. Þetta
er það undarlegasta sem ég hef nokkru
sinni vitað.
S emon hagræddi sér betur á
skemlinum.
„Það er ekkert að sjá“, sagði Tom, og
þó er það heill heimur. Að horfa gegn-
um skúrhliðina er ekki líkt neinu sem
ég þekki. Maður situr dálitla stund, og
áður en maður veit af, er ekki hægt
að slíta sig frá því. Það nær einhverjum
heljartökum á manni. Maður situr þama
pírir auganu og horfir á trén eða eitt-
hvað, og fer kannski að hugsa hvað
þetta sé allt fáránlegt, en maður læt-
ur sig það engu skipta. Það eina sem
skiptir máli er að sitja þarna og horfa.“
Semon hélt áfram að slá taktinn við
munnhörpuna með báðum fótum. Það
heyrðist ekkert í þeim á berri jörðinni
en hann hélt því áfram samt sem áður.
„Hún var í gulum kjól---- “
Clay spilaði eins og hann ætti lífið
að leysa, og Tom söng eina ljóðlínu við
og við. Hann raulaði í hálfum hljóðum
þegar hann söng ekki.
Semon teygði sig eftir glerkútnum.
Hönd hans leitaði í hringjum, en kút-
urinn var utan seilingar. Hann vildi
ekki hætta að horfa gegnum rifuna
aðeins augnablik og sjá hvar hann væri.
„Get ekki hjálpað þér, prédikari",
sagði Tom. „Þú verður að koma og
sækja hann. Það er komið að mér að
horfa svolítið núna.“
„ — Þessi augu voru gerð mér til
að sjá.“
Tom söng eina línu og hætti síðan
til þess að tala aftur.
„Þú ættir nú að leyfa öðrum að kíkja
við og við, prédikari."
S emon stóð upp af skemlinum
án þess að hreyfa höfuðið. Hann stóð
12 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
þarna hoginn þar til Tom ýtti honum
frá.
„Að næturl'tgi er að réttu lagi —“
„Farðu frá, prédikari", sagði Tom og
ýtti við honu n.
Semon set .ist á hinn skemilinn og
nuddaði vin ’tra augað. Hann deplaði
augunum no' Ikrum sinnum og hélt síð-
an áfram að slá taktinn með fætinum.
„Þetta er sú stórfurðulegasta rifa,
sem ég hef á æfinni séð“, sagði Sem-
on. Maður getur horft þarna í gegn
allan daginn og aldrei orðið leiður á
því. Og komi maður aftur næsta dag,
þá þori ég að veðja, að það verður alveg
jafn gaman. Það er eitthvað við það
að horfa í gegnum rifu, sem jafnast
ekki á við neitt annað í heiminum.“
Clay hafði nú hitað sig svo upp, að
hann gat ekki hætt. Lagið sem hann
lék var löngu búið, en viðlagið vildi
ekki taka enda. Hann gat ekki fengið
það af sér að hætta.
Að lokum varð munnharpan full og
hann varð að hætta. Honum þótti það
leiðinlegt að lagið var búið.
íg vil ganga yfir Piazza di Spagna
eftir CESARE PAVESE
Himinninn mun vera gagnsær
og göturnar liggja
að hæð furanna og steinanna.
Skarkali strætanna
mun ekki raska þessu friðsama andrúmslofti.
Blómin við gosbrunnana
munu ljóma í litum sínum
líkt og kvennaaugu heilluð af sjálfum sér.
Flug skrefa
þaka og svala
munu syngja í sólskininu.
Strætið mun opnast,
steinar þess munu syngja
og hjartað stinga sér kollhnís
eins og vatn gosbrunnanna —
þetta mun vera röddin
sem klifrar í stiga þínum.
Gluggarnir muriu þekkja
lyktina af steinunum og morgunloftið.
Dyr munu opnast.
Skarkali strætanna
mun verða skarkali hjartans
í birtunni sem umhverfist í ringulreið.
Þar verður þú — hæglát og hrein.
Morgnarnir fara hjá hreinir
og eyddir. Þetta voru augu þín
vön að búa sér til fyrir löngu.
Morgunninn fór hjá seinlátur, hann var hyldýpi
af hreyfingarlausri birtu, þögn.
Og þú varst lifandi þögul og allt
var lifandi undir augum þínum
(enginn sársauki, engin hitasótt, enginn skuggi)
eins og hafið að morgni, hreint.
Þar sem þú ert er birta, er morgunn.
Þú varst líf og heimur hlutanna.
Við önduðum í þér með opin augu
undir himninum sem býr í okkur enn.
Enginn sársauki var þá, engín hitasótt,
ekki þessi lamandi skuggi ofhlaðins dags
af andlitum og annarleik. Ó birta,
f jarlæga heiðríkja, örend
andardráttur, beindu augum þínum að okkur
hreyfingarlaus og hrein.
Morgunninn er dimmur sem líður hjá
án birtu augna þinna.
Jóhann Hjálmarsson þýddi.
Ljóð þetta er úr Ijóðaflokki, sem Pavese tileinkaði bandarísku
leikkonunni Constance Dowling, og fannst á skrifborði hans, eftir
aö hann hafði framið sjálfsmorð árið 1950.
Cesare Pavese er talinn með meiriháttar skáldum síðari tíma.
Hann var ítalskur og ungur að árum, þegar hann féll frá. — Þýð.
Tom sönglaði þó ennþá og hann end-
aði með annarri línu úr viðlaginu.
,,‘Haltu áfram", sagði Semon. „Mig
langar til að heyra þetta lag aftur. Ég
held að ég hafi aldrei heyrt spilað jafn
fallegt lag á munnhörpu."
„Það er komið að mér að horfa gegn-
um rifuna núna.“
„Hérna fáðu þér annan sopa, Tom
og ég leyfi þér svo að horfa helmingi
lengur í næsta skipti. Haltu bara áfram
að leika þetta fallega litla lag. Það
er svo fallegt að mig langar til þess
að gráta.“
C lay drakk og renndi síðan munn-
hörpunni eftir vörunum. I þetta skipti
hljómaði það eins og verið væri að
pumpa lofti í hjólbarða.
Með höfuðið þrýst fast að kofaveggn-
um byrjaði Tom að raula á ný.
„Það hefur aldrei verið til nein stúlka
í heiminum sem jafnast á við hana.“
sagði Semon. Tárin runnu niður kinn-
ar hans og féllu á handarbökin. „Ef
ég gæti aðeins litið gegnum rifuna og
séð hana, þá myndi ég ekki biðja um
að fá að lifa lengur. Þessi rifa er það
stórfurðulegasta sem ég hef litið í
gegnum. Ég sit þarna og horfi og hugsa
um þessa stúlku og vona að ég sjáii
hana næst þegar ég depla auganu.
Hann gekk að veggnum og ýtti Tom
burt. Án þess að bíða eftir því að setj-
ast þrýsti hann auganu að rifunni á
veggnum. Síðan settist hann hægt nið-
ur.
„— Þú ert fegurst allra.“
Tom beygði sig og tók upp kútinn.
Hann fékk sér sopa og setti kútinn
aftur við fætur Clays. Clay var of
upptekinn til þess að drekka. Hann gat
ekki hætt að spila.
„Þegar ég elska þig, segir ég þér —“
Semon lyfti hendinni og þurrkaði
tárin af kinnum sér.
„Ég veit ekki hvað ég myndi gera
ef ég hefði ekki þessa rifu á veggnum",
sagði Tom. „Ég myndi sennilega vesl-
ast upp og deyja, svo sorgmæddur
myndi ég verða. Ég kem hérna niður
eftir og sit og horfi og ég sé ekki neitt
sem ekki sést betur fyrir utan en það
skiptir ekki máli. Bara að sitja hérna
og horfa gegnum rifuna allan daginn,
nær einhverjum tökum á mér. Ég veit
ekki hvað þetta er, og það getur verið
að það sé ekki neitt þegar maður hugs-
ar út í það. Það skiptir raunar ekki
máli — bara við það að sitja þarna og
horfa, finnst mér, að paradís geti ekki
verið svo langt undan.“
FLÖTTI
Framhald af bls. 9
gegnum frumskógana inn af Darien-
flóa, þar sem allt moraði í hausaveið-
urm, villidýrum og straumhörðum ám.
En Belbenoit var ekki lengur eigna-
laus maður. Hann átti stóran hníf, eitt-
hvað af súkkulaði og sígarettum, eld-
spýtur, dálitla peninga, handritið sitt og
einn fiðrildaháf.
Bezta eignin
Fiðrildaháfurinn, sem er nytsamleg-
ur á landsvæðum, þar sem hægt er að
veiða nóg af verðmætiun sýnishornum,
xeyndist vera þýðingaimesti hluturinn
í eigu hans. Villimenn Kólumbíu voru
vanir þrælasölum og gullgröfurum,
ekki litlum, hvítum manni, sem langaði
að veiða fiðrildi. Þeir gáfu honum mat
og húsaskjól.
Fyrstu nóttina sem Belbenoit dvaldist
í þorpi innfæddra, iaumaðist hann niður
að árbakkanum, stal eintrjánungi og
reri undan straumi. Mæstu nótt endur-
tók hann þetta í öðru þorpi. Og þannig
gekk það í 20 nætur.
Mánuði síðar rak hann niður fljóts-
11. september 1966