Pressan - 27.01.1994, Blaðsíða 8

Björk er orðin ein ríkasta kona íslands
Hálfur
tekjur
milljarður I
af plötusölunni
BJÖRK GUÐMUNDSDÓTTIR
Velgengni hennar hefur verið framar björtustu vonum og það skilar sér í mjög háum tekjurn.
Mikiö hefur verið rætt og
ritað um velgengni Bjark-
ar Guðmundsdóttur, svo
mikið að mörgum hefur þótt nóg
um, þótt vissulega eigi hún allt gott
skilið. Eitt atriði hefúr þó, einhverra
hluta vegna, ekki farið hátt, en það
er hvað þessi mikla velgengni gefúr
Björk í aðra hönd. PRESSAN fór á
stúfana, talaði við listamenn og út-
gefendur og fékk þá til að reikna út
hagnaðinn af plötusölunni á Debut.
Það skal tekið ffam að enginn
þeirra þekkir samninga hennar í
smáatriðum, en niðurstaða þeirra
er í öllum tilfellum sú sama: hún
hefur þegar halað inn nálægt 300
milljónum króna og miðað við
áætlaða sölu upp á 2,4 milljónir
eintaka verður hlutur hennar vel yf-
ir hálfúrn milljarði króna.
Með stórkostlegri velgengni De-
but er ljóst að Björk Guðmunds-
dóttir er komin í hóp auðugustu
rnanna landsins. Eins og kemur
fram síðar í greininni ber hún tals-
verðan kostnað, svo ekki ná allar
þessar tekjur að skila sér í vasa
söngkonunnar. Engu að síður er
hér um svo gríðarlega mikla sölu
og tekjur að ræða að líklega er hún
þegar komin í hóp allra ríkustu
kvenna landsins.
Reiknaður hagnaður af sölu
plötunnar
í dæminu sem sett er upp í með-
fylgjandi töflum er miðað við hlut-
deild hennar af útsöluverði platn-
anna. Þar er gert ráð fyrir að salan
skiptist jafnt á milli Bandaríkjanna,
Bretlands og Evrópu. Salan sé 400
þúsund eintök á hverjum stað og
það hlutfall haldi sig við áætlaða
sölu plötunnar.
Bretland og Evrópa eru reiknuð
saman. Miðað er við að hver geisla-
diskur kosti 13,5 pund og síðan er
dreginn frá 18% skattur (hann er
17% á Bretlandi en víða hærri í
Evrópu). Þegar búið er að draga
skattlagninguna ffá er hægt að
reikna út hlutdeild Bjarkar. Alls
staðar var miðað við lága prósentu-
tölu. Þannig er reiknað með 10
prósentum í sölulaun en flestir telja
að hún hafi mun betri samninga.
Tryggara þótti að draga ffá ýmsa
ffádráttarliði og vera ffekar í lægri
kantinum. Þá er gert ráð fyrir að
höfúndarlaun hennar séu 4 pró-
sent. Yfirleitt er sú tala nær 5-6
prósentum en betra er að vera í
lægri kantinum vegna hugsanlegra
ffádráttarliða, auk þess sem hún á
ekki alveg allt efnið á plötunni.
Útilokað er að finna hlut-
deild hennar fyrir spilun á
efni plötunnar en þumal-
puttareglan er að það sé um
50-100 prósent af höfund-
arlaunum. Hér er miðað
við 75 prósent. Sú tala er
mjög breytileg, t.d. hefur
Mezzoforte miklu hærri
prósentuhlut fyrir spilun
en salan er að sama skapi
mun minni. Ekki liggja fyr-
ir neinar tölur um sölu á litl-
um plötum hennar en hér er
áætlað að hagnaður af þeim sé
15 prósent af stóru plötunni.
Sama reikningsaðferð er notuð
fyrir Bandaríkjamarkað, en þar er
útsöluverðið lægra og skattar mun
lægri eða 4 prósent að meðaltali.
Þegar hafa selst 1,2 milljónir eintaka af plötunni
Debut og reiknað er með að heildarsalan verði á
milli 2 og 3 milljónir. Sérfræðingar PRESSUNN-
AR eru sammála um að hlutdeild hennar sé ná-
lægt 300 milljónum króna miðað við söluna í
dag og verði vel yfir hálfum milljarði ef platan
selst í 2,4 milljónum
eintaka þegar upp
er staðið.
Björk er heilt
fyrirtæki
Maður sem þekkir
vel til útgáfumála er-
lendis gaf upp fyrr-'"
greinda formúlu og
þeir listamenn og
aðrir ráðgjafar sem
PRESSAN talaði við
voru á þvi að þetta
gæti verið mjög nærri
lagi. Ef eittlivað var
fannst þeim varnaglarn-
ir of margir og prósentu-
tölurnar varfærnislega
reiknaðar.
Þrátt fyrir að mjög sé slegið
af hugsanlegri hlutdeild Bjarkar
og tillit tekið ti! ýmissa ffádráttar-
liða rná ekki gleyma því að hún er í
raun orðin að stóru fyrirtæki.
„Hún er að búa til gríðarlega mikla
peninga en hún ber líka mikinn
kostnað,“ eins og áðurnefúdur ráð-
gjafi sagði. Tónleikaferðalög eru
mjög dýr og líklega þarf Björk að
bera einhvern kostnað af þeim. Þá
ber listamaðurinn yfirleitt upp-
tökukostnað sjálfúr, sem gæti hafa
verið um eða yfir 10 milljónir í
þessu tilviki. Til að stjórna öllu
„batteríinu“ í kringum plötuna
varðandi kynningu, stjórnun,
hljómleikahald, viðtöl og annað
þarf hún að bera talsverðan
kostnað. Umfang-
ið er orðið
slíkt að
Sala á Debut
Evrópa
Ameríka
Samtals
Söluverðmæti
— Skattur
Seld eintök
800.000
400.000
1.200.000
Áætluð sala

1.620 millj.
1.420 millj.
».000
»000
2-400.000
3.240 millj.
2.840 millj.
hún
þarf
fólk
gott
og dýrt
kringum sig til að dæmið gangi
upp; lögffæðinga, umboðsmann,
hljóðfæraleikara og fólk í bókhald
og ýmislegt markaðstengt.
„Brúttótalan er mjög nærri lagi
en með kostnaðinn, — það vita
Guð og Björk, þótt ég efist reyndar
um að Björk viti það sjálf,“ sagði
þessi sami aðili og það skal skýrt
tekið ffam að útreiknaðar tekjur
eru ekki nokkuð sem hún getur
stungið óskertu inn á
bankabók.
Hlutur Bjarkar
Seld eintök
Sölulaun (io%)
Höfundarlaun (4%)
Spilun
Litlar plötur
Samtals
142 millj.
57 millj.
43 millj.
36 millj.
278 milli.
Áætluð sala
284 millj.
114 millj.
85 millj.
72 millj.
555 millj
; ■
Tveir dalir á plötu
Þekktur útgefandi segir þumal-
puttaregluna vera að reikna með
einum Bandaríkjadal f)TÍr hvert
selt eintak til flytjanda. Ofan á það
kemur annar dalur þegar ffam í
sækir, fýrir „STEF-gjöldin“, það er
að segja fýrir að eiga höfúndarrétt
að lögunum. Sá dalur er hlutur
hennar sem höfundar af sölu plöt-
unnar og fyrir þá spilun sem er í
útvarpi nú og um næstu framtíð.
Ef reiknað er með að hún fái tvo
dali á hverja selda plötu fær hún
um 180 milljónir króna miðað við
núverandi sölu eða um 355 millj-
ónir fyrir 2,4 milljónir seldra ein-
taka.
Útgefandinn segir að hlutur
hennar sé þó í raun hærri, þar
sem hún er sjálf útgefandi
plötunnar, og fær hún því
líklega um eða yfir 15 pró-
senta hlut sjálf. Miðað við
8 dala heildsöluverð fengi
hún því 160 milljónir
fyrir þær plötur sem
þegar eru seldar og 320
milljónir af þeim 2,4
milljónum platna sem
áætlað er að hún selji. Að
viðbættum þumalputta-
dalnum, sem hún fær sem
höfundur, gerir þetta því
250 milljónir miðað við nú-
gildandi sölu og 500 milljónir
miðað við áætlaða sölu. Þá er
ótalin sala á litlum plötum (sing-
les), svo báðar formúlurnar gefa
svipaða eða sömu niðurstöðutölu.
PálmiJónasson
8 PRESSAN FIMMTUDAGURINN 27. JANÚAR 1994