Íslendingaþættir Tímans - 21.09.1974, Blaðsíða 6
Jón Andrésson
frá Minna-Hofi
Frændi minn, Jón Andrésson frá
Minna-Hofi i Gnúpverjahreppi, lézt
þann 15. júni siðastliðinn eftir að hafa
legið marga mánuði i sjúkrahúsum i
Reykjavik og Vifilsstöðum. Hann tók
örlögum sinum meö sérstakri ró, þrátt
fyrir að hann gerði sér fulla grein fyrir
eindalokum spitalavistar sinnar. Þeg-
ar ég kom til hans i næstsiðasta skipt-
ið, þá sagði hann við mig: ,,Nú ætla ég
að kveðja þig, þvi að ég er alveg á för-
um.” Rúmri viku seinna, kvaddi hann
þennan heim.
Jón var fæddur á Stóra-Hofi þann 23.
september 1895, en fluttist aö Minn-
Hofi árið 1897 ásamt foreldrum sinum,
Andrési Illugasyni og Guðrúnu Jóns-
dóttur og systur sinni, Guðrúnu.
Móðir Jóns Lézt árið 1921, og hélt
Andrés og systkinin búrekstri á
Minna-Hofi áfram, og eftir lát Andrés-
ar bjuggu systkinin þar áfram, þar til
þau flytjast til Reykjavikur árið 1948.
Minna-Hofs-systkinin og Andrés,
faðir þeirra, eru mér minnisstæð, fyrir
hvað þau voru barngóð og sýndu bú-
peningi sinum mikla tillitssemi i hvi-
inu léttu þeim oft starfið með þvi að
lána hest og kerru til að keyra brjótið
burt. Siðasti smáskikinn var þó unninn
meö jarðýtu, en þær voru þá að koma
til landsins.
Svo til strax fengu þau Björn sér
hænsni og höfðu af þeim sitt lifsviður-
væri eftir þaö, og hænsni hafði Sal-
björg til siðasta dags, enda gat hún
ekki iðjulaus verið.
Siðar fengu þau sér kú og þar sem
mjólkin varð meiri en til heimilisnota
skildi Salbjörg mjólkina og strokkaði
rjómann. Eftir nokkrar tilraunir tókst
henni að búa til afbragðs gott skyr og
þessu hélt hún áfram öll þau ár sem
hún hafði kýr.
Garðrækt hafði Salbjörg alla tið,
ræktaði kartöflur og margar tegundir
af grænmeti. Einnig ræktaði hún trjá-
og blómagarð við hús sitt með góöri
aðstoð Magnúsar bróður sins, sem var
mikill áhugamaður um skógrækt og
færði henni marga trjáplöntuna.
Eftir þvi sem heilsu Björns hrakaði
lagðist meiri vinna á Salbjörgu og að
vetna. Ég hef aldrei kynnzt annarri
eins nærgætni i umgengni við skepnur
eins og á Minna-Hofi. Gekk það svo
langt, að heldur fór Jón gangandi, en
að taka hest, sem honum fannst að bú-
inn væri að skila sinu dagsverki. Ég er
sannfærður um, að búpeningur hafi
óviða átt betri daga, en á Minna-Hofi,
nema kannski reiðhestarnir i dag.
Minna-Hofs-systkinin og faðir
þeirra, Andrés, voru sérstaklega
barngóð, enda voru sömu börnin hjá
þeim ár eftir ár. Arið 1912, kom til
þeirra ungur sveinn, frá Þjórsárholti
Halldór Jónsson. Þessi fóstursonur
þeirra, var þeim öllum allt og unnu
þau honum mjög, en þegar hann var i
blóma lifsins um tvitugt, lézt hann úr
berklum. Mér er kunnugt um, að það,
sem hér er nefnt hvarf aldrei úr huga
þessa góða fólks, en sorg sina og sökn-
uð báru þau eigi á torg.
Oft tóku þau börn til langrar dvalar
og þá alltaf af sömu hjartagæskunni,
enda ber tryggð þessara fósturbarna
þeirra þvi gleggstan vott. Þau hafa
þvi koma, að hann varð óvinnufær með
öllu. Hún hélt samt öllu i horfinu með
aðstoð dóttur sinnar og tengdasonar,
sem byggðu sér hús i landi þeirra
Björns. Þótti henni mjög vænt um að
hafa þau, og dótturbörnin fimm, svo
nærri sér.
Arið 1968 fór Björn á sjúkrahúsið
Sólvang og lézt þar 7. ágúst 1970, en
Salbjörg bjó ein I litla húsinu sinu,
enda gat hún ekki hugsað sér að vera
annars staðar. Hún var við góða heilsu
eftir aldri, en minnið var mjög farið að
bila. Naut hún góðrar aðstoðar og
ástúðar dótturdóttur sinnar og nöfnu,
sem var óþreytandi að aðstoða ömmu
sina á alla lund.
Aðfaranótt 12. þ.m. kom upp eldur i
húsi Salbjargar og þrátt fyrir snör
handtök nágrannanna, varð um seinan
að bjarga henni lifandi út úr húsinu.
Lauk þar með langri og erfiðri ævi
þessarar gömlu konu.
Blessuð sé minning hennar.
J.A.
ekki gleymt dvöl sinni á Minna-Hofi,
það sýndu þau þegar á reyndi.
Jón var ekki að setjast I helgan stein
þegar þau systkin fluttu til Reykjavik-
ur. Strax eftir komu sina til Reykja-
vikur, fór Jón að vinna hjá Kassagerð
Reykjavikur, og vann þar meðan
kraftar og heilsa entist, enda vinnu-
harður við sjálfan sig, eins og túna-
ræktun.hans á Minna-Hofi ber gleggst
merki. Marga sléttuna vann hann með
ristuspaða, þegar heyannir og skepnu-
hriðing kallaði ekki á. Auðum höndum
gat hann aldrei setið, þvi að ef hann
var ekki að vinna að búi þeirra syst-
kina, þá sat hann með góða bók, þvi af
góðum bókum hafði hann mikið yndi.
Að leiðarlokum, þakka ég öllum
þeim, sem styttu honum stundir I hans
ströngu sjúkdómslegu, og færi ég ólafi
frá Geldingaholti sérstakar þakkir
fyrir órofa tryggð. Einnig á systir
hans, Guðrún, þakkir og hrós skilið
fyrir þá mklu umönnun, sem hún sýndi
bróður sinum, þvi hún lét aldrei falla
dag úr, að hún sæti ekki við sjúkrabeð
hans og lét hún hvorki veður né heilsu
aftra sér.
Megi minning Jóns frá Minna-Hofi
lifa. Þar sem góðir menn fara eru
Guðs vegir, — blessuð sé minning
hans.
E. Guðnason
f
6
islendingaþættir