Fréttablaðið - 24.05.2003, Blaðsíða 27
29LAUGARDAGUR 24. maí 2003
sig 30 ár til viðbótar að læra ís-
lensku. Tungumálið vafðist þó ekki
meir en svo fyrir Dorrit að tæpum
tveimur árum eftir að hún spjallaði
við blaðamann Daily Mail er hún
orðin forsetafrú.
Hlutverk sem hún getur
mótað sjálf
Dorrit sinnir viðskiptum sínum
frá skrifstofu sinni í London og er
því töluvert á faraldsfæti en hefur
þó engu að síður gefið sér tíma til
þess að taka þátt í fjöldamörgum
heimsóknum og móttökum á vegum
forsetaembættisins. Stefán Lárus
Stefánsson forsetaritari segir að
hlutverk maka forsetans sé ekki í
mjög föstum skorðum og það sé því
í raun í höndum forsetans og maka
hans að meta hvernig hlutverkið er
útfært.
„Það hafa vissulega ákveðnar
venjur skapast og starf forsetafrú-
arinnar mun væntanlega þróast
innan þess ramma sem þær hefðir
kveða á um, með mismunandi
áherslum eftir því í hvaða embætt-
iserindum hún fylgir forsetanum.
Þetta hefur verið nokkuð misjafnt
hjá forsetafrúm í gegnum tíðina og
mun væntanlega þróast áfram með
hliðsjón af vilja forsetahjónanna og
vilja þjóðarinnar.“
Unglingur í London
Dorrit Moussaieff fæddist árið
1950 og ólst upp í Jerúsalem. Faðir
hennar, Shlomo Moussaieff, er
einnig fæddur í Jerúsalem. Þau
geta rakið ættir sínar allt aftur til
ársins 1260 en þá bjuggu forfeður
þeirra í Cordoba á Spáni og til-
heyrðu fjölmennasta gyðingasam-
félagi borgarinnar. Ættingjar henn-
ar hröktust síðar frá Spáni og komu
víða við en fjölskyldan hafði sér-
hæft sig í því að versla með perlur
og demanta. Faðir Dorritar er um-
svifamikill demantakaupmaður og
Daily Mail metur eignir fjölskyld-
unnar á um það bil 120 milljónir
punda eða í kringum 18 milljarða
íslenskra króna.
Móðir Dorritar er frá Vínarborg
og á einnig ættir að rekja til Prag,
þannig að foreldrar hennar koma
úr ólíkum áttum rétt eins og Dorrit
og Ólafur Ragnar.
Dorrit flutti til London ásamt
fjölskyldu sinni þegar hún var ung-
lingur og þar byrjaði hún að versla
með demanta hjá fjölskyldufyrir-
tækinu.
Skemmtanalíf borgarinnar heill-
aði Dorrit og þegar hún var 16 ára
fór hún að heiman.
Hún lýsti þeirri ákvörðun í fyrr-
nefndu Morgunblaðsviðtali: „Þegar
ég var sextán ára samdi mér illa við
móður mína. Hún vildi ekki að ég
væri úti eftir klukkan tólf á kvöldin
sem mér þótti afar óréttlátt því
fjörið í „Lundúnasveiflunni“ byrj-
aði aldrei fyrr en eftir miðnætti.
Svo ég fór að heiman.“
Dorrit vann meðal annars fyrir
sér í fataverslun þegar hún þurfti
að standa á eigin fótum en hellti sér
svo út í nám og lagði meðal annars
stund á listfræði og innanhússarki-
tektúr. Hún starfaði um árabil sem
innanhússhönnuður og gat sér gott
orð sem slíkur. Þá byrjaði hún
einnig að skrifa í lausamennsku
fyrir tímaritið Tatler og hóf aftur
störf sem skartgripasali hjá fjöl-
skyldufyrirtækinu og er vel þekkt-
ur skartgripasali og hönnuður.
Dorrit hefur talað opinskátt um
glímu sína við lesblindu sem háði
henni í námi framan af. Lesblindan
hefur þó ekki aftrað henni í tungu-
málanámi. Hún talar þýsku, ensku,
hebresku og frönsku og kann einnig
nokkuð fyrir sér í arabísku, og eins
og alþjóð veit hefur hún náð ágætis
tökum á íslenskunni.
Það er því óhætt að segja að for-
setafrú íslensku þjóðarinnar sé
veraldarvanur heimsborgari og að
ekkert bendi til annars en að hún
muni blómstra í þessu nýja hlut-
verki sem hún getur að einhverju
leyti mótað eftir eigin höfði.
thorarinn@frettabladid.is
Kristján Eldjárn var kjörinnþriðji forseti lýðveldisins
árið 1968. Hann hafði verið
skipaður þjóðminjavörður í
desember árið 1947. Þetta
sama ár, í febrúar, gekk hann
að eiga Halldóru Ingólfsdóttur,
framkvæmdastjóradóttur frá
Ísafirði. Hún hafði lokið versl-
unarprófi með afburðagóðri
einkunn þegar þau Kristján
kynntust en gerðist nú hús-
móðir.
Fyrsta barn þeirra hjóna,
Ólöf, fæddist í júlí 1947. Fjöl-
skyldan stækkaði svo með ár-
unum og í barnahópinn bættust
Þórarinn, Sigrún og Ingólfur
sem var átta ára þegar fjöl-
skyldan fluttist til Bessastaða.
Stuðningsmenn Kristjáns í
kosningabaráttunni voru þess
fullvissir að það yrði þjóðinni
til mikilla heilla að þau hjón
tækju við búinu á Bessastöðum
af Ásgeiri Ásgeirssyni en Krist-
ján atti kappi við Gunnar
Thoroddsen, tengdason Ásgeirs
Ásgeirssonar, um embættið.
Kristján varð ástsæll forseti
og þau hjón sátu á Bessastöðum
í 12 ár. Kristján lét af embætti
31. júlí 1980 og lést tveimur
árum síðar. ■
Tólf ár á
Bessastöðum
HALLDÓRA ELDJÁRN
Var 24 ára gömul þegar hún giftist
Kristjáni Eldjárn. Þau bjuggu á Bessa-
stöðum í 12 ár frá 1968 til 1980.
Íslenska þjóðin var harmi sleg-in þegar Guðrún Katrín Þor-
bergsdóttir, forsetafrú, lést á
sjúkrahúsi í Seattle árið 1998
eftir að hafa háð harða og hetju-
lega baráttu við bráðahvítblæði í
rúmt ár.
Guðrún Katrín tók virkan
þátt í kosningabaráttu Ólafs
Ragnars Grímssonar þegar hann
bauð sig fram til embættis for-
seta Íslands árið 1996. Fram-
koma hennar þótti einstaklega
glæsileg og hafði sitt að segja
fyrir kosningasigur eiginmanns-
ins. Það var enda haft á orði að
þarna hefði þjóðin ekki einungis
kosið sér forseta heldur forseta-
hjón.
Guðrún Katrín var heillandi
fulltrúi þjóðar sinnar í ferðum
sínum með forsetanum og setti
jafnframt sterkan og persónu-
legan svip á embættið sem hús-
freyja á Bessastöðum.
Það var svo í september árið
1997 að forsetinn gaf út yfirlýs-
ingu um veikindi Guðrúnar
Katrínar og sagði að hún myndi
ekki geta gegnt starfsskyldum
opinberlega næstu mánuði. Hún
gekk í gegnum erfiða sjúkdóms-
meðferð á Landspítalanum þá
um veturinn og almenningur
fylgdist með henni milli vonar
og ótta. Meðferðin virtist í
fyrstu bera árangur og hún kom
fram opinberlega með eigin-
manni sínum að nýju. Fregnir af
því að sjúkdómurinn hefði tekið
sig aftur upp komu fólki því í
opna skjöldu og skyndilegt frá-
fall hennar var þjóðinni allri
mikið áfall.
Guðrún Katrín bjó yfir mikl-
um listrænum hæfileikum og
vann alla tíð mikið að sauma- og
prjónaskap. Prjónauppskriftir
eftir hana hafa birst í blöðum
bæði hér heima og erlendis. ■
Þjóðin slegin harmi
GUÐRÚN KATRÍN
ÞORBERGSDÓTTIR
Vakti hvarvetna athygli fyrir fágaða
framkomu og glæsileik. Þjóðin var
harmi slegin þegar hún féll frá þegar
tvö ár voru liðin af fyrsta kjörtímabili
Ólafs Ragnars Grímssonar.
SVAVA JOHANSEN
„Það er voða bjart yfir henni og hún
er hin skemmtilegasta kona, bæði glaðleg
og alþýðleg.“
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M