Tíminn - 13.01.1978, Blaðsíða 4
4
Föstudagur 13. janúar 1978
Valdimar Kr. Jónsson:
Borgarmál
Prófkjör í
Reykjavík
- Æ:**.
Valdimar Kr. Jónsson.
Borgar
stjórn
Þa6 hefur komiö til mfn fjöldi
manns, eftir aö kunnugt var aö
ég ætlaöi aö gefa kost á mér f
prófkjör Framsóknarflokksins
til borgarstjórnarkosninganna
og spurt mig: „Af hverju ert þú
aö kasta þér Ut f pólitfk, þU hefur
ekkert upp Ur þvf annaö en skít-
kast og fiekkaö mannorö?”
Maöur undrast hvaö þaö er af-
mennt álitiö aö pólitík sé eitt-
hvaö, sem menn ættu aö halda
sér sem lengst frá. Aöur en ég
gaf kost á mér I þetta prófkjör
þá ihugaöi ég þaö lengi, kosti
þess og galla, og komst aö þeirri
niöurstööu, aö þörf væri á
manni í borgarstjórn meö verk-
lega og tæknilega þekkingu og
menntun og réö þaö baggamun-
inum. Ég tel þaö skyldu hvers
borgara aö gefa kost á sér til fé-
lagsstarfa.ef honum finnst hann
geta oröiö aö liöi.
Hvers vegna nýjan
mann i borgarstjórn?
Mörg málefni, sem borgar-
stjórn fjallar um og afgreiöir,
eru tæknilegs eölis, eins og ýmis
konar byggingarframkvæmdir,
sjávarUtvegur, raforkumál,
hitaveitumál, hafnarmái, sam-
göngumál, vega- og holræsa-
lagnir svo eitthvaö sé nefnt.
Aö vfsu hefur borgarstjórn sér
til aöstoöar verkfræöinga og
tæknifræöinga, en endaniega
ákvöröunarvaldiö er I höndum
borgarfulltrUanna, og þaö er
misjafnt hvaö þeir geta sett sig
mikiö inn f málin. Oft er þaö þvf
svo, þegar fjallaö er um mörg
mál i borgarstjórn, þá eru um-
ræöur um þau og afgreiösla
mjög yfirboröskennd, enda
viröast margir borgarfulltrúar
oft hafa fullmyndaöar skoöanii;
áöur en máliö er tekiö til um-
ræöu. Ég tel aö hér þurfti aö
veröa hugarfarsbreyting hjá
borgarfulltrUum, þannig aö af-
greiösla mála sé ekki látin
stjórnast af einhverjum annar-
legum hagsmunum. Ég tei þvf
aö nauösynlegt sé oröiö, aö f
borgarstjórn komi nýir menn,
meö ferskar hugmyndir og
skoöanir og sem ekki eru tagl-
hnýttir flokksforustunni, heidur
berjist af sannfæringu fyrir
málefnum borgarinnar, borgar-
bUum til heilla og velferöar.
Bæjarútgerð Reykja-
vikur.
Hvaö um rekstur BæjarUt-
geröar Reykjavfkur (BÚR) sem
gerir út 4 skuttogara og rekur
alhliöa fiskverkun.
Fyrirtæki þetta var rekiö meö
bullandi tapi á s.l. ári, sem hinn
almenni borgari þarf aö greiöa.
Á meöan eru mörg einkaUtgerö-
arfélög rekin hér frá Reykjav ik
og skila af sér góöum hagnaöi.
Hvaö veldur þessu? Ef litiö er á
Utgeröarráö BÚRs, þá er þaö
kosiö af borgarstjórn og skipa
þaö pólitíkusar Ur öllum flokk-
um og hafa fæstir þeirra komiö
nálægt Utgerö eöa sjómennsku
aö undanskildum nUverandi
fulltrUum Framsóknarflokks-
ins. Er von aö fyrirtækiö beri sig
þegarsvona er f pottinn bUiö???
Leggja ætti niöur þessa póli-
tfsku bitlinga til borgarstjórnar
manna og annara, sem eru f Ut-
geröarráöi, og koma á stjórn
meö einum eöa tveimur fram-
kvæmdastjórum, sem eru á-
byrgir geröa sinna fyrir borgar-
stjórn, en aö ööru leyti gefnar
frjálsar hendur til aö stjórna
fyrirtækinu.
Hitaveita Reykjavikur
Hitaveita Reykjavikur hefur
stækkaö mjög mikiö á undan-
förnum árum. Þegar ráöizt var f
miklar og dýrar framkvæmdir
til aö bjarga nágrannabæjarfé-
lögum f orkukreppunni. Þótt
þessi fjárfesting hafi án efa
veriö mjög hagkvæm fyrir ná-
grannabæjarfélögin og þjóöar-
búiö I heild, þá tel ég hæpiö aö
Reykvfkingar hafi hagnazt á
þessu nema slöur sé. A næsta
kjörtímabili er málum svo hátt-
aö, aö byrja þarf aö virkja ný
jaröhitasvæöi fyrir
Stór-Reykjavik, ef anna á hita-
þörfinni. Bendir allt til þess aö
fara þurfi lengra Ut fyrir borg-
ina til þess aö fá heitt vatn, og
veröa þvf framkvæmdir hlut-
fallslega dýrari en hingaö til
hefur veriö. Hér veröur aö fara
meö gát, svo aö bezti kosturinn
sé valinn. Til greina getur einn-
ig komiö.aö borgarstjórn verö-
launi þá hUseigendur, sem
leggja Ut I þann kostnaö aö auka
einangrun hUsa sinna, eöa geri
aörar ráöstafanir, til þess aö
minnka varmatap f þeim. Ef
slfkt væri gert í stórum mæli, þá
mundi orkuþörfin minnka þaö
mikiö f þessum hUsum, aö hægt
væri aö fresta stækkun hitaveit-
unnar um nokkur ár, sem yröi
sjálfsagt til blessunar fyrir alla.
Hvers eiga þeir öldruðu
að gjalda?
Mörg eru þau borgarmál, sem
ég vildi minnast á, en sem ekki
gefst tækifæri til í stuttri blaöa-
grein sem þessari. Eitt mál er
mjög brýnt en þaö eru mál aldr-
aöra. Þótt töluvert átak hafi
veriö gert f heilbrigöismálum
aldraös fólks upp á síökastiö
hefur veriö vanrækt aö sinna
þörfum þeirra sem eru heil-
brigöir, en hafa lftiö eöa ekkert
fyrir stafni. Hér tel ég aö borgin
þurfi aö gera stórt átak. Ég held
aö þaö sé ekkert eölilegra en aö
fólk, sem er viö góöa heilsu, hafi
eitthvaö fyrir stafni, annaö
hvort einhverja létta vinnu, eöa
hafi tækifæri til aö sinna ein-
hverjum áhugamálum sfnum.
Þessu veröur ekki komiö- í lag
nema borgin komi á móti I þessu
máli. Borgarstjórn þyrfti aö
beita sér fyrir þvf t.d., aö ein-
hverju af ráöstöfunarfé lífeyris-
sjóöa I Reykjavík sé variö til
framkvæmda f þágu aldraöra.
Brynjólfur Steingrímsson:
Hver er staða
byggingariðnaðarins ?
Prófkjör í
Reykj avík
Brynjólfur Steingrfmsson.
Alþingi
Eftir þeim fréttum, sem bor-
izt hafa undanfariö má augljóst
vera, aö ýmsar blikur eru nú á
lofti I efnahagsmálum þjóðar-
innar. Verulegir brestir eru að
koma I undirstööur efnahags-
lifsins. Þá iskyggilegu þróun
sem veriö hefur I siaukinni út-
þenslu alls konar skriffinsku og
milliliöa, samfara nær stöövun
þeirra sem vinna aö beinni
verðmætasköpun I þjóöfélaginu,
veröur aö stöðva. A þessum
málum veröur aö taka af alvöru
og festu. Þaö dugar ekkert oröa-
gjálfur og fögur loforö fyrir
kosningar. Raunverulegra at-
hafna er þörf. Það er fyrirsjá-
anlegt að hvorki sjávarútvegur
né landbúnaður getur tekið viö
þeirri fjölgun sem verður á
vinnumarkaöinum I framtiö-
inni. ,,Þess vegna ber oss aö
iðnvæðast”, svo notuö séu orö
forseta vors.
Formaöur framsóknarflokks-
ins segir i sinni áramótagrein að
hann telji aögerðir i efnahags-
málum þjóöarinnar eölilegar
fyrir kosningar. Ég vona að
þingmenn flokksins taki undir
þessi ummæli hans og sanni aö
þeir láti gæfu og hagsmuni þjóð-
arinnar sitja fyrir eigin pólitisk-
um frama. Enda þótt bygging-
ariönaðurinn sé ekki undir-
stööuatvinnuvegur samkvæmt
eöli málsins þá er hann þó ein af
mikilvægustu atvinnugreinum
þjóöarinnar, bæöi vegna þess aö
framleiðsla hans uppfyllir eina
af mikilvægustu þörfum manna
og eins hversu mikla atvinnu
hann skapar. Stöövist hann eöa
lamist, blasir atvinnuleysi viö.
Skipulagsmál og lóöaúthlutun
eru næstum höfuöþættir bygg-
ingariðnaðarins og fer staða
hans þvi oft eftir þvi hvernig
tekst til um skipan þessara
mála. Þaö héfúr "várlá fariö
fram hjá neinum aö fram-
kvæmd þessara mála hér i
Reykjavik hefur veriö mjög svo
handahófskennd, svo ekki sé
meira sagt. Vitnar fólksflóttinn
Ur borginni bezt um þaö. Talað
erum að byggingarkostnaður sé
hér hár og til muna hærri en hjá
öörum þjóöum og er þá gjarnan
bent á hin Noröurlöndin i þvi
sambandi. Orsökin er meöal
annars talin fólgin i dýrum
iðnaöarmönnum (upp-
mælingaraðlinum, svo kölluð-
um). Eru íslenzkir iðnaöar-
menn þá lélegri fagmenn en
stéttarbræöur þeirra erlendis?
Ég hygg að svo muni ekki vera.
Fjöldi iönaöarmanna hefur far-
ið til starfa erlendis og ég held
að þess séu fá dæmi ef þá nokk-
ur aö þeir hafi ekki staðið fylli-
lega jafnfætis starfsbræörum
sinum þar og jafnvel staöiö sig
betur ef á reyndi. Eru þá launin
sem greidd eru uppmælinga-
aölinum svo há? Ekki eru þau
svo há ef borið er saman viö
laun á hinum Norðurlöndunum.
Hverjar eru orsakirnar þá?
Auövitaö eru þær margar og
mun ég hér á eftir benda á tvær
þeirra, þó vissulega séu fleiri
ekki siöur mikilvægar.
Hvað er til
úrbóta?
1 fyrsta lagi skulum viö at-
huga skipulagsmál og i ööru lagi
lóðaúthlutun. Skipulagsmál eru
erfiður þáttur, er krefst fram-
sýni og aðlögunarhæfni. Skipu-
lag þarf fyrst og fremst að þjóna
fólkinu sem viö það á að búa eða
þeim þáttum þjóðfélagsins, er
þar fara fram. I ööru lagi þarf
að aðlaga það umhverfinu, sem
þaö eri, og siðast en ekki sizt má
það ekki binda byggjendunum
óbærilega bagga svo sem
brenglað fegrunarskyn skipu-
lagsfræðinga getur gert. Lóöa-
úthlutun þarf að vera skipuleg
og stööug og þess jafnan gætt aö
nægar lóðir séu fyrirliggjandi.
Hluta Ur götu eöa heilum götum
má siðan úthluta til byggingar-
félaga eöa byggingarmeistara.
Ekki er þó ætlazt til aö Uthlutun
til einstaklinga eöa félaga veröi
hætt. Meö þessu fyrirkomulagi
skapaðist grundvöllur til hag-
ræðingar á mörgum sviðum og
þaö tryggöi viðkomandi aöilum
fyrirliggjandi verkefni. Hag-
ræðingin gæti veriö t.d. fólgin i
verksmiöjuframleiddum ein-
ingarhúsum sem tvimælalaust
eiga rétt á sér hí- eins og annars
staðar og geta lækkað bygg-
ingarkostnaðinn. Hér er um að
ræða mikilvægt efnahagsmál
fyrir þjóöina.
Byggingarkostnaöurinn verö-
ur ekki lækkaður með fjölgun
milliliöa, það er aö segja bygg-
ingarstjóra eins og nú er talað
um. Gegn sliku hljóta allir iðn-
aðarmenn að standa jafnt sem
aðrir húsbyggjendur. Mér er
ljóst aö þessi upptalning á
vandamálum byggingariönað-
arins er engan veginn tæmandi,
enda máliö stórt og viðamikiö.
En verulegra breytinga er þörf.
Ofmetnir
starfskraftar
Ég gat hér á undan um orðiö
uppmælingaraöall, sem notaö
hefur veriö um iönaöarmenn.
Þessir menn skila yfirleitt góöri
vinnu fyrir það kaup sem þeim
ergreitt. En i þjóöfélaginu er aö
myndast annars konar aðall, og
er mér nær aö halda að sá aðall
sé óþjóðhollari en sá fyrrnefndi.
Hér er um að ræða fjölstarfaað-
alinn.
Þennan fjölstarfaaðal skipa
þeir menn, sem taka aö sér
verkefni og störf á störf ofan
fyrir hiö opinbera aðallega og
hriða laun fyrir alltsaman þó að
þeir geti engu starfinu sinnt sem
skyldi. Þaö er ekki nóg meö aö
þessiraðilartaki launfyrir störf
sem þeir ekki vinna heldur
koma þeiroft á tiðum i veg fyrir
aö þessi störf séu unnin enda þó
þarfleg séu. Þaö er þessi fjöl-
starfaaðall sem þarf aö upp-
ræta. Hann er þjóöfélaginu
hættulegri og dýrari heldur en
iðnaðaraðalinn sem vinnur þó
þau verkefni sem honum er
fengin i hendur.
Hjúkrunarfræðingar
Flensborgarskóla vantar hjúkrunarfræð-
ing til kennslustarfa á vorönn.
Upplýsingar veitir skólameistari i sima 50-
5-60.
Vatnshitakútar
Nokkrir vatnshitakútar til sölu (nýir)
50 litra kr. 55,400,- 75 litra kr. 69,780,-
flFMfllíl} 150 litra kr. 89,940,- Upplýsingar eftir kl. 7 á kvöldin i sima
Auglýsingadeild Tímans 86648