Tíminn - 06.04.1994, Blaðsíða 6

6
0tK— í-
Miðvikudagur 6. apríl 1994
Pétur Jónsson:
Dásamlegi flokkurinn vaknar
Ifjölmiðlum þann 25. mars
sl. var frétt um að Ámi Sig-
fússon, nýkjörinn borgai-
stjóri, hafi fengið samþykkt í
borgarráöi að við útboð og
verðkannanir hjá borgarsjóði
og fyrirtækjum borgarinnar
verði tryggt aö hlutur inn-
lendra framleiðenda og þjón-
ustuaðila verði hvergi fyrir
borð borinn. Jafnframt aö nú-
gildandi starfshættir og fyrir-
mæli verði endurskoöuö í sam-
ræmi við þetta markmið.
Loksins, loksins, loksins
vaknar oddviti meirihluta
Sjálfstæðisflokksins í borgar-
stjóm og ætlar að taka upp
vitræn vinnubrögð og endur-
skoða starfshætti og fyrirmæli
um innkaup.
Það er nánast eins og maður
heyri ab nú sé búið að finna
upp hjóliö. Mikið lifandis
skelfing er þetta gáfað og dá-
samlegt fólk, meirihlutinn í
borgarráði.
Sjálfstæbisflokkurinn hefur
stjómað borginni nær óslitiö í
60 ár og þar af hefur Árni Sig-
„Loksins, loksins, loksins
vaknar oddviti meirihluta
Sjálfstœðisflokksins í
borgarstjóm og œtlar að
taka upp vitrœn vinnu-
brögð og endurskoða
starfshœtti og fyrirmœli
um innkaup."
VETTVANGUR
fússon setiö í borgarstjótn í 8
ár. Merkilegt er aö Áma og öbr-
um í meirihlutanum hefur
ekki dottiö þetta í hug fym
Ámi hefur á þessum ámm
sínum í borgarstjóm og borg-
arráði samþykkt ýmislegt, ef
ekki beinlinis með atkvæði
sínu, þá með þögninni. Ekki
hefur sést að sópað hafi að til-
lögum hans hingaö til I þá
vem að hvetja borgarfyrirtæki
til að kaupa íslenskt og
minnka þannig atvinnuleysi.
Kannski hefur Ámi ekki veitt
því athygli að atvinnuleysi
hefur aukist í borginni á und-
anförnum ámm. Atvinnuleysi
er ekkert nýtt núna eftir að
hann varö borgarstjóri. Ekkert
nýtt sem leysa þarf bara svona
fyrir kosningar. Kannski hefur
hann allt I einu séð í sjónvarp-
inu ab átak er í gangi til að
hvetja fólk til að kaupa ís-
lenskt.
En það er náttúrlega bara hið
besta mál að Árni vakni af
dvala sínum í þessu efni.
i stefnuyfirlýsingu Reykja-
víkurlistans, sem birtur var 18.
mars sl., er sérstaklega tekiö
fram að móta skuli innkaupa-
og útboðsstefnu, sem taki mið
af innlendri framleiðslu. Þar
segir svo:
„Það er markmið Reykja-
víkurlistans aö gera Reykjavík
að miðstöð nýsköpunar og
þróunar í atvinnumálum og
stuðla þannig að fjölbreyttu at-
vinnulífi í framtíðinni. Unnib
verði markvisst að því ab draga
úr vanda þeirra sem em at-
vinnulausir.
Þessum markmibum hyggst
Reykjavíkurlistinn ná með eft-
irfarandi hætti:
Með því aö örva nýsköpun í
atvinnumálum með sam-
ræmdu og skipulögðu stuðn-
ingskerfi fyrir lítil og meöal-
stór fyrirtæki.
Með því að stofna atvinnu-
þróunarsjóð sem láni meb
hagstæðum kjömm til nýrra
verkefna sem líkleg em til að
skapa störf til frambúðar.
Með því að móta innkaupa-
og útboðsstefnu sem taki mið
af innlendri framleiðslu."
Fleira er upptalið til að styrkja
atvinnulíf og draga úr atvinnu-
leysi. Nánari útfærsla er líka til
í fómm Reykjavíkurlistans, þó
hún sé ekki tíunduð hér að
þessu sinni.
Það hefur löngum verið hátt-
ur meirihlutans í borgarstjóm
að fella góðar tillögur frá
minnihlutanum. Síðan tekur
meirihlutinn þær upp aftur og
framkvæmir sem sínar. En því
miður oft affærðar og skmm-
skældar.
Ég vona sannarlega að Ámi
hafi hér séö ljósið og megni að
framkvæma þessar ágætu fyrir-
ætlanir óbrenglaðar án þess ab
villast af réttri leið, að minnsta
kosti fram að kosningum.
Höfundur er 4. mabur á Reykjavíkurlistan-
um til borgarstjórnarkosninganna í vor.
Tengsl Forza Italia
og Fininvest
Fjölmiblaveldi á sigurbraut.
S
Ítalíu hefur á síðustu ár-
um farið fram víðtæk
rannsókn á misferli ráð-
herra, þingmanna og for-
stöðumanna stórfyrirtækja,
einkum á mútugreiöslum
gegn fyrirgreiðslu. Yfirheyrbir
hafa verib tim 400 þingmenn,
núverandi og fyrrverandi,
margir rábherrar, fyrrverandi
og núverandi, og nokkrir fyrr-
verandi forsætisráðhenar, líkt
og stjórnarhættir undanfar-
andi fimm áratuga liggi undir
gmn. Stærsti stjórnmálaflokk-
ur Ítalíu, Kristilegi lýðræðis-
flokkurinn, sem stjómarfor-
ystu hefur haft þessa áratugi,
hefur leyst upp sakir rann-
sóknar þessarar líkt og næst-
stærsti flokkur landsins,
Kommúnistaflokkurinn, helsti
stjórnarandstööuflokkurinn
eftir kollvarp Ráöstjórnarríkj-
anna. Upp úr Kommúnista-
flokknum hefur sprottib
Framfarabandalagið og smár
harðlínuflokkur, og munu það
þykja umskipti. Hamskiptum
virðast hins vegar staðgenglar
Kristilega lýðræðisflokksins
hafa tekið.
Silvio Berlusconi, aöaleigandi
Fininvest, ítalsks fjölmiðla-
hrings, (hins næststærsta í
Evrópu á eftir Bertelsmann-
hringnum þýska), stofnaöi
1993 nýjan stjórnmálaflokk,
Forza Italia, sem bauð fram í
þingkosningunum 27. mars sl.
í samvinnu við Norður-banda-
lagið undir forystu Umbertos
Bossi og Þjóöarbandalagið
(eins og flokkur nýfasista
nefnist nú), undir forystu Gi-
anfrancos Fini. í ræðum hag-
abi Berlusconi orbum sínum
sem forsetaefni væri. Baö
hann sér stuönings sem vænt-
anlegs forsætisrábherra.
Berlusqoni hefur eiginlega
umbreytt stjómmálunum í
átök á milli sósíaldemókrat-
VIÐSKIPTI
ískra stjórnarhátta, eins og
Framfarabandalagið býður
upp á þá, og íhaldssamari veg-
sömun viðskiptalegra
dyggða."
Sex sjónvarpsrásir senda út til
Ítalíu allrar. Þar af em þrjár rík-
isstöðvar. Fininvest ræður hin-
um þremur, og á að auki ítök í
landshlutastöðvum. Er Finin-
vest sagt njóta 85 af hundraði
áhorfs á einkarásir, en 45 af
hundraði alls áhorfs á sjón-
varp í landinu. Sjónvarpsrás-
um sínum beitti Fininvest
mjög og óhikað í þágu Forza
Italia í kosningabaráttunni.
Berlusconi keypti 1986 fót-
boltafélagið AC Milan, og hef-
ur hafið það til meiri vel-
gengni en ítalskt knattspymu-
lið hefur áöur notið, en klúbb-
ar abdáenda þess eða
stuðningsmanna eru víða um
landið. Með þá að fyrirmynd
hefur Forza Italia sett upp
klúbb stuöningsmanna sinna,
en innviðir þeirra em sagöir
starfsmenn Fininvest og ann-
arra fyrirtækja á vegum Berlus-
conis, en samsteypa hans er sú
þriðja stærsta á Italíu.
■
Frjalshyggjumenn hreibra
um sig í flokki krata
Frjálshyggjumenn, sem
trúa á peningamagns-
kenningu Friedmans,
hafa ráöið talsveröu innan
Sjálfstæbisflokksins. En áhrif
þeirra hafa farib þverrandi síb-
ustu árin. Margir, m.a. alþing-
ismenn, sem njóta virðingar í
flokknum, hafa varað við
frjálshyggjunni og lýst andúð
á henni, einkum stefnu vaxta-
okurs og kaupkúgunar. Telja
sumir að lélegt gengi Sjálf-
stæðisflokks í nýlegum skoð-
anakönnunum megi rekja til
frjálshyggju. Engan þarf
reyndar aö undra slíkt. Lýðum
er orðib ljóst að geigvænlegt
atvinnuleysi, sem nú hrjáir
vestræn ríki, er afsprengi
frjálshyggjunnar. Fylgjendur
hennar hafna allri opinberri
íhlutun. Samkeppnin og
markaðslögmálin eiga að ráða
ferðinni.
En nú em frjálshyggjumenn-
LESENPUR
imir sem sagt orðnir utan-
garbs í Sjálfstæðisflokknum.
Þeir hafa haslað sér völl í röb-
um krata. Þegar Jón Sigurðs-
son, þáverandi viðskiptaráð-
herra, réttlætti vaxtahækkan-
ir, bar hann fyrir sig markaðs-
lögmálin. Sama gerir
Þorvaldur Gylfason, þegar
hann boðar launalækkanir.
Vinnumarkaðurinn, segir
hann, þarf að líkjast öðmm
mörkuðum, þar sem verb og
kostnaður ræðst af jafnvægi
framboðs og eftirspurnar.
Stéttarfélögin hindra þab, seg-
ir hann ennfremur, og því ber
ab takmarka vald þeirra meö
lagabreytingu. Brjóstvörn
verkalýösins skal brotin á bak
aftur!
Þetta er bæði fomeskjuleg og
óskammfeilin kenning. Hún
er 200 ára gömul og byggist á
misskilningi. Á kreppuskeiði
ná fyrirtæki ekki aö selja alla
framleibslu sína, og allir verka-
menn ná ekki að selja vinnu
sína. Ef bæði verðlag og
vinnulaun lækka, helst raun-
kaupgjald óbreytt, en einmitt
það ákvarðar atvinnustig. Við
þessar aöstæður, þegar of mik-
ið framboð er bæði á vöm- og
vinnumarkaðnum, nær hag-
kerfiö ekki aö rétta við sjálf-
krafa, jafnvel þótt bæbi verð
og vinnulaun séu sveigjanleg.
Til þess að fá hjólin til aö snú-
ast, verða stjórnvöld að auka
eftirspurnina með atvinnu-
framkvæmdum.
Kauplækkun og aukinn
launamismunur, sem henni
fylgir, mun því ekki efla at-
vinnu, eins og Þorvaldur segir.
Þvert á móti mun aukinn
launajöfhuður geta það. Þannig
mætti hafa hærra skattþrep á
hærri tekjur og hátekjur, en
nota féð til að auka umsvif og
vibskipti.
Síðan frjálshyggjumenn
hreiðmðu um sig í Alþýðu-
flokknum, hrynur fylgið af
honum. Hann er nú lang-
minnsti flokkurinn í landinu
og kann að þurrkast út í næstu
kosningum. Hlálegt er að
hlýöa á Sighvat Björgvinsson
tala fjálglega um blessun sam-
keppninnar á fundi Félags ísl.
stórkaupmanna, meðan Guð-
mundur Ámi Stefánsson held-
ur áfram að rífa niður velferð-
arkerfið. Samkeppnin hefir
knúb fyrirtæki til aö framleiöa
æ meiri vömr með æ færri
verkamönnum. Uppsagnir
starfsliðs og atvinnuleysi setja
svip sinn á hagkerfi allra
OECD-ríkja.
Viðskiptafrceðmgur