Réttur - 01.04.1980, Blaðsíða 2

Það er helst að örli á ábyrgðartilfinningu hjá vissum stjórnmálaforingj-
um Vestur-Evrópu, er þeir horfast í augu í tortímingarhættu af hendi trúar-
ofstækismannanna, en eru raunsæismenn sjálfir. Wilhelm Schmidt, ríkis-
kanslari Vestur-Þýskalands segir: ,,Að tala um Afghanistanmálið sem mestu
stjórnmálakreppu eftirstríðsáranna er hlægilegt." ,,Spiegel“ telur utanríkis-
pólitík Bandaríkjanna hrunda til grunna fyrir aðgerðir Carters (5. maí blað-
ið). Giscard d’Estaing, Frakklandsforseti, telur ekki Carter ráða því við
hverja hann tali (Varsjár-fundurinn með Bresjnev). - Það er sem ómur væri
af sjálfstæðissvari forna íslendingsins: „Heyra má eg erkibiskups boðskap,
en ráðinn er eg í að hafa hann að engu.“ - Jafnvel ábyrgir stjórnmálaritarar
í Washington telja Carter sæmast að afsala sér tilkalli til forsetaembættis.
Þeir íslenskir stjórnmálamenn taka á sig þyngstu ábyrgð, sem með því
að blekkja þjóðina, gera hana að fórnarlambi þess tortimingarstríðs, sem
Bandaríkjaforseti, fullur ofmetnaðar auðs og atomsprengna vegna, kynni
að hleypa af stokkunum í alblindu ofstæki sínu. Þeirra huggun er máske
sú, að engir yrðu eftir til að kalla þá til ábyrgðar fyrir verk sín.
Heimskreppa auðvaldsins breiðist út. Það er sem hægur efnahagslegur
jarðskjálfti fari um auðvaldsheiminn, svo jafnvel auðrisar riða til falls. Stál-
hringur Bandaríkjanna (U.S. Steel Co) tilkynnir 40% minnkun pantana á
5 vikum. Chrysler, þriðji stærsti bílahringur Bandaríkjanna, er á barmi gjald-
þrotsins og óvíst að honum verði bjargað. í Vestur-Þýskalandi berst AEG,
næststærsti rafmagnshringur landsins, við hættuna á hruni. í Bretlandi er
allur bílaiðnaðurinn í bráðri hættu. - Þannig mætti lengi telja.
Skammsýnir atvinnurekendur hér heima eru farnir að kvarta yfir „frels-
inu“, er þeir gáfu Efta-hringunum til að drepa sig. Útflytjendur óttast hrun
markaða í auðvaldsheimi.
Það er hægt að halda þessari kreppu utan íslands, ef beitt er víðsýni og
stórhug í viðskiptum, en ekki bara rekin vægðarlaus yfirstéttar-verðbólga,
gengislækkun að amerísku undirlagi eða trúað á fals-frelsi leiftursóknar-
boðbera. 1958 var þriðjungur íslenskrar utanríkisverslunar utan við kreppu-
sjúkan kapítalismann - og gæti verið meiri nú, ef menn þyrðu - fyrir Was-
hington.
„Réttur“ hefur undanfarið einbeitt sér allmikið að heimsmálunum. Við
vonum að næsta hefti verði fyrst og fremst helgað innanlandsmálunum:
tveggja ára vinstri stjórn í Reykjavík og stjórnmálaþróun landsins eftir að
leiftursókn afturhaldsins var hnekkt.
66