Réttur - 01.04.1980, Blaðsíða 31

nýlendum, — og undanfarin ár hefur
auður auðhringanna vaxið, en lífskjör
nýfrjálsu þjóðanna versna, ekki síst vegna
vaxtagreiðslu af okurlánum til fram-
kvæmda.
Hvað er hægt að gera?
Hvað gerði Jón Sigurðsson forseti
þegar hann hafði forustuna í frelsisbar-
áttu okkar við dönsku yfirstéttina?
Hann reiknaði út hvernig danska yfir-
stéttin hefði arðrænt íslendinga allar ald-
irnar, sem l'sland var meðhöndlað sem
nýlenda. Hann lagði reikningana á borð-
ið og krafðist þess að danska yfirstéttar-
ríkið greiddi til baka það, sem það lét
ræna og stela af íslendingum.
Ber okkur íslendingum, sem sjálfir vor-
um í meir en fimm aldir meðhöndlaðir
sem nýlenda, ekki siðferðileg skylda til
að reyna að stuðla að því að þeim þjóð-
um, sem nú öðlast stjórnfrelsi eftir fórn-
freka baráttu, sé að nokkru bætt það rán,
sem þær hafa orðið að þola af hinum
ríku nýlenduræningjum?
Mig langar til að minna á í jressu sam-
bandi á þingsályktunartillögu, sem ég
flutti á Aljringi 1965 (125. mál. Þingskj.
250 S.Þ.) og prenta liana hér á eftir ásamt
greinargerð.
Tillaga til þingsálýktunar
um, að ísland beiti sér á þingi Sameinuðu þjóð-
anna fyrir tillögum um reikningsskil hinna rændu
þjóða við þær riku.
Flm.: Einar Olgeirsson.
Alþingi áiyktar, að sendinefnd íslands á þingi
Sameinuöu þjóöanna næsta haust skuli leggja
fram tillögur um reikningsskil af hálfu hinna
rændu þjóða heims, sem um árabil eða aldir hafa
veriS arSrændar sem nýlendur, viS þau rikí, sem
á einn eSa annan hátt hafa drottnaS ýfir þeim
eSa rænt þær. Þessar tillögur skulu í aSalatriSum
fylgja hugmyndum þeim, er Jón Sigurösson for-
seti setti fram, er hann færSi rök aS kröfum fs-
lendinga á hendur Dönum.
Tillögur þessar skulu fela þaS í sér, aS reynt
skuli aS meta þaS tjón, sem yfirstéttir Evrópu
og Bandaríkjanna hafa unniS þjóSum þeim, sem
byggja Afríku, Asíu og SuSur-Ameríku, meS
mannránum, árásarstyrjöldum, frelsissviptingu,
aröráni og hvers konar kúgun og misrétti á und-
anförnum öldum og fram á þennan dag.
Þegar þessi upphæS er fundin, skal jafna henni
niöur á þær þjóSir, sem arSrænt hafa nýlendur á
undanförnum öldum, og skulu þær síSan greiSa
á ákveSnu alllöngu árabili upphæS þessa í sjóS,
sem vera skal undir stjórn SameinuSu þjóSanna.
SjóS þennan skal síðan nota til að byggja upp
atvinnulíf hinna fátæku þjóða heims samkvæmt
ákveSnum reglum, er tryggi, að hann sé einvörS-
ungu notaSur til aS koma upp framleiSslutækjum
í friSsamlegum tilgangi, skólum, sjúkrahúsum og
öðrum stofnunum, er flýti fýrir atvinnulegum og
félagslegum framförum viSkomandi þjóSar. Skal
heildaráætlun um notkun sjóSsins samin af þar
til kjörinni nefnd Sameinuðu þjóðanna og sér-
áætlun fyrir hvert land í samráði við stjórn þess.
Allt, sem byggt er fýrir fé þessa sjóSs, skal af-
hent viðkomandi þjóð til eignar kvaðalaust.
1 sendinefnd þeirri, er flytur þessar tillögur á
þingi SameinuSu þjóðanna, skulu fulltrúar allra
þingflokka eiga sæti.
GreinargerS.
Eitt allra alvarlegasta vandamál nútimans er sú
staðreýnd, að þjóðir, er telja um 2000 milljónir
manna eða meiri hluta mannkyns, lifa viS lífskjör
sem eru svo miklu bágari en iSnaSarþjóðanna i
Evrópu og Norður-Ameríku, að mótsetningarnar
milli þessara þjóSahópa ógna friSi og öryggi
heims meir en flest annað. Og þessar mótssetn-
ingar vaxa meS ári hverju. Arðrán auðhringa i
iSnaSarlöndunum á auSlindum fátæku þjóSanna
eýkst í sfellu: verSlag á hráefnum frá þessum
þjóSum er lækkaS (kakó frá Ghana, gúmmi frá
lndónesíu t.d. hefur undanfariS fallið um helm-
ing), en verSlag á iðnaðarvörum er hækkaS.
ÞjóSir Afriku, Asíu og SuSur-Ameríku hafa allar
95