Náttúrufræðingurinn - 1938, Blaðsíða 34

160 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
.................I..........................
á hæð og 5 mm að þvermáli, fæst með 300 rúmsentímetra flösku
aðeins lítið gos (5—10 cm), en sé efri endinn dreginn út í odd
(þrengdur eins og sýnt er á myndinni) verður gosið öflugra, eða
allt að 1—1,5 metrar. Með því að auka mótstöðuna, sem yfirvinna
skal (þrengja pípuna), eykst þannig goskrafturinn. En stærðar-
hlutföllin í þessari „gospípu“ svara engan veginn til stærðarhlut-
fallanna í gospípu Geysis, og séu hlutföllin milli lengdar og vídd-
ar í „gospípu" þessa gervi-Geysis höfð þau sömu og í Geysi sjálf-
um, fæst ekkert gos, hvort sem flaskan er stór eða lítil. Auk þess
er engin mjódd efst á gospípu Geysis, sem svarað geti til „odds-
ins“ á líkaninu. Af þessu sést, að það er rangt að líkja þessum
tveimur gospípum saman. Hins vegar er ekkert því til fyrirstöðu,
að „gospípa“ líkansins svari til ganga þeirra, sem liggja inn í
gospípu Geysis.
Til þess að skýra þetta nánar, var búið til áhaldið, sem sýnt er
á 6. mynd. Pípah, sem sést mitt á vinstra helmingi myndarinnar,
6. mynd. Líkan til þess að skýra Geysis-gosin. (Tuxen).
er með réttum „Geysishlutföllum", en minnkuð 100 sinnum. í 12
„metra“ dýpi liggja inn i hana tvær pípur, „gangar“, beygðar á
sama hátt og hjá Lang, og liggja þær hvor frá sínu „hólfi“, þ. e.
a. s. flösku, en flöskurnar eru hitaðar upp. í báðar flöskurnar
liggja vatnsleiðslur á sama hátt og í líkani því, sem sýnt er á
4. mynd. Vatnshæðin í flöskunum hægra megin á myndinni svar-
ar til hæðar grunnvatnsins.
Þegar vatnið í flöskunum byrjar að sjóða, sjást gufubólur stíga
upp og safnast í hnén á pípunum, en þegar þær hafa fengið næg-