Náttúrufræðingurinn - 1938, Blaðsíða 40

166 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iiiimiiimiiimimiiiimiiimiiimmiiiiiiiiimmiiimiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiii
saman án afláts, bæði dag og nótt. Á öllum tímum árs heyrist
einnig til þess hljóð, sem tákna mætti með „kjy kjo kia“. Engja-
svínið lifir á skordýrum og fleiri smádýrum. Það verpir í júní—
júlí og á 8—11, stundum 12—14 eða jafnvel 18 egg. Eggin eru
rjómagul, grænhvít, Ijós- eða dökkbrún með litlum rauðbrúnum
blettum og oftast stórum rauðbrúnum blettum á digra endanum.
Ilreiðrið er í hávöxnu grasi eða á kornökrum, og er aðeins grunn
laut, sem fóðruð er innan með grasstráum og blöðum.
Heimkynni engjasvínsins eru í Evrópu og Asíu. Á meginlandi
Evrópu ná varpstöðvar þess norður að heimskautsbaug, en suður-
takmörk varpsvæðisins eru Pyreneafjöll, S.-Frakkland, N.-Ítalía,
Makedónía, Búlgaría, Rúmenía, Krím og Kákasus. Ennfremur
verpir það á Bretlandseyjum og í Færeyjum (lítið). Varpstöðvar
þess í Asíu eru V.-Síbería, Altai, Kirgísasteppurnar, Turkestan,
N.-Persía, Palestína og Litla-Asía. Á haustin og veturna sést
engjasvínið í löndunum allt í kring um Miðjarðarhafið og í Ara-
bíu, Mesopotamíu og S.-Persíu, og í Afríku ennfremur í Sudan,
Uganda, Nyasalandi og jafnvel Höfðalandi. Loks hefir það náðzt
í Grænlandi.
Með tilliti til útbreiðslu engjasvínsins í nágrannalöndum vor-
um, er ekki ólíklegt, að það flækist hingað stöku sinnum, eink-
um fuglar frá norðanverðri Skandinavíu á haustin, enda þótt þess
hafi ekki orðið vart hér fyr en nú. — Á ensku er engjasvínið
kallað Corn-crake, á þýzku Wachtelkönig, á dönsku Vagtelkonge,
á norsku Agerrix og á sænsku Ángsknarr. íslenzkt nafn hefir
eðlilega ekki verið til á því hingað til, en mér hefir dottið í hug
að kalla það engjasvín, vegna skyldleika þess við keldusvínið.
2. Áflogakragi (Philomachus pugnax (L.)).
Ungur karlfugl þessarar tegundar var skotinn í Vestmanna-
eyjum 20. ágúst í sumar (1938), og fékk ég hann einnig fyrir
milligöngu Þorsteins Einarssonar. Fuglinn hafði verið einn sér
uppi á sjávarbakkanum, úti á svonefndum „Urðum“, austan á
Heimaey. Mál fuglsins voru þessi: Lengd alls fuglsins 313 mm,
vænglengd 190 mm, stéllengd 69 mm, neflengd 35,5 mm, ristar-
lengd 50 mm, miðtáarlengd (með kló) 28,5 mm, kló 7,8 mm. I
maganum voru 12 silakeppir (Otiorrhynchus arcticus 0. Fabr.) og
leifar af fleiri bjöllum (t. d. vængir af Calathus melanocephalus
(L.)), auk þess smásteinar.