Náttúrufræðingurinn - 1977, Blaðsíða 8

Erling Ólafsson og Hálfdán Björnsson:
Sandygla (Photedes stigmatica Ev.j
endurfundin á Islandi
Árið 1937 (2. sept.) fannst torkenni-
legt yglufiðrildi (Lepidoptera, Noc-
tuidae) á Kópaskeri við Axarfjörð
(finnandi A. N0rvang). Aðeins eitt
karldýr fannst, og er það varðveitt á
Zooiogisk Museum í Kaupmannahöfn
(Wolff, 1971).
Árið 1970 lýsti Wolff yglunni sem
nýrri tegund, Hypocoena dispersa
Wolff, eftir að hafa borið hana við
þær tegundir frá Evrópu og N.-Ame-
ríku, sem henni svipaði rnest til
(Wolff, 1970). Við nánari athugun
stuttu síðar kom í ljós, að hér var um
að ræða áður þekkta tegund, Photedes
sligmatica Ev., en sú tegund var að-
eins þekkt frá norðanverðri Asíu, frá
Úralfjöllum í vestri, austur eftir Sí-
beríu, Mongólíu og allt austur til
Amurlands við Okhotskahaf (Wolff,
1971).
Wolff taldi eintakið frá Kópaskeri
svo frábrugðið þeirn asísku, að um sér-
staka deilitegund væri að ræða. Hann
nefndi liana Photedes stigmatica ssp.
dispersa Wolff, 1971. Hefur tegundin
hlotið nafnið sandygla á íslensku.
Ekki var ljóst, hvort hér var í raun
og veru um íslenska tegund að ræða,
þar sem eintakið, sem fannst á Kópa-
skeri fyrir um 40 árum, hefði alveg
eins getað verið slæðingur erlendis
frá. Það var ekki fyrr en sumarið
1976, að hið sanna kom í Ijós.
Hinn 26. júní 1976 fór annar okk-
ar (H. B.) um Skeiðarársand niður
með Stóra-Sandál, sem fellur til sjávar
vestan Skeiðarár. Fundust þar nokkur
eintök af ókennilegri yglutegund. Það
var ekki fyrr en síðar unr sumarið, er
N. L. Wolff hafði fengið eintök til
athugunar, að í ljós kom, að um sand-
yglu var að ræða.
Dagana 1. og 4. júlí fundust enn
fleiri sandyglur á sama stað eða 150—
200 dýr. Fiðrildin héldu sig einkum
í stórvaxinni hrossanál (Juncus arc-
ticus), sem óx þarna víða í þéttum
toppum. Fundarstaðurinn var um
það bil miðja vegu milli vegarins og
sjávar (um 7 km neðan við veginn).
Þar falla smálækir um sandflákana.
Ýmsar tegundir melaplantna uxu þar
í nokkuð grófum roksandi. Melkollar
eru víða í námunda við fundarstað-
inn, en leirur austan við hann.
Auðsýnilegt var, að sandyglurnar
verptu eggjum sínum á hrossanálina.
Mikið bar á brúnleitum lirfum fiðr-
ildanna í hrossanálartoppunum, eink-
Náttúrufræðingurinn, 46 (3), 1976
118