Andvari - 01.01.1991, Page 84

82
AÐALGEIR KRISTJÁNSSON
ANDVARI
eftir að hann var jarðaður og bað leyfis að mega gefa út ljóðmæli hans.
Það leyfi var góðfúslega veitt með bréfi frá Hallgrími Tómassyni á Steins-
stöðum 1. október 1845.65 Upphaflega ætluðu þeir Brynjólfur og Konráð að
gefa Ijóðmæli Jónasar út sjálfir, en sú ákvörðun breyttist þannig að Brynjólf-
ur keypti hlut Konráðs og seldi Bókmenntafélaginu síðan upplagið.66 Þegar
Bókmenntafélagið gaf ljóðmæli Jónasar út á ný 1883 var Konráð í undirbún-
ingsnefndinni, en Hannes Hafstein vann verkið og ritaði inngangsorð.
„Konráð átti aldrei mikið af bókum, og aldrei hef eg séð jafn þunnskipað
bókasafn hjá neinum vísindamanni“, segir Gröndal í Dægradvöl.67 Svo vel
vill til að varðveitt er prentuð skrá yfir bókasafnið sem hann lét eftir sig.68 Af
henni má ráða að verulegur hluti af bókakosti hans hafi áskotnast honum á
síðustu áratugum ævinnar. í uppboðsskránni eru 786 nr. og eins og vænta má
lýtur bókaeignin að þeim fræðum sem hann hafði fengist við á langri ævi.
Þegar augum er rennt yfir bókaeign Konráðs kynni einhverjum að finnast að
ekki sé út í bláinn mælt þegar Gröndal segir um bragarsmíði og fræðistörf
hans: „Konráð var allt of formel, til að geta verið eiginlegt skáld; þar að auki
lítt lesinn, en takmarkaður specialist í norrænu og íslensku“.69
VIII
Félagslíf meðal íslendinga í Kaupmannahöfn stóð með miklum blóma á ára-
tugnum 1840-50. Áður hefir verið greint frá Fjölnisfélaginu og sérstakt félag
gaf út Ný félagsrit. Pá var Konráð annar frumkvöðullinn að stofnun hóf-
semdarfélags sem varð til innan vébanda Fjölnisfélagsins í upphafi. Það ent-
ist varla út áratuginn. Enn má nefna samkomur sem báru heitið „Almennir
fundir íslendinga“ þar sem þjóðmál voru rædd. Þær áttu sér einnig skamma
ævi, en Konráð kom þar nokkuð við sögu. Grírnur Thomsen var virkur félagi
í „skandinavísku félagi“, en margir voru því mótfallnir að íslendingar blönd-
uðu sér í stefnumál þess og Konráð var í þeim flokki. Ólík afstaða Þorleifs
Repps og Gríms Thomsens út af þátttöku í „skandinavíska félaginu“ varð til
þess að „Almennir fundir“ leystust upp.
Pessi áratugur varð Konráði mótdrægur um margt. Árið 1841 andaðist
Tómas Sæmundsson og fjórum árum síðar Jónas Hallgrímsson, vorið 1845.
Þyngri harmur beið hans á næsta ári þegar hann missti heitmey sína og móðir
hans andaðist í upphafi árs 1847. Fjölnir hætti þá að koma út og Fjölnisfélag-
ið leystist upp. Enn dró bliku á loft sumarið 1850 þegar Brynjólfur Pétursson
veiktist alvarlega. Hann andaðist haustið 1851. Við þetta bættust fjárhags-
vandræði og „villulíf“. Flokkurinn kringum Jón Sigurðsson efldist og Kon-