Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 11

ANDVARI
Guðmundur Finnbagason
7
hvort hann ætlaði sér að nema læknisfræði eða lesa lög. Guð-
mundur kvaðst ekki hafa hug á neinu af þessu. Hann ætlaði
að verða rithöfundur. Séra Einar sagði þess litla von, að hann
gæti lifað á slíkum störfum, en hvað sem því leið, breytti hann
ákvörðun sinni og hét að taka við Guðmundi. Guðmundur var
síðan hjá séra Einari til haustsins 1892, en tók þá próf inn í
þriðja bekk latínuskólans. Hann reyndist frábær námsmaður
og lauk stúdentsprófi með ágætiseinkunn vorið 1896. Þeir, sem
kynntust honum á skólaárum hans í Reykjavík, láta mjög af
því, hve mikið hafi verið fjör hans, áhugi hans og málreifni.
Hann vann fyrir námskostnaði sínurn á surnrin, og þó að hann
stundaði námið svo vel sem próf hans sýndi, var hann enginn
bókormur.
Mörgum varð það, senr höfðu lítinn eða engan fjárkost, að
stefna stytztu leið til embættis að loknu stúdentsprófi. En Guð-
mundur var sama sinnis og þá er hann ræddi við séra Einar
fyrir sex árum austur í Kirkjubæ. Sumarið 1896 fór hann utan
og tók að stunda nám í sálarfræði og heimspeki við háskólann
i Kaupnrannahöfn, lagði höfuðáherzluna á sálarfræðina. Aðal-
kennari hans var Harald Höfding, en mjög þótti Guðmundi
koma til fyrirlestra Alfreds Lehmanns, sem þá var dósent, en
síðar varð prófessor í tilraunasálarfræði. Guðmundur las margt
°g mikið utan námsgreina sinna og tók öflugan þátt í félagslífi
stúdenta. Hann þýddi og nokkuð af skáldskap og um bókmenntir,
°g er mér þar tvennt ríkast í buga, Þýtur í skóginum í Sögum frá
Síberíu eftir Korolenko og JShUíharbókmenntir NorÖmanna,
snilldargrein eftir skáldjöfurinn Björnson. En Guðmundur tók
meistarapróf með lofsamlegum vitnisburði eftir fimrn vetra nám
~ vorið 1901.
Hann sótti urn styrk úr sjóði Hannesar Arnasonar, en fékk
hann ekki. En nú var á döfinni að setja fræðslulöggjöf á íslandi,
°g veitti Alþingi Guðmundi 2000 króna styrk á ári í tvö ár
bl þess að kynna sér fyrirkomulag fræðslumála erlendis. Guð-
mundur gekk að þessu starfi af alhug, ferðaðist um Norður-