Andvari - 01.01.1951, Page 57

andvabi
Gervinöfn í Ölkofra þætti
53
„Herra, í orlofi að tala, get eg flestum verði eigi allhægt að
stjóma ríkinu, nema þeim sem hann leggur hendur og höfuð
a sem hann vill. Er og svo mikið ríki hans á landinu, að yðar
menn skulu varla svo við horfa sem þeir þykjast mannan til hafa
eður skaplyndi“.8) Árið eftir ritar svo Árni biskup Magnúsi kon-
ungi bréf. Ræðir hann þar „um formenn og ríkisstjóm á íslandi
°g segir biskup Hrafn Oddsson bezt fallinn af íslenzkum mönn-
um til þess að ráða öllu íslandi . . . Hann segir og, að höfð-
mgjar voru ósamþykkir sín í milli, en allir trúir konunginum. Þar
næst stóð sú klausa, að biskup kvaðst nær við alla handgengna
menn vel koma skapi, utan við Þorvarð“.°) Er ekki vandséð, hvað
biskup er að fara, og góðurn árangri virðist hann hafa náð. Voru
þeir og miklir vinir, Magnús konungur og Árni biskup.
Sumarið 1277 sigldu báðir umboðsmenn konungs á íslandi,
Hrafn og Þorvarður. Voru þeir þá erlendis í tvö ár. Mun Sig-
hvatur Hálfdanarson hafa gegnt embætti Þorvarðs mágs síns á
meðan. Árið 1279 var nýskipan gerð á landstjórninni. Hlaut
Hrafn forstjórn yfir öllu Islandi og tignarheitið merkismaður.
Gerðist nú uppgangur Ásgríms Þorsteinssonar, hins gamla vinar
°g samherja Hrafns, brátt mikill, en Þorvarður hverfur í skugg-
ann um langt árabil. Er hans aðeins einu sinni getið í sambandi
Hð landstjómarmál á næsta áratug. Það var sumarið 1281. Fór
bann af landi brott á því ári og virðist hafa að þessu sinni dvalizt
erlendis um alllangt skeið. Kemur það varla til mála, að Ölkofra
þáttur sé skráður eftir að Þorvarður lét af völdum og réðst til
langdvalar í Noregi.
Ovinátta Þorvarðs og Árna biskups átti rót að rekja til af-
skipta biskups af embættisrekstri hans. Kemur þetta ljóst fram í
bréfi Þorvarðs 1276, þ ar sem kvartað er yfir því, að valdsmenn
i vart framfylgt lögum og rétti í landinu vegna ofríkis
Frá höfuðorsök óþykktarinnar er þannig greint í
„Sá hlutur dró og mjög til sundurþykkis með þeim,
^ð biskup tók þann mann til sín, er Ketill hét og var sonur
etus prests Þorlákssonar, og lét skipta peningum hans með
mnungs gc
biskupsins.
Árna söcm-