Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 84

80
Barði Guðmundsson
ANDVARI
og ýmist greyptar í skrautborða, er náði kringum hjálminn, eða
galtarlíkan var fest ofan á hjálmkollinn. Fornleifafundir hafa
staðfest frásagnirnar um svínalíkönin á hjálmum, og mun enginn
þeirra vera yngri en frá 7. öld. Beowulfskvæðið má með réttu
kenna við Skjöldungana, sem komnir voru frá hinum háa Hálf-
dani eins og Ottar heimski. Og nú bregður svo einkennilega við,
að engin fornaldarhetja er svo umkringd af svínasögnum sem
Hrólfur kraki bróðursonur Hróars konungs Hálfdanssonar:
Þegar Flrólfur heimsækir Aðils konung í Uppsölum, stjúpföður
sinn, verður hann fyrir grimmilegri aðsókn galtar, sem Aðils
blótaði. Yrsa drottning gefur syni sínum hringinn Svíagrís. Á
flóttanum frá Uppsölum kastar Hrólfur hringnum fyrir framan
ASils konung, sem eftir sótti. Og er Aðalis laut eftir hringnum
varð Hrólfi að orði: „Svínbeygða eg nú þann, sem Svíanna er
ríkastur". Loks ræður „einn ógurlegur galti“ úrslitum í Skuldar-
bardaga. „Flýgur ör af hverju hans burstarhári, og drepur hann
hirðmenn Hrólfs konungs hrönnum niður með fádæmum". 011
eru dæmi þessi úr sögu Hrólfs konungs kraka.
Snorri Sturluson greinir einnig frá merkilegum svínasögnum,
sem varða Flrólf kraka. Studdur af köppum Hrólfs fellir Aðils
konungur Ála hinn upplenzka og „tók af honum dauðum hjálm-
inn Hildisvín og hest hans Hrafn. Þá beiddust þeir berserkir
Hrólfs kraka að taka mála sinn . . . og umfram beiddust þeir
að flytja Flrólfi kraka kostgripi þá, er þeir kusu til handa honum-
Það var hjálmurinn Hildigöltur og brynjan Finnsleif, er á hvor-
ugu festi jám, og gullhringur sá, er kallaÖur var Svíagrís, er
átt höfðu langfeðgar Aðils".
Nú sjáum við, að það er engin hending, að svínasögur og
Hróð-nöfnin: Flróar, Hroðgeir og Hrólfur falla saman sem sér-
kenni á Saurbæjahreppunum. Hvort tveggja er eins og skáld-
menntin arfleifð dísanna af Hálfdanastofninum, sem stóðu fyrir
helgiathöfnum í Saurhæjunum. Og með djúpri undrun veitum
við því athygli, að fomstugeltirnir í svínahjörðum Ingimundar
gamla og Helga magra eru heiðraðir með fornfrægum hetjunöfn-