Andvari - 01.01.1951, Blaðsíða 36

32
Barði Guðmundsson
ANDVARI
Kjami þessarar greinar er sem sjá má upphlaup Odda skeið-
kolls. Samt er frásögnin miðuð við nærveru Þorvarðs úr Saur-
bæ, sem annars kemur ekkert hér við sögu. Er mjög ólíklegt
að nokkmm hefði dottið í hug að geta um fund Ljósvetning-
anna og Þorvarðs á veginum nema þeim, sem hefir söguna haft
eftir honum. Þegar svo vitað er, að Þórður sonur hans var
tengdasonur höfundar íslendinga sögu, má næsta ljóst vera að
frásaga þessi sé komin frá Saurbæjarfeðgum. Og hún hefir verið
rík í minni þess manns, sem samdi Ljósvetninga sögu. Tvisvar er
Höskuldur Þorvarðsson látinn í sögunni bera vopn á mann, og
heitir sá Oddi, er fyrir verður. Gerist þetta í Fnjóskadalsför
Eyjólfs halta, er hann sótti eindagann í Friðgerðarmálinu:
„Höskuldur sneri að Odda örðugum, er þeir snem hestunum,
og nam öxarhyrnan í milli herða honum. Komust þeir svo aftur
til sama lands. Þá mælti Oddi: „Eigi sækist nú skjótt reiðin“.
Eyjólfur mælti: „Eigi munum við enn skildir". Þá var mönnum
hleypt til féránsdóma á hvem bæ“.
Ef ekki væri um heimildatengsl að ræða, mætti það þykja
undarlegt að Höskuldar og Oddar eigi þrisvar í vopnaviðskiptum
sín á milli. En hér eru þau áreiðanlega fyrir hendi. Það eru
ekki bara nöfnin Höskuldur og Oddi, sem benda til sambands
milli frásagnanna. í háðum heimildum er aðeins skýrt frá einu
höggi er fallið hafi þá er Höskuldamir og Oddamir eigast við,
og það er greitt manni á hesthaki, sem hleypir á brott ósærður.
Á báðum stöðum er það Ljósvetningurinn, sem tilræðið veitir.
Hér af leiðir nafnabrenglið í Ljósvetninga sögu. Þar heggur
Ljósvetningurinn Höskuldur til Odda, en í Valahrísum lijó Ljós-
vctningurinn Oddi til Höskulds. Síðar í sögunni verður svo
vart hugrenningatengsla höfundar á milli Oddanna. Þegar Oddi
frá Höfða kemur á fund Knúts konungs ríka, segir konungur
við hann: „Hvort barðist þessi Oddinn við frændur sína á ls-
landi?“ Oddi svarar: „Þar voru þeir menn, er mér voru skyldir,
en eg vægja í móti“. Spuming konungs sýnir að höfundur hefir
haft báða Oddana í huga, því það var Oddi skeiðkollur en ekki