Tímarit iðnaðarmanna - 01.02.1942, Blaðsíða 13

Tímarit iðnaðarmanna XV. 1. 1942
Forréttindi í þjóðfélaginu.
Samlagningarmerki Timans skrifar forystu-
grein i 4. tölublaðið, er út kom stuttu eftir
vinnustöðvun iðnaðarmanna, þar sem mjög er
sveigt að þeim og berlega kemur í ljós, bvern-
allir vona, að ekki sé langt undan, að við [á-
um aftur ein að njóta landsins og beirra gæða,
sem þjóðin ein á.
Iðnaðarmenn, og þá aðra, sem heiðrað hafa
félag vort með nærveru sinni hér í kvöhl, vil
ég hiðja að rísa úr sætum sínum til virðingar
þeirri konu, sem hlúð hefir og alið hinn ís-
lenzka stofn.
Á eftir þessum ræðum fluttu þakkar- og
hvatningarávörp: Bjarni Bénediktsson, borgar-
stjóri. Emil Jónsson, form. Iðnaðarmannafélags
Hafnarfjarðar, Jón Halldórsson, húsgágnasm.-
meistari, og Eggerl Kristjánsson, kaupm.
Á milli ræðanna var sungið með aðstoð
bljómsveitar hótelsins og Ivarlakór Iðnaðar-
manna söng nokkur ættjarðarlög við ágætar
viðtökur.
Að loknum ræðuböldum kvaddi formaður
sér bljóðs og bað menn að minnast alveg sér-
staklega íslenzku sjómannastéttarinnar. Var
það gert með þróttmiklu íslenzku liúrra og á
eftir sungið.
Félaginu barst fjöldi skeyta frá einstökum
mönnum og félögum og auk þess skrautrituð
ávörj) frá Félagi ísl. iðnrekenda og Iðnaðar-
mannafélaginu í Hafnarfirði. Félagsstjórnin gaf
áletraða borðbjöllu úr silfri, binn bezta grip,
sem gert bafði Óskai- Gislason gullsmiður í
Reykjavík.
Veizluborð voru upp tekin um ld. 11, en eftir
það stiginn dans til kl. 4 um nóttina. Sátu sam-
kvæmisgestir við smáborð um alla salina, og
drukku kaffi og léll vín, sem sjálf ríkisstjórnin
bafði leyft að veitt væri. Voru tíðar beimsóknir
milli borðanna og ríkti bin bezta veizlugleði all-
an tímann. Stjórn félagsins veitti gestum þess
óspart og skemmti þeim með srvmræðum og
bljómlist. Þótti öllum bófið hafa tekizt lnð
bezta, og ber fyrst og fremst að þakka það fé-
lagsstjórninni.
ig þetta „merki“ blaðsins lítur á iðnaðarmenn
og aðstöðu þeirra. Af því að alltof fáir iðnaðar-
menn sjá þetta stjórnmálablað, þykir rétt að
prenla hér upp þá hluta greinarinnar, sem meslu
máli skipta:
„Nokkrir fámennir liópar, er töldu sig bafa
sterka aðstöðu, böfðu þá sett tvo kosti: kaup-
bækkun eða vinnustöðvun.
Þessir bópar bafa fengið þau forréttindi í
þjóðfélaginu að geta ákveðið, hve margir fái
yfir böfuð að læra störf þau, er þeir stunda,
— ekki af því, að störfin séu svo vandlærð eða
krefjist mikilla fórna á námstímanum, heldur
til að tryggja þeim slöðuga atvinnu og sem
uæst sjálfdæmi um launakjör.
Þessi forréttindi hefir þjóðfélagið veitt þeim
fram yfir aðrar atvinnugreinar, án þess að krefj-
ast nokkurs á móti eða leggja þeim á herðar
sérstakar skyldur“.
IJið opinbera sér sér ekki fært að liafa svo
mikið sem stutt námsskeið fyrir iðnaðarmenn.
Þeir verða sjálfir algerlega að kosta menntun
og viðhald stéttarinnar. Þeir fá aðeins auðvirði-
legan styrk frá ríkinu til kvöldskóla sinna. Svo
er ekki um aðrar stéttir og sizt af öllu mennta-
stéttina. Fyrir bana eru til margir ríkisskól-
ar, fjöldi rikisstyrkja og rikislaunaðir kennar-
ar í bundraðatali. Því skyldu þá iðnaðarmenn
ekki líka ráða því, bvað þeir kenna mörgum
iðn sína? Samlagningarmerkið telur þó líklega
ekki rétt að gefa út bráðabirgðalög, sem þvinga
meistara til að taka nemendur?
Þvílík forréttindi!!! Það eru þó ekki nema 3
ár siðan að við sjálft lá, að stórliópar liúsa-
smiða og múrara í Reykjavík yrðu að leita
bæjarstyrks til framdráttar sér og sínum, vegna
þess, að þeim var meinað að kaupa el'ni til iðn-
aðar. Þótt þeir sendu hverja nefndina á eftir
annarri til bæjar- og ríkisstjórnar, fékkst engin
úrlausn. Þegar svo óviðkomandi öfl breyta á-
standinu, eru laghentir menn og klaufar látnir
vinna iðnaðarmannastörf óátalið að mestu. Og
því skyldu iðnaðarmenn ekki vilja verðleggja
vöru sína sjálfir eins og aðrir menn? Svo kem-
ur þessi spádómlega hugleiðing:
„Víkjum aftur að Al])ýðuflokknum og spila-
mennsku lians. Hann bugsar á þessa leið: Iðn-
7