Vesturland - 01.01.1972, Blaðsíða 7

aans> afcsoFœxxxn aanuFSJxsnsxnxm
7
bæra listgáfu og kunnáttu.
Talið er að séra Hjalti hafi
byggt Vatnsfjarðarkirkju að
nýju og málað hana og
skreytt forkunnar fögrum
myndum. Nokkru eftir and-
lát hans hafi kirkjan verið
endurmáluð og höfðu þá horf-
ið eða skemmzt málverk séra
Hjalta. Sagan segir að hann
hafi þá í draumi birzt einum
þeirra, er verkið unnu og
kveðið þessa vísu:
Lífs hjá Guði lifi ég enn,
leystur af öllum pínum.
Hafið þið brjálað, heillamenn,
handaverkunum minum.
Séra Hjalti andaðist árið
1754.
Vorið 1811 var séra Arnóri
Jónssyni, prófasti frá Hesti
í Borgarfirði, veittur Vatns-
fjörður. Séra Arnór var mik-
ill gáfu- og lærdómsmaður og
skáld gott. Kunnastur mun
hann vera fyrir kvæðadeilur
þær, er hann lenti í við séra
Jón Þorláksson á Bægisá.
Voru þeir báðir harðskeyttir
og óvægnir og ærið grófir
í kveðskap sínum.
í sálmabók vorri er enn í
dag þrír sálmar eftir séra
Arnór. Er það þeir: Hátt upp
í hæðir; Til hafs sól hraðar
sér; og fermingarsálmurinn
Drottinn þú, drottinn að há-
tign stór.
Eftir séra Arnór kom í
Vatnsfjörð árið 1854, séra
Þórarinn Böðvarsson, hinn
merkasti prestur og búhöld-
ur mikill. Lét hann meðal
annars stunda sjávarútveg
frá Vatnsfirði með góðum ár-
angri. Hann var mjög vel
látinn af sóknarbörnum sín-
um, og vildu héraðsbúar
hlíta forustu hans og forsjá
í hvívetna.
Hann er þó einn þeirra fáu
Vatnsf jarðarpresta, er sótt
hafa burt þaðan um annað
prestakall. Hann fluttist ár-
ið 1868 að Görðum á Álfta-
nesi og dvaldist þar til ævi-
loka. Árið 1874 gaf hann út
Lestrarbók handa alþýðu.
Var hún í senn fræðirit og
skemmtilestur og naut því
sérstakra vinsælda um land
allt.
Frá 1872—1928 sátu þrír
prestar í Vatnsfirði. Voru það
þeir séra Þórarinn Kristjáns-
scn, séra Stefán Stephensen
cg séra Páll Ólafsson. Voru
þeir allir virðulegir kenni-
menn og merkir prestar, sem
sátu Vatnsfjörð með rausn
og myndarbrag. Nutu þeir
allir vinsælda og traustc hjá
söfnuðum sínum.
Vatnsfjörður þótti löngum
kosta bújörð og tekjuhátt
prestssetur. Biskuparnir
veittu staðinn æði oft frænd-
um sínum eða vildarvinum.
Snemma hefir Vatnsfjörður
verið hátt metinn, því Björn
Jórsalafari kaupir hálfan
Vatnsfjörð ásamt hálfri Borg
arey fyrir 150 hundruð, þ.e.
150 kýrverð, og jók hann þó
gagn cg gæði jarðarinnar að
miklum mun eftir það með
stórmannlegum gjöfum, jörð-
um og ítökum, er hann lagði
til Vatnsfjarðarkirkju. Þess-
ar aukatekjur voru geysileg-
ur styrkur fyrir búskap prest
anna í Vatnsfirði, og gerðu
brauðið mjög eftirsótt. Vatns-
fjarðarprestar sátu við þessi
gömlu launakjör til ársins
1929.
Ég held að öllum, sem kynn
ast Vatnsfirði og dvelja þar,
þyki þar fallegt og staðar-
legt. Upp af Vatnsfirði vest-
anmegin rísa þverhníptir,
tignarlegir hjallar, hver upp
af öðrum. Einn þeirra er
TrlEODORUSÍÍ
Málverk af Þórði biskupi Þorlákssyni og Guðríði Gísladóttur konu hans eftir sr. Hjalta
Þorsteinsson. (Ljósm.: Gísli Gestsson)
Stóll eftir sr. Hjalta Þorsteinson. Hann sat í þessum stól
og messaði eftir að hann gat ekki gengið vegna ellihrum-
leika. (Ljósm.: Gísli Gestsson)
Grettishjalli. Á honum stend-
ur allstór friðlýst varða,
Grettisvarða, sem munnmælin
herma að Grettir hafi reist
er hann dvaldi í Vatnsfirði í
skjóii Þorbjargar digru.
Af ,,Töflu“, þar sem háls-
inn milli Vatnsfjarðar og
Skálavíkur ber hæst, er mjög
víðsýnt. Er einkar fagurt að
skyggnast þaðan um Isafjarð-
ardjúp, því stórbrotið lands-
lag blasir hvarvetna við.
Áður fyrri þjónaði Vatns-
fjarðarprestur aðeins heima-
kirkjunni í Vatnsfirði. Árið
1908 var bætt við hann þjón-
ustu í Kirkjubólsþingum og
Unaðsdalssókn, þ.e. við kirkj-
urnar á Nauteyri og Unaðs-
dal og bænahúsið á Melgras-
eyri. Áður en akvegur kom
um innhéruð Djúpsins, voru
ferðir til útkirknanna allar
farnar á sjó. Gátu þau ferða-
lög, sérstaklega að vetri til,
verið bæði erfið og tíma-
frek, en þau veittu engu að
síður mikla ánægju og holla
tilbreytingu.
Vatnsfjörður hefir yfirleitt
farið vel með presta sína,
enda hafa þeir unað þar hag
sínum vel og flestir dvalið þar
til æviloka.
Vænti ég þess og óska, að
Vatnsfjörður færi sem fyrr,
prestum og söfnuðum Vatns-
fjarðarprestakalls farsæld og
blessun um alla ókomna tíð.
Þorsteinn Jóhannesson.
Gleðili iíl nv ár!
Þökkum viðskiptin á liðnu ári.
Verzlunarfélaoið FFSTI
REYKJAVlK