Tíðindablaðið - 05.07.1974, Blaðsíða 5
TÍÐINDABLAÐIÐ fríggjadagin 5. juli 1974
' Kvinnurnar eru
ónøgdar við
hjúnarlógina
Vilja hava aldursmarkini fyri hjúnarløgum
lækkað og frælsari separatiónsreglur
Tann hjúnarlóg, sum er
galdandi í Føroyum, er frá
1920-unum. Tann nýggja
danska lógin frá 1969
hevur einaferð verið løgd
fyri tingið, men onki varð
gjørt við hana.
Hetta eru føroyskar
kvinnur ikki nøgdar við.
Umboð fyri Kvinnufelags-
samskipan Føroya hava
luttikið á einum fundi í
Finlandi, har kvinnur úr
øllum norðurlondum skiftu
orð um hjúnarlógina. I
einum skjali, sum varð
lagt fram á fundinum, setir
Kvinnufelagssamskipanin
fram sínar atfinningar.
Aldurs-
markið
Kvinnufeløgini hava kann-
að ta nýggju donsku
lógina og siga, at tey
kunnu góðtaka hesa lóg
við einstøkum broyting-
um.
Feløgini halda tað vera
dmuligt at lækka aldurs-
markið til 18 ár fyri
kvinnur og 20 ár fyri menn
eins og í Danmark,
íslandi, Norra og Svøriki.
Harafturímóti halda tey,
at aldursmarkið í Finlandi,
sum er 17 ár fyri kvinnur
og 18 ár fyri menn, er ov
lágt til okkara viðurskifti.
Feløgini halda, at um
ein kvinna giftist, áðrenn
hon var fylt 18 ár, hevði
hon í flestu førum ikki
kunnað gjørst nóg væl
andaliga búgvin.
Skilnaður
Kortini eru rættuliga nógv
ung hjúnarløg, har søkt
verður um undantak, sigur
Kvinnufelagssamskipan-
in. Tað vísir seg, at hesi
hjúnarløg ganga ikki so
væl. Tvær ferðir so mong
ung hjúnarløg halda ikki
enn hjúnarløg millum
meira tilkomin fólk. Tað
hevði tí verið ynskjandi, at
gjøllari upplýsingar vórðu
givnir um ta galdandi
hjúnarlógina og rættar-
reglurnar.
Tølini vísa, at í 1971
vóru 16 separatiónir og 26
skilnaðir. Tvey ár seinni
vóru 22 separatiónir og 16
skilnaðir, t.v.s. at talið á
separatiónum vaks, meðan
skilnaðimir fækkaðust.
Separatións-
tíðin
Kvinnufelagssamskipanin
visir á, at vit hava onga
familjuvegleiðing ella ráð-
geving og sigur, at tað
hevði verið ynskjandi, um
vit høvdu stovnar, har
serliga tey ungu kundu
fingið sakkøna hjálp og
høvi at tosa um sínar
spumingar.
Somuleiðis hevði tað
verið ynskjandi, at sak-
kønt fólk var til hjálpar, tá
eini hjún skiljast.
I tí núverandi donsku
lógini er separatiónstíðin
eitt ár. Tær føroysku
kvinnurnar vildu havt
hetta broytt til hálvtannað
ár. Sum gmnd føra tær
fram, at sjómenn em ofta
burtur í eitt heilt ár, og ti
kann separatiónstíðin
ganga, meðan teir era
burtur.
ímóti teimum
pappírleysu
Kvinnufeløgini em fyri at
varðveita hjúnarbandið,
og vilja virka fyri, at
lóggávan ikki er soleiðis
lagað, at fólk heldur vilja
liva í einum «pappírsleys-
um» hjúnarlagi. Tey
lógligu hjúnarløgini mugu
ongantíð vera verri fyri
enn tey pappírsleysu,
hvørki hvat bamagørðum,
vøggustovum ella skatta-
lóg viðvíkir.
Annars vísa kvinnumar
á, at tað er torført hjá
teimum at ávirka lógina.
Ongin kvinna er í løtuni í
nøkmm bygda- ella býráð-
i, løgtinginum ella lands-
stýrinum, og tí em tað
menninir, sum hava alla
lóggevingina um hendur.
Aftari
Sum nevnt í innganginum
em ongar broytingar
gjørdar i føroysku hjúnar-
lagslógini í mong ár. Lógin
kom i gildi her í 1923, og
ein lóg um rættarreglumar
í hjúnarlagnum kom so
aftrat í 1926.
Vit em tí nógv aftari enn
hini norðurlondini, sum
hava nýggjari lógir, sigur
Kvinnufelagssamskipanin.
Vaksandi áhugi
fyri billard
Billard hevur ikki verið
gjørt nógv við í Føroyum.
Klubbamir mnt um í
landinum eru teir einastu,
sum hava gjørt nakað við
henda ítrótt. Teir hava tó
fyrr bert spælt innanhýsis,
men hesa seinastu tíðina
hava fleiri feløg fingið sær
borð. Hetta hevur skapt
betri møguleika fyri kapp-
ingum millum tey ymisku
feløgini.
Vitjan
Klaksvíkar Klubbi hevur
gjørt eitt stórt arbeiði fyri
at vekja áhugan fyri
billardi. I fjør bjóðaðu teir
donsku meistamnum Sør-
en Søgaard og Jørgen
Kock til Klaksvíkar á
Norðoyastevnu. Har fekk
almenningurin høvi at
síggja hesar báðar spæla.
Vanliga er ikki høvi hjá
almenninginum at síggja
tílíkt, tað em hølini hjá
klubbanum ov trong til.
- Sjálvandi hevði tað
besta verið, sigur ein av
billardspælaranum í Mimi,
Jan Múller, - at fleiri feløg,
so sum ungmanna- og
ítróttarfeløg fingu sær
billardborð. Fleiri høvdu
so luttikið, og kappingar-
nar høvdu verið áhuga-
verdari og meira spenn-
andi.
Klaksvíkingar høvdu í
ár ætlanir um at fáa fýra
danir til Føroya at spæla,
men teir góvu avboð.
Studningur
Billard verður í Danmørk
roknað sum ítróttargrein.
Feløgini har em limir í
danska ítróttarsambandi-
num og kappast verður
eisini um meistara-heitið.
- Um hetta skal gerast
vemleiki í Føroyum, sigur
Jan Múller, mugu fleiri
feløg fáa sær borð. Billard
er gott fritíðarítriv hjá
ungdóminum. Her kundi
tað almenna stuðlað, við
t.d. at lækka tollin á
hesum borðum, ella veitt
studning, um feløgini
søktu.
Billardhugaði hava
spurt seg fyri hjá ÍSF, um
hvønn møguleika billard-
ítrótturin hevur í Føroyum
sum ítróttargrein. I hesum
viðfangi hevur ítróttar-
sambandið vent sær til
danska billardfelagsskapin
og spurt teir um hesi
viðurskifti. Teir hava tó
einki svar givið enn.
I seinasta blað søgdu
vit, at besta umfar í
A-bólkinum, sum Jógvan
Vágsheyg spældi, var 60
stig. Tað skuldi vera 70
stig.
Jan Mtiller við billardborðið
Síða 5
Reinsa
maskinurnar
Hjá Pf. Harenga í
Norðagøtu reinsa teir
maskinumar i løtuni,
meðan virkið liggur
stilt. Teir skera onki
sildaflak beint nú, av tí
at sildin er so feit og
hon tí blívur meira leys.
Hesa tíðina, meðan
nógv æti er í sildini,
heldur hon sær ógv-
uliga stutt, og tað
gongur heilt stutt tíð
frá tí, hon er fiskað, til
hon er so mikið vánalig,
at hon ikki kann
brúkast til flakasker-
ingar. Tað seinasta,
sum teir skóm, var
veitt 9. juni, og teir
byrja aftur í august
mánaða. Sildin er best
frá miðjum september
og úteftir. Tað, sum
teir skóm seinasta
vetur, er alt farið
avstað. Tað mesta fór
til Svøríkis. Tað var
súrgað sild.
Kapasiteturin
øktur við 300 t.
Á sildavirkinum í
Fuglafirði em teir ikki
lidnir enn við at flyta
maskinumar. Tær
nýggju maskinumar,
sum teir hava fingið,
em allar komnar upp á
pláss og koyra væl,
men teir em ikki lidnir
at seta tær gomlu
maskinumar uppaftur.
Á sildavirkinum hava
teir flutt maskinumar,
og hetta hevur gjørt, at
teir hava ikki fingið
arbeitt so nógv ráevni
sum vanligt. Nú fáa teir
aftur arbeitt meira
ráevni, og týsdagin
vóm fleiri bátar á
Fuglafirði og avreiddu,
og ongin noyddist at
bíða. Mikudagin vóm
eisini fleiri bátar á
Fuglafirði. Ein trapul-
leiki er, at bátamir ofta
em ov seinir at boða
frá, at teir koma at
avreiða, verður sagt.
Við hesum nýggju
maskinunum verður
kapasiteturin á virki-
num øktur við 300
tonsum til 900 tons um
samdøgrið. Teir fyrstu
seks mánaðamar í ár
vaks framleiðslan við
20 prosentum frá
37.733 tonsum til
45.192 tons. í fjør var
framleiðslan fyri alt
árið 100.000 tons ímóti
60.000 tonsum í fyrra-
árið. Henda tíðin, sum
eftir er av árinum,
plagar at vera tann
-besta til nøgd.
Sildavirkið útflutti
1.300 tons av lýsi og
TÍÐINDI
ÚR
EYSTUROY
7.384 tons av mjøli fyri
tilsamans 47,1 milj. kr.
fyrra hálvár í ár. í nøgd
var hækkingin 54
prosent og í virði var
hon 102 prosent. Á
verðinsmarknaðinum er
mjølprísurin nógv fallin
í eina tíð, men í løtuni
tykist hann at vera
steðgaður.
ístrot
Tað er ov lítil ísur at fáa
í Føroyum, og nógv
nótaskip taka ís í
Hetlandi. Isvirkið hjá
Havsbrún framleiðir 90
tons av ísi um samdøg-
rið, og teir eru í ferð við
at útbyggja virkið.
Nýggjar maskinur em á
veg úr Norra við
Arnatindi, og funda-
mentini verða stoypt
nú. Ur Fuglafirði verð-
ur sagt, at tað skuldi
ikki tikið langa tíð at
sett maskinurnar upp.
Tá hesar nýggju mask-
inurnar em komnar,
kunnu teir framleiða
150 tons av ísi um
samdøgrið. Hetta er tað
størsta ísvirkið í Føroy-
um.
Dagskúli í
Fuglafirði
Eftir summarfrítíðina
setir Føroya Handils-
skúli tann fyrsta hand-
ils-dagskúlan á stovn.
Hesin skúlin verður í
Fuglafirði, og undirvíst
verður í maskinskriv-
ing, enskum, skriv-
stovufyriskipan, rokn-
ing, bókhaldi, samfel-
agslæm, EDV og
skrivstovuteknikki.
Fyri at næmingar
kunnu koma inn á
skúlan krevst, at teir
antin hava realprógv
ella roynd frá 10. flokki
ella at teir em komnir
til ein vissan aldur.
Skúlin varar í eitt ár,
og undirvíst verður 7
tímar um dagin í 5
dagar um vikuna.
Nýggjan
túr
Ólavur Halgi er farin
nýggjan túr til Islands.
Tað hevur verið eitt
ivamál um, hvat hann
skuldi gera, tí tað var
ringt at sleppa av við
fiskin, men nú er
avgjørt, at hann skal
avreiða í Runavík.
Trolbátar
Mánadagin avreiddi
Anna Maria 9.000 pund
í Fuglafirði, Dragin
9.000 og Uranus 16.000
pund.