Tíðindablaðið - 05.07.1974, Blaðsíða 6

Síða 6
TÍÐIIMDABLAÐIÐ fríggjadagin 5. juli 1974
Ikki samdir
Undir tingingunum í
Sovj etsamveldinum
samdust Richard Nixon
og Leonid Brezjnev um
ein sáttmála, sum av-
markar rakettverju-
vápnini og kjarnorku-
royndir undir jørð. Teir
vóru eisini samdir um
at gera nýggjar royndir
at avmarka goymsluna
av kjamorkuvápnum.
Brezjnev sigur, at hesin
sáttmáli fer at gera sítt
til at økja um møgu-
leikarnar fyri friði í
heiminum. Eygleiðarar
siga, at tað er týðuligt,
at Brezjnev og Nixon
hava ikki verið samdir í
spuminginum um av-
marking av tjamorku-
vápnum.
Finnast at USA
og Sovjet
Á havrættarráðstevnu-
ni í Venezuela er Kina
komið við hvøssum
atfinningum at USA og
Spvjetsamveldinum.
Røðan hjá tí kinesiska
umboðsmanninum varð
søgd at vera tann
higartil hvassasta á
ráðstevnuni, og hann
heitti á londini í triðja
heiminum um at standa
saman fyri at bróta
monopolið hjá risaveld-
unum á havinum. Hann
segði, at amerikansk og
sovjettisk herskip ferð-
ast um øll høv og hótta
onnur lond.
Búskapar-
tiltøk
í Israel er boðað frá
nýggjum tiltøkum, sum
skulu hava til endamáls
at vinna á inflatiónini
og at minka um undir-
skotið á gjaldsjavn-
anum. Stjómin minkar
um útreiðslumar til
byggingar, og eitt
eykagjald verður lagt á
innfluttar vømr. Hægri
skattur verður m.a.
lagdur á privatbilar.
Blað fær
bót
Fyri fyrstu ferð er eitt
blað í Portugal revsað
eftir tí nýggju pressu-
lógini, sum kom í gildi
fyri einum mánaða
síðani. Blaðið fekk bót
fyri at hava skrivað um
eina kravgongu, sum
hevði til endamáls at
styðja tveir heryvir-
menn, sum ikki vildu
gera eftir boðum frá
hægri mynduleikum.
STUTT
UTTANEFTIR
Selassie
slakar
Haile Selassie keisari
hevur góðkent nøkur
krøv frá herinum, sum
hevur tikið valdið í
landinum. Hemrin hev-
ur m.a. kravt, at fleiri
politiskir fangar verða
latnir leysir, at etiopar-
ar í útlegd sleppa at
venda heimaftur, og at
tað beinanvegin verður
skipað fyri broytingum
í gmndlógini. Avgjørt
er, at tað skal vera eitt
víttfevnandi samarbeiði
millum ta sivilu stjórn-
ina og stríðsmegina.
Krevja
arbeiði
Úr høvuðsstaðnum í
Mozambique frættist,
at politiið hevur skotið
eftir eini kravgongu,
sum arbeiðsleys fólk
skipaðu fyri. Eini 1.000
arbeiðsleysir afrikanar-
ar komu saman uttan-
fyri húsini hjá lands-
høvdinginum og krav-
du at fáa arbeiði. Teir
arbeiðsleysu søgdu, at
teir høvdu mist arbeiði,
síðani statskvettið í
Portugal fyrr í ár.
Politiið gav teimum boð
um at fara hvør til sítt,
men mótmælismenninir
fóm tá at grýta grót, og
politiið skjeyt afturí-
móti.
Mugu steðga
áganginum
Verju- og uttanrikis-
ráðharrarnir í 20 arab-
iskum londum hava
tingast í Kairo um at
standa saman fyri at
forða fyri, at ísraels-
menn aftur søkja at
Libanon. Egyptiski
verjumálaráðharrin sig-
ur, at Egyptaland er
sinnað at brúka vald
fyri at steðga ágangi á
arabisk landaøkir.
Hann segði, at núver-
andi støðan er ein
hóttan móti roynd-
unum at skapa frið í
Miðeystri. Uttanríkis-
ráðharrin í Kuwait
segði, at tað er ikki
longur nóg mikið at tala
um at samskipa poli-
tikkin og at veita
búskaparliga hjálp. Ar-
abamir eiga onki at
spara fyri at steðga
áganginum, segði
hann.
Ein umboðsmaður
fyri palestinsku parti-
sanamar segði, at teir
fara undir ongum
umstøðum at gevast
við stríðnum ímóti
ísrael.
Grikkar og turkar
ósamdir um
rættin til oljuna
Grikkaland vil neyvan leggja málið
fyri altjóða dómstólin
í millum Grikkaland og
Turkaland hevur ein stór
ósemja tikið seg upp um
rættin til at bora eftir olju í
Egearahavinum. Um somu
tíð hava viðurskiftini
gjørst meira spent á
Kypros, orsakað av ósemj-
uni millum grikkar og
turkar. Alt hetta hevur
ført til, at støðan í seinast-
uni hevur verið ógvuliga
spent millum Grikkaland
og Turkaland, og-tað-íiava
fleiri ferðir verið talað um
møguleikan fyri kríggi
millum hesi bæði londini.
Funnu
olju
í januar mánaða í ár
boðaði grikska stjómin
frá, at væl av olju og gassi
var funnið tætt við
griksku oynna Thasos,
norðarlaga í Egearahavi-
num.
Hetta reisti beinanvegin
spumingin bæði í Grikka-
landi og Turkalandi,
hvussu rættindini til
natúmrikidømini á hesum
leiðum skuldu býtast.
Grikkar gera krav uppá
rættin til so gott sum alt
Egearahavið, tí teir eiga so
nógvar oyggjar har, með-
an turkiska stjómin vil
hava markið longur vest-
ur.
Hittust á NATO
fundunum
Ein roynd at fáa samband
millum partarnar varð
gjørd, tá uttanríkisráð-
harrarnir hjá Grikkalandi
og Turkalandi hittust á
NATO-fundinum í Ottawa
í fama mánaða. Tingingar
vóru eisini millum partar-
nar á NATO-fundinum á
hægsta stigi í Brússel í
síðstu viku. Á hesum fundi
skjeyt grikski forsætisráð-
harrin upp, at partamir
viðgera trætuna sínámill-
um á diplomatiskum stigi.
Eygleiðarar halda, at
grikkar verða trekir at lata
ein altjóða stovn gera
úrskurð í málinum, tí
Grikkaland hevur meira at
tapa enn at vinna.
Fleiri ferðir hevur griks-
ka pressan skrivað um at
lata hermegina leggja uppí
fyri at avgera trætuna við
makt, tí Egearahavið er
eitt grikskt hav, skriva
bløðini.
Nú má stjórnin í
Portugal velja
Má slaka fyri krøvunum frá afrikanarum
ella lata herfólkið vera í hjálondunum
Mario Soares, uttanrtkis-
ráðharri hevur leitt ting-
ingarnar fyri Portugal
Portugisiska stjómin vísti
seg at vera fús at taka upp
samráðingar við tey portu-
gisisku økini í Afrika fyri
at fáa enda á hjálanda-
kríggjunum har niðri. Men
hesar samráðingar hava
verið rættuliga truplar, og
støðan tykist nú at vera
tann, at góðkennir Portu-
gal krøvini hjá afrikansku
frælsisrørslunum, so kann
hetta føra til eina ósemju í
stjómini.
Sjálvavgerðar-
rætt
Ein av teimum spuming-
um, sum ósemjan stendur
um, er sjálvavgerðarrætt-
urin hjá fólkinum í
hjálondunum. Afrikansku
frælsisrørslumar vilja ikki
tingast um sjálvavgerðar-
rætt, um treytin skal vera,
at ein fólkaatkvøða skal
avgera, úm londini skulu
hava sjálvstýri, og hvat
slag av sjálvstýri, tey
skulu hava.
Frælsisrørslumar, sum
verða styðjaðar av Afri-
kanska Felagsskapinum,
krevja, at tey afrikansku
londini fáa sjálvstýri
innanfyri eina ávísa tíð,
sum samráðast skal um.
Afrikanski Felagsskapurin
sigur, at tað einasta, sum
teir eiga at samráðast um
er, hvussu og nær tey
afrikansku økini skulu
hava sjálvstýri.
Misálit
Frælsisrørslumar siga, at
við krignum ímóti portug-
isarum, hava tær skapt
sær ein rætt til at umboða
sítt fólk. Frælsisrørslumar
hava ein illgruna um, at
portugisaramir hava skot-
ið upp at hava fólkaat-
kvøðu fyri at teir fýrst
kunnu bera so í bandi, at
teir flokkarnir, sum em
fyri sambandi við Portugal
skulu vinna meiriluta.
Bert góðkendar
bólkar
Eitt annað krav frá
Afrikanska Felagsskapi-
num er, at portugisiska
stjómin má bert samráð-
ast við frælsisrørslur, sum
Felagsskapurin hevur
góðkent. Hetta ber m.a. í
sær, at samráðingamar
skulu ikki vera við teir
hvítu, sum búgva í
teimum portugisisku økj-
unum í Afrika.
Stjómin í Lissabon er í
tí torføm støðu í dag, at
góðkennir hon ikki krøvini
frá afrikanamnum, so má
hon rokna við at koma at
hava herfólk í Afrika í
nógv ár aftrat.
Toyota Corona
Coupe 1971
koyrt 20.500 km., í góðum standi, til sølu, um
hóskandi boð fæst.
Tlf. 1.3808
Best aftanákl. 17.
Lýsing
Nýggjur skúli í Tórshavn
Vegna nevndina fyri Føroyq Specialskúla í
Tórshavn býður Socialstyrelsen við hesum til
totalentreprise bygging av nýggjum specialskúla
á einum ávísum øki á Frælsinum í Tórshavn.
Arbeiðstakarar í Føroyum við áhuga fyri hesum
kunna skrivliga biðja um treytimar fyri
útbjóðing, avhending og gjald við at venda sær til
J. Djurhuus, skrivstovustjóra, Føroya Lands-
stýri, Tinganes og Klaus Hermann, fulltrúa,
Ríkisumboðið, Jónas Broncksgøta 27, 3800
Tórshavn, í tíðarskeiðinum 1. juli til 10. juli 1974.
Væntandi byrjar byggingin mitt í oktober 1974
'og er liðug í oktober 1975.
Nevndin fyri Føroya Spesialskúla