Samtíðin - 01.06.1961, Blaðsíða 7

5. blað 28. árg.
IMr. 273
Júní 1961
SAMTÍÐIN
HEIMILISBLAÐ TIL SKEMMTIIMAR OG FRÓÐLEIKS
SAMTIÐIN kemur út mánaöarlega nema í janúar og ágúst. Ritstjóri og útgefandi: Sigurður
Skúlason, Reykjavík, sími 12526, póstliólf 472. Afgreiðslusími 18985. Árgjaldið 65 kr. (erlendis 75
kr.), greiðist fyrirfram. Áskriftir miðast við áramót. Áskriftum og áskriftargjöldum veitt mót-
taka í Rókaverzlun ísafoldar, Austurstrœti 8. — Félagsprentsmiðjan hf.
ÓEolflð í borgunum veldur sjiíkdómum
DR. P. J. LAWTHER, forstjóri rannsókna á
°hreinu borgarlofti, sem framkvæmdar eru um
tessar mundir í St. Bartholomews-sjúkrahúsinu
1 London, segir, að jafnvel í smábæjum sé
hráðnauðsynlegt að gefa nánar gætur að spill-
*ngu andrúmsloftsins. Það, sem einkum veldur
henni, segir hann, er kolareykur úr reykháf-
uni íbúðarhúsanna. Mikið kveður og að ólofti í
^ðnaðarhverfunum í Englandi, og enginn vafi
er á því, að kolsýra frá bifreiðuni á einnig
yerulegan þátt í spillingu andrúmsloftsins.
I Los Angeles í Bandaríkjunum cru um 3
ndllj. bifreiða. Þar í borg er loft mjög kyrrt.
Kolsýra úr útblástursrörum bílanna veldur þar
hvimleiðum augnsjúkdómi. í stórborgum er
hætt við því á mestu umferðartímum dagsins,
að hjólreiðamenn og gangandi fólk verði fyrir
nokkurri eitrun af óloftinu úr útblástursrörum
hílanna. Hefur hún lýst sér sem aðkenning af
höfuðverk.
Or. Lawther segir: Við Englendingar höfum
nu fengið löggjöf um „hreint loft“. Samkvæmt
henni er mest unnið að því að fullkomna
hrennslu kolanna betur en áður hefur tekizt.
^líukynding hefur að vísu bætt rnjög and-
rnmsloftið, en leysir samt ekki vandann til
hlítar. Við þekkju m dauðsföllin í bílskúrunum
völdum kolsýrlings og vitum, hve hættulegt
óloftið frá bílunum getur orðið.
t*egar fólk hefur búið við óhollt andrúms-
’oft í 20—30 ár, hefur reynslan sýnt, að upp
honia ýmsar tegundir lungnasjúkdóma. í Eng-
landi deyja t. d. árlega um 30 þús. manna úr
lungnakvefi, en 20 millj. vinnudaga fara for-
görðum af völdum þess sjúkdóms. Sitthvað
bendir til, að lungnakvef þetta eigi upptök sín
að rekja til spillts andrúmslofts. Þetta óloft
veldur einnig banvænum hjartasjúkdómi, er
niagnast mjög við sýkingu lungnanna. Dr.
Lawther fullyrðir, að nýjustu rannsóknir bendi
til, að lungnakrabbi stafi fyrst og fremst af
sígarettureykingum. Rannsóknir hafa hins veg-
ar leitt í Ijós, að krabbamein í lungum stafar
ekki af óhreinu lofti frá bifreiðum.
Dr. Lawther lýkur máli sínu á þessa leið:
Það hlýtur að vera skylda sérhvers menning-
arþjóðfélags að vernda þegna sína gegn jafn
ísmeygilegri hættu og óhreinu andrúmslofti.
í Englandi hafa ráðstafanir gegn þessu dregizt
allt of lengi, og dylst okkur ekki, að hin geysi-
lega tíðni lungnakvefs með Englendingum er
m. a. afleiðing þess. Óhreinkun andrúmslofts-
ins er að vísu varla bein orsök lungnakvefsins,
en hún stuðlar mjög að mögnun sjúkdómsins,
og myndi áreiðanlega vera miklu fátíðari, ef
þeir, sem eru næmastir fyrir honum, lifðu í
heilnæmara andrúmslofti. Rannsóknir hafa leitt
þetta í ljós, svo að ekki verður um villzt. Bætt
andrúmsloft myndi áreiðanlega stórbæta heilsu-
far borgarbúa um heim allan.
Enda þótt vega- og göturyk spilli andrúms-
loftinu einna mest á íslandi, spillist það auð-
vitað einnig af framangreindum ástæðum. Vert
er að gefa gaum að því.