Organistablaðið - 01.11.1974, Blaðsíða 8

ákilja 'þetta og hverjum skal þakkað þessa ðhrekjanlegu staSrevnd,
að flest ihéruð landsins liöfðu ráð á Iþví, þrátt fyrir mannfæð og
vegálengdir, að kynna samkóra með um og yfir hundrað söngvara
og ílytja með myndarbrag mörg af okkar tilkomumestu ættjarðar-
ljóðum við lög okkar dáðustu sönglagalhöfunda. — Og þannig sungu
þessir samkórar víðast hvar, að margir sem hlýddu á fullyrtu að
í annan tíma höfðu þeir ekki heyrt sömu lög og ljóð flutt jafn sann-
færandi sem nú. — Það er að sönnu eðlilegt, að ýmsum veitist örð-
ugt að átta isig á þessum almenna ikórsöng í landinu og kunni fátt
eitt ti'l að skilgreina Iþá söngmenningu, sem dreifibýlið hefur tileinkað
sér og miðlar nú svo ríkulega a'lþjóð tll þarfa.
En væri horfið svo sem þrj'á áratugi aftur í tímann eða rúmlega
Jrað og litast urn fengist greinagóð skýring á Jressum málum. Þá
naut 'þjóðkirkja Islands áhrifa dr. Sigurgeirs Sigurðssonar 'bislkups
og fyrir hans tilstilli var emhættið — Söngmálastjóri J)jóðkirkjunnar
— stofnað af allþingi 1941. Til þess embættis var ráðinn Sigurður
Hirkis söngkennari og gegndi hann þvlí til dauðadags 31. des. 1960.
Sigurður Birkis var mikil'l starfsmaður, gæddur oldlegum áhuga
og samviskuscmi ásamt frábærum kennarahæfiileikum. Þegar hann
féll frá voru 203 starfandi kirkjukórar i landinu. í júrií 1951 bund-
ust kirkjukórarnir fðlagssamtökum undir nafninu — Kirkjukóra-
sam'band Islands. — Þessi 'félagssamtök ílifa enn þótt fyrsti for-
maður þeirra og aflgjafi — Sigurður Birkis — hyrfi frá starfi fyrir
14 árum, og miá að nokkru þakka Iþað Iþeim skefjalausa áhuga og
sönggleði sem Sigurði tókst að laða fram í starfi kirkjukóranna.
Á tiltölulega fáum 'árum frá 1941 myndaðist !vlíða á landinu.
vegna álhrifa Sigurðar Birkis, imikil og traust tónlistarmenning í
formi samkóra. Þessi söngfélög voru ævinlega fengin inn í dag-
skráliði al'l.skyns hátiðarhalda 'byggðarlaganna og einnig álllrar Iþjóð-
arinnar. Sem dæmi um slíkt má nefna guðslþjónustuna á Þingvöllum
6. júní 1952 og Ská'holtshátíðina 1. júli 1956. Á Þingvöllum sungu
20 kirkjukórar sameiginlega eða 500 söngvarar og í Skálholti 335
úr 22 kirkjukórum. Fleiri dæmi lík J)essum imætti til nefna, en þess
gerist ekki J)örf. Þessi dæmi eru nægjanleg til að færa rök fyrir 'því, að
kirkjukórar landsins hafa nú og fyrr gegnt áibyrgðarmiklu hlutverki.
— Þeir hafa verið nauðsynlegir þjóðlífinu innan og utan kirkjunn-
ar á breiðum grundvelli 'og leyst jafnan á farsælan hátt allan að-
steðjandi vanda í sönglífi J)jóðarinnar, og aldrei hefur ‘J)að gerst
8 ORGANISTABLAÐIÐ