Organistablaðið - 01.11.1974, Blaðsíða 16

TIL UMHUGSUNAR
Þegar ég var be'ðin um aS skrija þessa grein með mjög sluttum
fyrirvara, kom mér fyrst til hugar síðasta samtalid mitt viS dr.
Róbert A. Ottósson. Þú töluSum viS um, hvernig lónlistin jengi líf
og lifSi áfram, og hann sagSi: Tónverk skapast af hrifningu eins
manns, en lifir áfram. í gegnum hrifningu lúlkenda, kynslóS eftir
kynslóS.
Svo minntisl ég orSa eins þeirra mörgu presla, sern ég á organ-
istaferli. mínum hef spilað fyrir. Þessi maSur sagSi, um leiS og ég
byrjaSi aS spila hjá honum: MaSur getur veriS misjafnlega fyrir-
kallaSur. Því eigum viS aS minnaSt þess, aS alltaf er GuS miSdepill
messunnar, en ekki maSurinn. Reyndar voru orS hans dálítiS vísinda-
legar valin, og hann sagSi þelta alls ekki sem afsölcun upp á vœntan-
legan slóSaskap organistans, heldur þvert á móti.
Af hverju er ég nú aS taka lil umhugsunar einmitt þessi tvö —-
tilsýndar gagnstœSu — hugtök? Þau virSast, í fljótu bragSi séS,
nokkuS óraunhæf, sérstaklega ef þau eru sett í samband viS dagleg
vandamál organistastéttarinnar.
Samt: Ef viS erum hrifin af því, sem viS eigum aS láta kór-
inn syngja, þá verSur hann þaS líka, jafnvel þó þaS sé einraddaS.
Svo er þaS mjög auSvell aS láta börn hrífast af því, sem maSur
sjálfur er hrifinn af. Þá syngja þau meS mestu glcSi, jafnvel hina
„illræmdu grallarasöngva“, t. d. í barnamessum, og svo mætti lengi
lelja.
Og erum viS sjáilf virkilega alltaf nógu hrifin af því, sem viS
spilum fyrir og eflir messu? ESa látum viS bara fingurna renna og
kvörtum á eftir, aS cnginn nenni aS hlusta á? Og þó gæti jafnvel
hugsast, aS forspiliS vekti í einhvcrjum unglingi löngun til aS spila
sjálfur.
En samtímis œttum viS aS huglciSa hina hliSina: miSdepilinn i
messunni. Þó aS organistinn sé ráSinn — á misjöfnu kaupi — til aS
skreyta messuna meS — misjöfnum — námsárangri sínum, þá er
hann samt hluti af söfnuSinum og þátttakandi í messunni.
Ef viS hefSum hvort tveggja í huga, og ef viS reyndum aS sam-
rœma þaS, þá gœti þaS stutt aS því, aS stétlarvandamál oklcar sæjust
í réttu hlutfalli og lausn þcirra yrSi ekki alveg ógerningur.
Rut Magnúsdótlir.
16 ORGANISTABLAÐIÐ