Organistablaðið - 01.11.1974, Blaðsíða 10

FÓTSETNING
Margir telja að Baoh ihafi notað meira tá en hæl í fótsetningu
sinni. Hins vegar telur Schweitzer að fingrasetning hans halfi verið
mun fjölskrúðugri og margbreytilegri en tíðkast hjá orgelleikurum
nú á tímum. Fótsetningu frá Bachs hendi hefur hvergi borið fyrir mig
í Jjeim útgáfum sem ég héf séð og eru að öllum liíkindum hvergi tiil.
Samt freistast ég til að álíta að hinn margslungni hugur Bachs
hafi ekki verið einskorðaður við þá fótsetningu, er síðar tíðkaðist
í ])ýska orgelskólanum, hefdur hafi hann hér og þar brugðið fyrir
sig þeirri hagræðingu, sem felst í Iþví að nota til skiptis, þar sem
'því verður við komið, bæði liæl og tá. Bendi ég einnig á, þessu til
stuðnings, að seinni tiíma menn hafa einfaildað fingrasetningu hans,
samariber það sem Schweitzer segir, og gæti svipað hafa átt sér
með pedailspilið.
Ég hef átt þess 'kost að kynnast bæði eldri og yngri aðferðum,
fyrst þýska Leipzig skólanum hjá prófessor Förstemann, þar sem
táin var yfirgnæfandi, en síðar hjá Maestro Germani, þar sem hæll
og tá eru meira notuð til skiptis. Báðir þessir skólar hafa átt glæsi-
'lega fulltrúa sem spilað hafa frábærlega, og af því drögum við
þá ályktun að nýrri fótsetningin sé aðeins hagræðingaratriði til að
auðvelda peda’lspilið og um leið leikinn í heild, en hafi að öðru
leyti ekki með músikalskan stíl hans að gera.
Ég hafði persónulega, bæði skemmtiiega og erfiða reynslu af
því að skipta um í nýja fótsetningu, eftir að hafa notað þá eldri um
10 ára skeið. Eins og gefur að skilja eru mestu örðugleikarnir
fólgnir í því að breyta fótsetningu í áður æfðum verkum. Þar er
best að fara að með gát og samræma fremur en breyta, til að mynda
læt ég ætíð halda sér, hvor fóturinn hefur spilað og tek áfram með
hægri fæti það sem ég hef áður spilað með hægri og sama gegnir
um vinstri fót, en nota kannski hæl, Jrar sem ég áður notaði tá,
eða öfugt. Ég set hér nokkur dæmi með til frekari glöggvunar, en
vil áður minna á mikilvægt atriði, en það er í því tilfelli þegar
10 ORGANISTABLAÐIÐ