SunnudagsMogginn - 13.06.2010, Blaðsíða 34

34 13. júní 2010
M
ary Luz Suarez Ortis er
flóttamaður frá Kólumbíu
en hafði búið í Ekvador í
sjö ár þegar hún kom til
Íslands í október 2007 ásamt sex öðrum
fjölskyldum. Mary Luz er nýlega byrjuð
að vinna sem dagmóðir en var áður í
námi. Hún hefur tvisvar sinnum fengið
styrk úr Guðrúnarsjóði, en þeir styrkir
eru veittir fullorðnum einstaklingum
sem sýnt hafa dugnað og elju í námi
sínu.
Veturinn erfiður
Var erfitt að koma til Íslands?
„Það var erfitt að koma um vetur og
að vera með barnavagn í snjónum og
svo var mikið rok. Vagninn sem við
vorum með var á mjóum dekkjum og
Bryan var líka oft veikur svo þetta var
erfitt. En ég tók samt strætó alla daga
niður í Alþjóðahús með vagninn …
Tungumálið var líka erfitt en við
fengum mikla hjálp frá Rauða kross-
inum og stuðningsfjölskyldunum.“
Federico, eldri sonur Mary Luz, kem-
ur inn í stofuna og kjáir framan í litlu
börnin sem mamma hans er að passa.
„Já, við fengum þessa íbúð um leið og
við fluttum til landsins,“ segir hann,
þegar ég spyr hann hvort þau hafi alltaf
búið á Grensásveginum. Federico er nú í
MH en var áður í Réttó, eins og hann
segir. Unglingar eru enda ótrúlega fljót-
ir að tileinka sér orðalag jafningjanna.
„Ég kom með strákana mína tvo, Fe-
derico sem var 14 ára og svo Bryan sem
var 5 mánaða. Pabbi Federicos var skot-
inn þegar drengurinn var bara 10 mán-
aða og þá tók við mjög erfiður kafli í lífi
mínu, því ég krafðist þess að fá skýr-
ingar á því af hverju hann var drepinn
og það kom af stað þessu ferli sem end-
aði með því að ég flúði til Ekvador og
þaðan til Íslands. Ég elska Ísland og vil
ekki fara aftur til Kólumbíu,“ segir
Mary Luz.
Ekki einu sinni í heimsókn?
„Nei, það yrði erfitt fyrir mig. Ég vil
fá fjölskylduna mína hingað en það er
erfitt að ná sambandi við fólkið sitt.“
Mary Luz hafði verið í Ekvador í sjö ár
þegar þau komu hingað en Federico í
sex ár, því hann hafði verið eitt ár hjá
ömmu sinni í Kólumbíu. Mary Luz hafði
samband við flóttamannahjálpina í
Ekvador og þannig komust þau mæðgin
til Íslands en áður hafði hún reynt að
komast til Þýskalands, Bandaríkjanna
og Frakklands án árangurs. Þeir sem
stóðu fyrir morðinu á manni hennar
höfðu komist á snoðir um hvar þau
héldu til og því urðu þau strax að kom-
ast úr landi. Mary Luz seldi húsnæði
sem hún átti í Ekvador og stofnaði
rútufyrirtæki sem hún rak þar til Rauði
krossinn tók þau upp á sína arma.
Fólkið hér hefur hjarta
Og hvernig leist ykkur á að fara til Ís-
lands?
„Bara vel. Ég vil ekki fara til baka,
segir Mary Luz ákveðin. „Hér er rólegt
og hér er friður, börnin geta leikið sér
úti óhult. Bara smákreppa og eldgos.
Fólkið hér er mjög gott. Fólkið hér er
með gott hjartalag.“
Finnst ykkur þið hafa orðið fyrir
fordómum hérna?
Federico glottir út í annað og Mary
Luz skellihlær. „Já, pínu,“ segir hann
svo. „Það var strákur í skólanum
mínum sem var mikill rasisti. Og
gömul kona í strætó sem lamdi
mömmu með töskunni sinni.“
Mary Luz hlær dátt.
„Allir í strætóinum voru steinhissa
og bílstjórinn greip inn í. Sjálf var ég
svo hissa að ég vissi ekki hvað ég átti
að gera. Fyrirgefðu að ég skuli vera
hérna!“
Ykkur langar ekki aftur heim til
Kólumbíu?
„Ekki til að flytja, kannski í heim-
sókn. Við söknum fjölskyldunnar og
við söknum matarins en við viljum
ekki flytja til Kólumbíu,“ segir Fe-
derico.
„Mig langar að eignast hús hérna,
hér vil ég búa, segir Mary Luz.
Ertu þá Íslendingur núna? „Nei,“
segir hún og brosir breitt. „En ég á
heima hérna. Ég á heima hér með
sonum mínum og ég á fjölskyldurnar
frá Rauða krossinum að, sem bjóða
mér í afmæli og fermingarveislur og
vilja hitta mig. Ég elska Kólumbíu en
ég vil ekki fara aftur þangað. Mér líð-
ur vel hér. Ég var tortryggin fyrst,
hélt að allir vildu ræna mig og treysti
engum en nú er ég ánægð hér. Muy
feliz.“
Hér vil ég búa
Mary Luz og Federico eru ánægð á Íslandi.
’
Hér er rólegt og hér er
friður, börnin geta
leikið sér úti óhult.
Bara smákreppa og eldgos.
Fólkið hér er mjög gott.
Fólkið hér er með gott
hjartalag.“
Morgunblaðið/Ernir
hvað er að vinna í fiski, hvað þá að fara á sjó.
Það er svo margt sem ég elska hér, fjöllin og
fegurðin sem ég er alltaf að benda krökk-
unum mínum á sem fólk hættir að sjá. Ekki
ég, þó að ég sé búin að vera hér svona lengi.
Þetta er svo fallegt, sjórinn breytist á þriggja
klukkutíma fresti eða minna, litirnir og
allt … Ég elska íslenska náttúru. Það var
gestur hjá okkur frá Svíþjóð sem sagði við
mig: „Það er enginn Íslendingur eins og þú.
Ég var sífellt að benda á allt það fallega:
„Sjáðu þetta, er þetta ekki yndislegt?“ Gest-
urinn sagði að enginn Íslendingur væri
svona. „Víst, ég er Íslendingur,“ sagði ég.“
Allt gott nema hákarl og skata
Hún heldur áfram: „Og fiskurinn hér á Ís-
landi er frábær. Ég gæti borðað fisk alla
daga. Ég bjó í borg við Karíbahafið þar sem
er rosalega heitt, þannig að þegar þú færð
fiskinn er hann búinn að vera í hitanum
svolítinn tíma. Ég elska þann fisk og hann er
rándýr. Hérna færðu ferskan fisk sem er
frystur úti á sjó og seldur frosinn. Árnar eru
kaldar og fiskurinn alltaf ferskur. Foreldrar
mínir elska fisk, lax og silung og lúðu. Okk-
ar fiskur fæst ekki hér en það skiptir engu
máli. Við söknum að vísu nautakjötsins. Það
er öðruvísi á bragðið. En nú eru svo margir
útlendingar hérna að það er hægt að kaupa
grænmeti sem var ekki í boði áður fyrr og
það gerir mikinn mun, margt er til staðar
sem var það ekki þegar ég kom.
Það eina sem ég hef ekki getað borðað af
íslenskum mat þó að ég hafi reynt er hákarl.
Og skötu! Ojbara. En síld og súran mat og
allt, æðislegt. Ég er svo forvitin að prófa.
Mágkonur mínar ætluðu að hrekkja mig
svakalega og komu með stórt silfurfat með
loki. „María, sjáðu hvað við elduðum handa
þér!“ Undir lokinu var sviðahaus. „Já,
namm, Gulli var að segja mér frá þessu, hvar
á ég að byrja?“ Þær gera þetta alltaf við út-
lendinga og byrja svo að éta augað en ég
eyðilagði hrekkinn,“ segir hún og skelli-
hlær.
Tengslanetið nauðsynlegt
Hvenær komu foreldrar þínir?
„Það eru sjö ár síðan. Mamma kom til að
hjálpa mér þegar Sara dóttir mín fæddist og
gat ekki hugsað sér að fara aftur. Bróðir
minn býr í Bandaríkjunum og systir mín
hér, þannig að hún hafði engin barnabörn
heima og hún er svo mikil barnakona. Hún
og dóttir mín eru mjög nánar. Ef þær eru
aðskildar í þrjá daga er grátið.
Ég byrjaði að vinna sem dagmamma þeg-
ar Gabriel var sex mánaða og hann verður
tólf ára í júlí. Mamma byrjaði þegar hún var
búin að vera hér í tvö ár, við höfum unnið
saman í fimm ár og gengur æðislega vel.
„Hver hefði trúað að fyrst núna þegar ég er
orðin gömul kona geti ég unnið við það sem
ég elska?“ segir mamma og er svo þakklát
foreldrunum fyrir að treysta henni fyrir
þessum yndislegu börnum þótt hún kunni
ekki íslensku. En hún reynir að bjarga sér.
Til að lifa góðu lífi þarf maður að eiga net í
kringum sig, fólk sem maður vill vera með
og líður vel með. Það er til staðar. Við
þekkjum alls konar fólk. Yndislegt fólk, al-
veg sama hvaðan það er.“
Hvað er langt síðan þú fórst síðast út?
„Það eru tólf ár. Við ætluðum að fara í
janúar 2009, allt klárt. Mamma, pabbi, syst-
ir mín og við öll að ferðast í heilan mánuð og
leyfa þeim að sjá kaffisvæðin og eyðimörk-
ina og skógana og allt. Þetta er risastórt, ell-
efu sinnum stærra en Ísland. Svo kom
bankahrunið.“
Maria Helena brosir og yppir öxlum. „Nú
vitum við ekki hvenær þetta verður. Ég gat
farið ein en vildi ekki fara frá krökkunum.
Mamma og pabbi voru komin hingað og
systir mín, fjölskyldan sem maður vill hitta.
Og það breytir öllu fyrir okkur að eiga fjöl-
skyldu hérna. Gulli er frá Flúðum og ég út-
lendingur í Reykjavík, og við vorum bara
alltaf við. Hann var mjög upptekinn og ég í
námi. Þegar systir mín kom fyrst var það
mikil breyting á lífi okkar að eiga einhvern
úr fjölskyldunni nálægt okkur. Ég held að ég
væri ekki eins hamingjusöm á Íslandi og ég
er ef ég hefði þau ekki nálægt mér.“